بارزانی: زه‌مه‌نی هه‌ڕه‌شه به‌سه‌رچوو
K24 - هه‌ولێر:
مه‌سعود بارزانی، سه‌رۆكی هه‌رێمی كوردستان، په‌یامێكی بڵاوكرده‌وه و تێیدا رایده‌گه‌یه‌نێت، ژماره‌یه‌ك سیاسی و كاربه‌ده‌ستانی عێراق بۆ دژایه‌تیكردنی ریفراندۆم و مافه‌كانی گه‌لی كوردستان، باسی پابه‌ندبوون به ده‌ستووری عێراق ده‌كه‌ن، باشتر ده‌بوو ئه‌م به‌ڕێزانه به وردی ده‌ستووری عێراق ببینن، چونكە لە دیباجەی دەستووردا بە ڕوونی هاتووە، پابەندبوون بە دەستوور زامنی مانەوەی عێراقە بە یەكپارچەیی.
له به‌شێكی دیكه‌ی په‌یامه‌كه‌دا، كه له په‌یجی فه‌رمی خۆی له تۆڕی كۆمه‌ڵایه‌تی فه‌یسبووك بڵاویكردووه‌ته‌وه، بارزانی ئاماژه به‌وه ده‌كات، به ده‌یان نموونه هه‌ن، ئه‌وه نیشان ده‌ده‌ن، حكوومه‌ته‌كانی عێراق پابه‌ندی ئه‌و ده‌ستووره نه‌بوونه كه خه‌ڵكی عێراق ده‌نگی پێدابوو.
بارزانی راشیگه‌یاندووه، بە پێچەوانەی دەستوور لە سوپای عێراقدا پارسەنگ تێكدراوەو كورد پەراوێز خراوە، لەحاڵێكدا پێشمەرگە بناغەی سەرەكیی سوپای عێراقی لە دوای 2003 پێكهێنا.
له كۆتایی پایه‌مه‌كه‌دا، بارزانی رایده‌گه‌یه‌نێت، ئەو سەردەمەیش بەسەرچوو بە زمانی هەڕەشە و چاوسووركردنەوە دژی مافی ڕەوای گەلی كوردستان بوەستنەوە، حەزیش ناكەین كەس ئەو زمانە بەكار بهێنێت. گەلی كوردستان ئاشتی و برایەتیی دەوێت بەڵام زمانی هەڕەشە و ئینكار لە كەس قبوڵ ناكات
ده‌قی په‌یامه‌كه‌ی مه‌سعود بارزانی، سه‌رۆكی هه‌رێمی كوردستان
بەناوی خودای بەخشندە و میهرەبان
لە چەند ڕۆژی ڕابردوودا، ژمارەیەك لە سیاسی و كاربەدەستانی عێراقی بۆ دژایەتیكردنی ڕیفراندۆم و مافەكانی گەلی كوردستان، باسی دەستوور و پابەندبوون بە دەستوور عێراق دەكەن. زۆر باشتر دەبوو ئەم بەڕێزانە بە وردی دەستووری عێراق ببینن، چونكە لە دیباجەی دەستووردا بە ڕوونی هاتووە، پابەندبوون بە دەستوور زامنی مانەوەی عێراقە بە یەكپارچەیی.
لێرەدا پرسیار ئەوەیە، ئایا پابەندی دەستوور بوون؟ بە دەیان نموونە هەن پێشانی دەدات كە حكوومەتەكانی عێراق پابەندی ئەو دەستوورە نەبوون، كە خەڵكی عێراق دەنگی پێ دابوو. بە پێچەوانەی دەستوور لە سوپای عێراقدا پارسەنگ تێكدراوەو كورد پەراوێز خراوە، لەحاڵێكدا پێشمەرگە بناغەی سەرەكیی سوپای عێراقی لە دوای 2003 پێكهێنا.
لە سلكی دیپلۆماسی و كاروباری دەرەوەدا بە هەمان شێوە، كار بۆ گۆشەگیركردن و دەركردنی نوێنەرایەتیی خەڵكی كوردستان دەكرێت، چەندین ساڵە پێشمەرگە ئابڵۆقە دراوە كە بەشێك بووە لە مەنزوومەی بەرگریی عێراق. ئەوە جگە لە پشتگوێخستنی ماددەی 140 و پێكهێنانی ئەنجوومەنی ئیتحادی، ئەو ئەنجوومەنەی زامنی تەوافوق و تەوازونی ناو پێكهاتەكانی عێراقە. بە پێچەوانەی دەستوور هەوڵ دراوە بنەماكانی سیستەمی فیدڕاڵی پێشێل بكرێن یان جێبەجێ نەكرێن. كار گەییشتە ئەوەی نانی خەڵكی كوردستان بە نووكە ئیمزایەك ببڕن و نەیشمانبینی هیچ لایەنێكی سیاسی یان ناوەندێكی ئایینی ئیدانەی ئەو بڕیارە نادەستوری و نامرۆڤانەیە بكات كە قووتی خەڵكی كوردستان و شیری منداڵی كوردستانی بڕیوە. بەپێی كام یاسا و كام ماددەی دەستوور حكوومەتی عێراقی ئەو مافەی هەیە ئیجرائاتی نایاسایی دەرهەق گەلی كوردستان بكات؟
لە لایەكی دیكەوە لەپێناو شەراكەتی نێوان پێكهاتەكاندا عێراق پێویستی بە بنەمای تەوافوق بوو، بەڵام ئەو تەوافوقەشیان تێكدا و ئێستا بانگەشە بۆ زۆرینەی سیاسی دەكەن، زۆر چاكیش دەزانین مەبەستیان لە زۆرینەی سیاسی چییە، كە لە ڕاستیدا نەهێشتنی شەراكەت و پەراوێزخستنی پێكهاتە سەرەكییەكانی ترە.
بە هەموو لایەكیش ڕادەگەیێنین كە ڕیفراندۆم مافێكی سرووشتیی گەلی كوردستان و هەموو گەلانی جیهانە، ئەو مافە سرووشتیە دەبێ مومارەسە بكرێت و بۆچی تەنیا ئەو مافە لە گەلی كوردستان حەرام بكرێت؟
ئێمە ئیلتزاممان هەیە بەرانبەر خوێنی شەهیدانمان و ڕای گشتی و داوكارییە ڕەواكانی گەلەكەمان. بۆیە لەو مافەی خۆمان پاشگەز نابینەوەو گەلی كوردستان ئەو مافە سرووشتییەی خۆی بە شێوەیەكی ئاشتیانە و دوور لە توندوتیژی پیادە دەكات، چونكە نامانەوێ ئەزموونی تاڵ و شكستخواردووی پێشوو دووبارە بكەینەوە. بە باشی دەزانین هەردوولا دراوسێی یەكتر و قووڵایی ستراتیژیی یەكتر بین و، وەك برا و دۆست هاوكار و هەماهەنگ بین لە بوارە جۆراوجۆرەكاندا.
ئەو سەردەمەیش بەسەرچوو بە زمانی هەڕەشە و چاوسووركردنەوە دژی مافی ڕەوای گەلی كوردستان بوەستنەوە، حەزیش ناكەین كەس ئەو زمانە بەكار بهێنێت. گەلی كوردستان ئاشتی و برایەتیی دەوێت بەڵام زمانی هەڕەشە و ئینكار لە كەس قبوڵ ناكات