بارزانی: همه پرسی استقلال کردستان در موعد مقرر برگزار خواهد شد

K24 - اربیل

مسعود بارزانی رئیس اقلیم کردستان بر این باور است اکنون نه تنها وقت برگزاری همه پرسی استقلال کردستان است، بلکه در جواب این دیدگاه داخلی، منطقه‌ای و جهانی می‌پرسد چرا اکنون نباشد؟ خیلی هم عقب افتاده است و اگر منتظر بمانیم تا همه مشکلات منطقه حل و فصل شوند و بعد از آن همه‌پرسی برگزار کنیم، آن وقت نخواهیم توانست هیچ روزی را تعیین کنیم. به عقب انداختن زیادتر به نفع ما و ثبات منطقه نیست، بنابراین تحت هیچ شرایطی عقب نخواهیم نشست و در روز 25 سپتامبر 2017 (سوم مهر ماه 1396) برگزار خواهد شد.

بارزانی در مصاحبه‌ای با کانال فرانس 24 تحولات منطقه، همه پرسی استقلال کردستان، واکنشهای بین المللی و منطقه‌ای، جنگ علیه داعش، روابط بین اربیل و بغداد و مسائل داخلی کردستان را تشریح کرده است.

واکنشهای منطقه‌ای و بین المللی به همه‌پرسی

درباره واکنش کشورهای منطقه، آمریکا و اروپا به همه‌پرسی استقلال کردستان، بارزانی گفت «نشنیده‌ام که هیچ کشوری اروپا یا آمریکا علیه همه‌پرسی سخنی به زبان آورده باشد، احتمالا گفته‌اند وقت آن مناسب نیست، یا احتمالا همه‌پرسی مشکلات بیشتری در پی خواهد داشت، حتی ایران و ترکیه هم نگفته‌اند علیه همه پرسی هستیم و نمیشود. این یک حق طبیعی تمام ملتهاست، چه گناه و تاوانی است که یک ملت به شیوه صلح آمیز و دموکراسی حقوق و سرنوشت خویش را تعیین کند؟ هدفمان این است که میخواهیم جلوی یک فاجعه بزرگ گرفته شود. اگر بعضیها فکر میکنند باعث یک فاجعه بزرگ خواهد شد، در واقع با نبود آن مشکلات بزرگ رخ خواهند داد. کشورهایی که از حقوق بشر و حق ملتها سخن میگویند، این پرنسیب آنها کجا هستند، آیا موقعی که به قضیه کرد میرسند، همه این پرنسیبها گم میشوند».

همه پرسی استقلال کردستان قرار است روز سوم مهرماه سال جاری برگزار شود.

مقامات دولتی و نمایندگان جریانات سیاسی کردستان در نشست روز 17 خرداد ماه این تصمیم را گرفتند.

بارزانی در جواب سوال «منظورتان چیست اگر همه پرسی برگزار نشود، فاجعه رخ خواهد داد» گفت: «نمیدانم کی خواهد بود، اما اگر وضع به همین گونه بماند، که مشکلات زیادی بین اقلیم و بغداد حل و فصل نشده‌اند، هر چند ما نمی‌خواهیم حتی در خیال هم به آن فکر کنیم، اما احتمالا دچار یک جنگ خونین خواهیم شد و جنگ آینده یک جنگ خونین خواهد بود».

