امروز سالروز آغاز قیام پیروزمندانه‌ی مردم کوردستان است

رانیه به‌عنوان پیش‌قراول قیام پیروزمندانه‌ی مردم کوردستان "دروازه‌ی قیام" نام گرفته است
تصویری از قیام مردم رانیە در مارس ١٩٩١
تصویری از قیام مردم رانیە در مارس ١٩٩١

اربیل (کوردستان۲۴)- پس از چندین دهه مبارزه و مقاومت مردم کوردستان برای دستیابی به حقوق و آزادی سرزمین خود از دست متجاوزان، نفی ظلم، انفال و حملات شیمیایی، تلاش برای تغییر هویت و جغرافیای کوردستان، اولین شعله‌ی آتش قیام مردم این سرزمین در ٥ مارس ۱۹۹۱ در شهر رانیه زبانه کشید.

ماه مارس برای کوردها مملو از حوادث گوناگون است، اما از ۵ مارس تا نوروز، ۲۱ مارس، برای مردم کوردستان جنوبی (اقلیم کوردستان) از ویژگی خاصی برخوردار است. زیرا در سال ۱۹۹۱ در چنین روزی مردم علیه رژیمی که سال‌ها از قدرت خشن و غیرانسانی علیه آنها استفاده می‌کرد، به پا خواستند.

قبل از قیام ۱۹۹۱، احزاب کوردستان با اتحاد در جبهه‌ای واحد تحت "عنوان جبهه‌ی کوردستان" روحیه‌ی خاصی به مردم بخشیدند و  قیام مردمی در مدتی کوتاه به آزادی همه‌ی شهرهای کوردستان منجر شد. 

در ٥ مارس ۱۹۹۱ (۱۴ اسفند ۱۳۶۹)، اولین طرح قیام به اجرا درآمد و در همان روز توده‌های مردم با حمایت پیشمرگان کوردستان، شهر رانیه و اطراف آن را آزاد کردند و همه‌ی مؤسسات و پایگاه‌های نظامی رژیم بعث را به تصرف خود درآوردند و فرایند آزادسازی دیگر مناطق را ازآنجا ادامه دادند.

این قیام که محصول همکاری و هماهنگی احزاب جبهه‌ی کوردستانی و مردم کورد بود، به نقطه‌ی عطف مهمی در تاریخ مبارزات رهایی‌بخش کوردستان و ایجاد حاکمیتی تحت عنوان اقلیم کوردستان تبدیل شد. این قیام از رانیه آغاز شد و با باز پس گرفتن کرکوک در ۲۱ مارس ۱۹۹۱، مصادف با عید نوروز و آزادی تمام کوردستان از دست حکومت بعثی تکمیل شد.

پرزیدنت مسعود بارزانی که تغییرات عمده‌ای را در سال ۱۹۸۸ پیش‌بینی کرده بود، همراه با دیگر رهبران سیاسی جبهه‌ی کوردستان، دوشادوش پیشمرگه ها در آزادسازی تمامی شهرها، شهرستان‌ها و مناطق کوردستان شرکت کرد.

پیشمرگان کوردستان با مقاومت در برابر نیروی زرهی بعثی‌ها در دربند "کوره"(kore) در مسافت میان اربیل و شقلاوه و انهدام این نیروها و ثبت حماسه‌ی تحت عنوان حماسه‌ی کوره، صدام حسین را به سر میز مذاکره کشاندند.

 

/ا.م