یارییە مەترسیدارەکانی یەکێتی و داهاتووی کەرکووک
زۆرجار مێژوو چیرۆکێکە دەربارەی ململانێی نێوان ناسنامە و مانەوە، لە نێوان بنەما و پراگماتیزمیدا. هیچ شتێک ئەمە باشتر لە ڕووداوە دڵتەزێنەکەی کەرکووک لە 16ی ئوکتوبەری نیشان نادات، کاتێک یەکێتیی نیشتیمانیی کوردستان ڕۆڵێکی سەرەکی بینی لە هێرشکردن و بەدەستەوەدانی ئەم شارە گرنگەی کورد بۆ میلیشیا شیعەکان و بە شێوەیەکی راستەوخۆ و کاریگەرییەکانی ئێران. ئەمە تەنها زیانێکی سەربازی نەبوو، بەڵکو خیانەتێکی سیاسی قووڵیش بوو کە بناغەکانی ناسنامەی کوردی و سەروەری هەژاند.
بڕیارەکەی یەکێتی لە هەڵبژاردنەکانی ئەنجوومەنی پارێزگاکان و جارێکیتر دەستاودەستکردنی لەگەڵ رژێمی ئێران و میلیشیا شیعەکان هێما بۆ مەیلێکی دڵتەزێن دەکات لە سیاسەتدا. زۆرجار مەیلی دەسەڵات لەلایەن کەسە پۆپۆلیستەکان لە دڵسۆزییە نەتەوەیی و نەتەوەییەکان زیاترە، یەکێتی بە هەڵبژاردنی هێڵی جیۆپۆلیتیکی ئێران بەسەر کوردەکاندا، لە یاری ناوچەیی تاراندا گۆڕاوە بۆ ئامرازێک، نەک تەنها متمانەی خۆی بەڵکو بۆتە ئەگەری ئەوەی کە کورد کەرکووکیش کە هێمای شانازی و مێژوویی کوردیش بووە، لەدەست بدات. یەکێتی لە راگەیاندنەکان خۆی وەک سەرکەوتوو وەسف دەکات بەڵام ئەنجامەکانی هەڵبژاردنی پارێزگاکان تەنیا خەلاتکردنی یەکێتی بوو لە لایەن ئێرانەوە و سزادانی گەڵی کورد بووە بە لە دەستدانی زورینەی ئەنجوومەنی پارێزگا لەو شارەدا.
دەرئەنجامەکانی ئەم سیاسەتە چین؟
پێش هەموو شتێک، پرۆسەیەکی بەردەوامی تەعریبکردنی ناوچە کوردییەکان، دەستبەسەرداگرتنی خاک و زیادبوونی ستەمکاری لە دژی کوردەکانی پارێزگای کەرکووک دەبێتە هێلی پێشەوەی کارکردنی عەرەبی شۆڤێنی ئەو شارە. ڕەنگدانەوەی تاریکی ڕووداوە مێژووییەکانە کە هاوتای دەسەڵات و هاوپەیمانییە سیاسییەکان دەبێتە هۆی کارەساتی نەتەوەیی. بۆ نموونە دەتوانین بیر لە شاری تراژیدی یۆنانی قوستەنتینیە بکەینەوە، کە تیایدا دابەشکارییە ناوخۆییەکان و هێزەکان لە کاتی ئیمپراتۆرییەتی بیزەنتین دەرگایان بۆ داگیرکردنی ئیمپراتۆریەتی عوسمانی کردەوە. بەو پێیەی لەدەستدانی قوستەنتینیە بووە ئاماژەیەکی ئاگادارکردنەوە بۆ نەوەکانی داهاتوو، هەروەها کەرکووک دەتوانێت ببێتە وانەیەکی لەو شێوەیە بۆ کوردەکان، گەر یەکێتی بەردەوام بێت لە قوربانیکردنی ئەو شارە.
سیاسەتەکانی یەکێتی نەک هەر پێگەی کوردەکانی لە عێراق تێکداوە بەڵکو تۆوی بێمتمانەیی و دابەشکاری لەناو کۆمەڵگەی کوردیشدا چاندووە. سیاسەتێکە نەک تەنها خاکی لەدەستداوە بەڵکو متمانە و ڕێزیشی لەدەستداوە، چ لەسەر ئاستی نیشتمانی و چ لە ئاستی نێودەوڵەتیدا. لە کاتێکدا کە کوردستان پێویستی بە بەرەیەکی یەکگرتوو هەیە لە بەرامبەر هەڕەشە دەرەکییەکان و تەحەددای ناوخۆیی، بڕیارەکەی یەکێتی بۆ بە دەستکەوتە سیاسییە کورتخایەنەکان لەسەر بەرژەوەندییە درێژخایەنە نیشتمانییەکان، وڵات بەرەو ئیفلێنجێکی سیاسی دەبات کە رێک لەگەڵ سیاسەتی ئێرانی دژە کوردستانی دەگونجێت لە ناوچەکەدا. ئەم زیانە تەنها کاریگەری لەسەر نەوەی ئێستا نابێت بەڵکو لە یادەوەری نەوەکانی داهاتوودا دەنگ دەداتەوە، کە چۆن یەکێتی پرسە نیشتمانی و نەتەوەییەکان قوربانی سیاسەتی حزبی خۆیان کرد.
لە کۆتاییدا لە جیهانێکدا کە هاوسەنگی نێوان سەربەخۆیی و واقیعە جیۆپۆلەتیکییەکان بەردەوام هەبوونی هەیە، دەبێتە تەحەددای بەردەوام بۆ بزووتنەوە نەتەوەیی و نەتەوەییەکان بۆ تێپەربوون لە رێگا مەترسیدارەکاندا. دەبێت سیاسەتمەدارانی یەکێتی بیر لە بڕیارەکەی و دەرئەنجامەکانی بکەنەوە. مێژوو لێخۆشبوون نییە و حوکمدانی کات لەسەر خیانەت هەمیشە سەختە. کاتی ئەوە هاتووە کە یەکێتی دووبارە هەڵسەنگاندن بۆ پێگەی خۆی بکاتەوە و دڵسۆزی خۆی بۆ دۆسیەی کوردەکان بگەڕێنێتەوە، گەر نا وەک خیانەتکاری گەلەکەی خۆیان دەچنە ناو کتێبەکانی مێژووەوە، و مێژوو رەحم و دڵسوزی بۆ کەس نییە.