روابط میان بارزانی و عبادی

درباره وضع کنونی عراق و روابط با حیدر عبادی نخست وزیر عراق و هماهنگی بین نیروهای پیشمرگه و ارتش عراق، رئیس اقلیم کردستان گفت «روابط بین من و عبادی خیلی دوستانه است و هماهنگی داریم. نقشه آزادسازی موصل را با بغداد و هم پیمانان گذاشتیم، در اوائل از این میترسیدم اگر پیشمرگان و ارتش عراق به هم نزدیک شوند مشکل رخ خواهد داد، اما خوشبختانه در مدت کمی یک هماهنگی و همکاری عالی بین پیشمرگه و ارتش عراق برقرار شد و تاکنون ادامه دارد. اما این بدان معنا نیست وضع به همین منوال خواهد ماند. مشکلات زیادی با بغداد هست که هنوز حل نشده‌اند، همچنین به این معنا نیست من و عبادی خواهیم ماند و این وضع هم بدین گونه خواهد ماند. از این می ترسم وضعیت دگرگون شود، زیرا متاسفانه هنوز فرهنگ تحمیلی در میان خیلی از افراد در بغداد وجود دارد و مشارکت را قبول نمیکنند. مادام که مشارکت را قبول نمیکنند، بدین معناست که تصمیم دیگری خواهند گرفت که برخلاف منافع مردم کردستان باشد و بر سر مسئله مرز و خیلی مسائل دیگر  باعث یک جنگ دیگر خواهند شد، بنابراین میخواهم در جو مثبت کنونی به یک توافق برسیم که جلوی فاجعه گرفته شود و خدای نخواسته احتمال رخ دادن وضعیت دیگری هست».

بارزانی در این مصاحبه، خطر مرحله بعد از داعش یا وضع نوین عراق را پنهان نمیکند و با تاکید بر حل مشکلات گفت «مطمئن هستم اگر یک راه حل برای وضعیت کنونی پیدا نشود و دو همسایه‌ خوبی نباشیم، احتمال رخ دادن آن زیاد است. چونکه در طی سالهای گذشته نتوانستیم دو شریک خوب باشیم. یک قانون اساسی  داریم و خیلی هم منظم است، اما عملی نشد. در قانون اساسی آمده است: التزام به دستور شرط یکپارچگی است. بنابراین از تمام دنیا میپرسم کدام قانون اساسی؟ چه التزامی به آن شد. من از وقوع یک جنگ میترسم که مهم نیست بین چه کسانی باشد، بلکه باید جلوی این جنگ را بگیریم».

موعود همه‌پرسی

بارزانی در جواب درخواست آمریکا برای عقب انداختن همه پرسی برای بعد از انتخابات عراق در سال آینده به خبرنگار فرانس 24 گفت «احتمال است نظر دیگری داشته باشند، اما ما هم نظر خودمان را برای آنها تشریح کردیم و لازم نیست از این بیشتر عقب بیاندازیم. چه کسی میگوید انتخابات در موعود مقرر برگزار خواهد شد؟ علاوه بر این، 14 سال است عقب می‌اندازیم، دیگر نمی‌توانیم از این بیشتر عقب بیاندازیم».

درباره نتایج همه پرسی و آغاز گفتگو با بغداد، رئیس اقلیم کردستان اظهار داشت «برای مذاکره با بغداد یک دوره زمانی باز نخواهد بود، اما انعطاف پذیری زیادی خواهد داشت، برای اینکه فرصت بیشتری برای توافق بر سر نتایج همه پرسی حاصل شود».

بارزانی در خصوص نقش و موقعیت کردها بعد از سقوط رژیم بعث گفت «کردها در شکست رژیم و بنیاد نهادن عراق نوین یک نقش اساسی ایفا کردند و در تاسیس دولت نوین و انتخابات و آماده کردن قانون اساسی شرکت کردند. اما در سالهای اخیر، بویژه بعد از انتخابات گذشته، در واقع با یک برنامه منظم روز به روز نقش کردها را کم کردند و الان هیچ چیزی در بغداد نداریم. قانون انتخابات یک قانون ستمگرانه است و طبق این قانون انتخابات هیچ نفعی ندارد. تا توافق بر نتایج همه‌پرسی، روابطمان را با بغداد قطع نخواهیم کرد و بعد از آن هم میخواهیم بغداد عمق استراتیژی ما باشد و ما هم عمق استراتیژی بغداد باشیم. اگر قانون انتخابات به طور کلی عوض نشود، فکر نکنم در این انتخابات شرکت کنیم».

