مه‌ترسییه‌كانی پشت قەرزەکانی یانەی هەولێر!!

پێكهاته‌ی یانه‌ی هه‌ولێر بۆ خولی نایابی عێراق وه‌رزی 2022 ـ 2023
پێكهاته‌ی یانه‌ی هه‌ولێر بۆ خولی نایابی عێراق وه‌رزی 2022 ـ 2023

ماوەی چەند رۆژێکە بابەتی قەرزە کۆنەکانی یانەی هەولێر هاتوونەتەوە بەر باس و هەرچی یاریزانی پێشووی یانەکە بووە، دەرگای یانە و بارەگای فیدراسیۆنی تۆپی پێی عیراقی گرتووە و داوای شایستە داراییەکانی پێشووی دەکات!

لە کوردەواری دەگوترێ قەرز کۆن دەبێ، بەڵام نافەوتی، ئەوەتا دوای زیاتر لە ١٠ ساڵ لوئەی سەڵاحی گۆڵکاری مێژوویی یانەی هەولێر هاواری لێهەڵساوە و بە دەنگی بەرزەوە داوای پارەکەی دەکاتەوە، بەپێی زانیارییەکان لە ئێستادا زیاتر لە دوازدە یاریزان سكاڵایان تۆمار کردووە و داوای قەرزەکانیان لە هەولێر دەکەنەوە، هەروەها داوا لە یەکیەتی تۆپی پێی عیراقیش دەکەن تا دوای پاکتاوکردنی شایستە داراییەکانیان، رێگە بە یانەکەی پایتەختی هەرێم نەدرێت بەشداریی لە خولی ئه‌ستێره‌كانی عێراق دا بکات.

ئەوەی لای من سەیرە و گومان هەڵدەگرێت،  رێژه‌ و قەبارەی ئەو قەرزانە نییە، بەڵکو کات و ساتی ئەو سکاڵایانه‌ و هێرشی بەرفراوانی میدیای عیراقیە! باشە ئەو یاریزانانە بۆ بەر لە ١٠ ساڵ سکاڵایان لەسەر کارگێڕی یانەکە تۆمار نەدەکرد؟ خێرە ئێستا بە دەنگی بەرزەوە داوای مافەکانیان دەکەن؟ لە کاتێکدا تەنها یەک هەفتە بۆ دەستپێکی خولەکە ماوە! خێره‌ هه‌مووجارێك پێش ده‌ستپێكی وه‌رزی نوێ بابه‌تی سكاڵایه‌كانیان فڕێده‌ده‌نه‌ سه‌ر مێزی یه‌كێتی تۆپی پێی عێراق و میدیایه‌كان.

 بۆیە من پێموایە کەسانێکی شۆڤینی لە بەغدا هەن و حەز بە چارەی هەولێر و پێشکەوتنی ناکەن، مەبەستیانە بەو بیانووە یانە کوردستانیەکە لە خولەکە دووربخەنەوە، گەر وانیە، بۆچی کەس بەلای یانەکانی دیکەوە ناچێ؟! دوو یانەی بەغدا و چەند یانەیەکی دیکە ناوەڕاست و باشووری عیراق بە هەمان شێوەی هەولێر قەرزارن، لێ کەس هەر باسیشیان ناکات!

دیارە ئەو قسەیەی من بیانوو نیە بۆ خراپی ئەدای ئەو دەستەیەی کە یانەکەی قەڵاومنارەی خستۆتە ژێر باری ئەو هەموو قەرزە کە مەزەندە دەکرێت زیاتر لە دوو ملیار دینار بێ، هەروەها مەبەستیشم نییە نووسینەکەم وەک شەرعیەتدان بە زەوتکردنی مافی یاریزانەکان لێکبدرێتەوە، بەڵام کات و ساتی ئەو سکاڵایانە و زیندووکردنەوەیان دوای ئەو هەموو ساڵەو سەنگەرگرتن و هێرشی فراوانی میدیایی لە ئێستادا، دەمگەیەنێتە ئەو بڕوایەی کەو ئەو کەیسە بە مەبەست دەجوڵێندرێت و ئامانجەکەشی لەکەدارکردن و زیانگەیاندنە بە یانەی هەولێر.

بۆیە پێویستە پارێزگاری هەولێر بەپەلە بێتە ناو بابەتەکە و خۆی راستەوخۆ سەرپەرشتی ئەو کەیسە بکات و میکانیزم و رێگە چارەی خێرا بۆ دەرچوون لەو کێشەیە بدۆزێتەوە، چونکە قەبارەی قەرزەکان و فاکتەرەکانی چارەسەر لە سەرووی توانای دەستەی کارگێڕییە، بۆیە گەر بە خێرایی رێگە چارەیەک نەدۆزنەوە، بەدووری نازانم لە دوا خولەکدا گۆڵی زێڕین لە هەولێر بکرێت و لە خولەکە دووربخرێتەوە! بەو هۆیەوەشەوە یانەکە دووجار زیانمەند دەبێت، قەرزی کۆن و گرێبەست و مووچەی یاریزانانی ئێستای تیپەکەی دەکەوێتە ئەستۆ، خۆ ئەگەر بەو دۆخەی ئێستاش رێگەی بە بەشداریکردنی پێبدرێت، دڵنیام یانەکە بەهۆی ئەو کێشانەو فشاری شۆڤینیانەی میدیای عەرەبی، ناتوانێ ئەنجامی باش بەدەست بهێنێ، ئەمەش پیلان و ئامانجە دوورەکەی بەرەی دژ بە هەولێرە کە لە هەردوو باردا کۆتاییەکەی بە قازانجی ئەوان دەشکێتەوە!

لە کۆتاییدا بە گرنگی دەزانم هاوشان لەگەڵ چارەسەری کێشەی قەرزەکان، لیژنەیەکیش بۆ هۆکارەکانی کەڵەکەبوون و قەرزاربوونی یانەکە پێکبهێنرێت، وەک زانیومە جگە لە یاریزانان، یانەکە پارەی چەند هۆتێل و خواردنگەیەکیش قەرزارە! پێویستیشە بە وردی لە خەرجی و داهاتی چەند ساڵەی یانەکە بکۆڵڕێتەوەو کەسانی کەمتەرخەم و گەندەڵ رووبەڕووی لێپێچینەوەو سزا بکرێنەوە، ناکرێ یانەیەک بە ئەندازەی هەولێر گەورە، بەو شێوازە ناتەندروستە مامەڵەی کردبێت کە بەهۆیەوە ئێستا بۆتە بنێشتە خۆشەی سەر زاری تەواوی میدیای عیراقی!

نووسینی: ئاراس رواندزی