بغداد ماده 140 قانون اساسی را اجرا نکرد

 سرنوشت مناطق مورد مناقشه اقلیم کردستان و بغداد در چارچوب ماده 140 قانون اساسی عراق تعیین شده است و ساکنین این مناطق که اغلب استانهای کرکوک، صلاح الدین، نینوا و دیاله شامل میشود با یک همه‌پرسی آینده خود را تعیین میکنند.

بارزانی با اشاره به برگزاری همه‌پرسی استقلال کردستان در مناطق کردستانی خارج از اداره اقلیم کردستان گفت « گنجاندن ماده 140 در دستور عراق به معنای این نبود که ما به کردستانی بودن کرکوک، شنگال و خانقین و مناطق دیگر شک داشتیم، بلکه به خاطر این بود به طور قانونی و در چارچوب قانون اساسی حل و فصل شوند. اما بغداد از سال 2005 تاکنون این ماده را اجرا نکرد».

در جواب سوال احتمال اینکه بغداد بگوید نباید همه پرسی در مناطق مورد مناقشه برگزار شود، رئیس اقلیم کردستان گفت «تاکنون بغداد چنین چیزی نگفته و نباید با گریمانه کار کنیم، امیدواریم همه مسائل با مذاکره و توافق همراه باشد، اما اگر فشار و نیرو و تهدید بر علیه ما به کار ببرند، ما هم دست روی دست نمیگذاریم».

همه‌پرسی و بخشهای دیگر کردستان

بارزانی در جواب سوال خبرنگار درباره تاثیر استقلال کردستان جنوب بر بخشهای دیگر کردستان و الهام بخش بودن آن گفت «سوال این است یک ملت به نام ملت کرد وجود دارد و در چند کشور تقسیم شده است، کردها در هر جا و کشوری باشند حق زندگی دارند. به نظر ما هر بخشی از کردستان در چارچوب خصوصیات خود با دولتهای خودشان به توافق برسند و به شیوه‌ای صلح آمیز حقوقشان تامین شود. اما چگونه و به چه گونه‌ای، ما دخالت نمی‌کنیم و برای آنها باقی میگذاریم، تنها از این سبک حمایت خواهیم کرد، در سوریه باشد یا ایران یا ترکیه. اما همه پرسی اقلیم کردستان به بخشهای دیگر کردستان ربطی ندارد. 26 سال است واقعیت اقلیم کردستان برای ترکیه و ایران ثابت شده است و ما عامل ثبات، آرامش و امنیت منطقه هستیم و موقعی که فرصت صلح برای حل و فصل قضیه کردهای این کشورها پیش آمده، دریغ نکردیم و از این به بعد هم نخواهیم کرد.  اما از این زیادتر این حق را به خود نخواهیم داد دخالت کنیم و میخواهیم کردها در این کشورها به طور صلح آمیزی مشکلاتشان را با دولتهایشان حل کنند که آنها هم حق زندگی دارند. اگر با انکار حقوق کردها این مسئله حل می‌شد، در طی 100 سال گذشته حل شده بود».

رئیس اقلیم کردستان در خصوص پست ریاست اقلیم و بازگشایی پارلمان کردستان و انتخابات آینده گفت« از کمیسیون انتخابات درخواست کرده‌ام انتخابات را در موعد مقرر برگزار کنند و خیلی خوب میدانم دو سال قبل مدت ریاست اقلیم تمام شد. از تمام احزاب درخواست کردم انتخابات برگزار کنند یا یک نفر را برگزینند، چونکه نمی‌خواهم قانون را برای من تغییر دهند و خودم هم قانون کشورم را پایمال نمیکنم. ما در حال جنگ با داعش بودیم، مجلس شورای قضایی  تصمیم گرفت تا برگزاری انتخابات برای اینکه خلا قانونی ایجاد نشود در پست ریاست اقلیم باقی بمانم. اما برای انتخابات آینده در آبان ماه سال جاری کاندیدا نخواهم شد و به قانون کشورم احترام میگذارم. حزبهایی که گله‌مندند، نه کاندید دارند و نه برای برگزیدن یک نفر تا انتخابات آینده توافق میکنند».