بازگشت حماسە گیلگمش به عراق

اربیل (کوردستان۲۴)- لوح سفالی گیلگمش بعد از ٣٠ سال، از امریکا بە عراق باز می‌گردد. این لوح یکی از ۱۷ هزار اثر باستانی غارت شده از عراق است که ایالات متحده موافقت کرده آنها را به عراق تحویل دهد.

احمد الصحاف سخنگوی وزارت امور خارجە دولت عراق، در کنفرانس خبری اعلام کرد کە امروز (١٦ اذر ١٤٠٠) با هماهنگی یونسکو و دولت امریکا، لوح گیلگمش بە عراق باز می‌گردد.

این متن دینی ۳۶۰۰ ساله که به لوح "رویای گیلگمش" معروف است، شامل بخشی از شعر سومری حماسه گیلگمش است و یکی از قدیمی‌ترین آثار ادبی جهان است کە قدمت ان بە سە هزار و ٥٠٠ سال پیش می‌رسد.

غارت آثار باستانی عراق

سال ١٩٩١ و در زمان جنگ خلیج فارس، لوح گیلگمش از موزه‌ای در عراق به سرقت رفت. سال ۲۰۰۳ یک فروشنده آثار عتیقه،  این لوح را که پوشیده از غبار بود از یک فروشنده سکه در لندن خرید و ان را با پست بین‌المللی و بدون اعلام رسمی محتوای بسته به عنوان یک اثر عتیقه به آمریکا فرستاد. در ایالات متحده یک کارشناس خط میخی آن را به عنوان بخشی از حماسه گیلگمش تشخیص داد.

در سال ۲۰۰۷، خریدار قبلی آن را به خریدار دیگری فروخت و نامه‌ای غیرواقعی به او داد به این مضمون که این لوح را در سال ۱۹۸۱ همراه با مقادیری آثار برنزی در یک جعبه قدیمی خریداری کرده است.

این نوشته چند بار در حراج در کشورهای مختلف دست به دست شد تا اینکه در سال ۲۰۱۴ شرکت "هابی لابی" فعال در زمینه خرید و فروش آثار هنری و دستی، آن را به طور خصوصی خرید.

این شرکت بیش از یک میلیون و ۶۷۰ هزار دلار برای خرید این لوح پرداخت و آن را به طور آشکار در "موزه انجیل" متعلق به این شرکت در واشنگتن به نمایش گذاشت.

بازگشت گیلگمش

این لوح در سال ۲۰۱۹ توسط ماموران آمریکایی در موزه انجیل شناسایی شد و سپس یک قاضی فدرال آمریکا دستور بازگشت آن به عراق صادر را کرد. این لوح یکی از ۱۷ هزار اثر باستانی غارت شده از عراق است که ایالات متحده موافقت کرده آنها را به عراق تحویل دهد.

آدری آزولای، مدیرکل سازمان فرهنگی سازمان ملل متحد - یونسکو - در واکنش به این موضوع گفت، با بازگرداندن این اشیاء که به شکلی غیرقانونی معامله شده، مقامات ایالات متحده و عراق امکان آن را به مردم عراق می‌دهند تا دوباره با صفحه‌ای از تاریخ خود ارتباط برقرار کنند.

این لوح پس از ورود به عراق، در موزه ملی در بغداد به نمایش گذاشته می‌شود تا رویاهای شاه گیلگمش، پادشاه اسطوره‌ای، در کنار خانه اصلی او حفظ شود.

داستان گیلگمش

حماسه گیلگمش یکی از اولین آثار ادبی شناخته شده در تاریخ بشریت است. یک شعر حماسی که داستان زندگی مردی به نام گیلگمش را نقل می کند. گیلگمش پادشاه اوروک بود، یک شهر سومری باشکوه، که در عراق امروزی قرار دارد. این اثر ادبی حدود ۱۵۰۰ سال قبل از اثر هومر نوشته شد.

گیلگمش که دوسوم او خدا بود و یک سوم انسان، قدرت فوق العاده ای داشت و در عین حال که ترسناک بود ، جذاب هم بود. در بخش های اول، او به صورت یک مرد باهوش به تصویر کشیده می شود که در شهر سومری، معابد و برج های باشکوهی می‌سازد. اما به محض اینکه می فهمد قدرتش فراتر از انسان های عادی ست، به یک حاکم ظالم تبدیل می شود. او از مردم سواستفاده می کرد و هر زنی را که میخواست را به اسارت خود در می آورد و مردم را مجبور می کرد روی پروژه های شخصی او کار کنند.

خداوند برای مهار گیلگمش، یک نفر با قدرت مشابه به اسم انکیدو آفرید. در نهایت آن دو با هم دوست شدند، به حدی که وقتی انکیدو بر اثر بیماری مرد، وی بی نهایت متاثر شد. او که نمیتوانست این را بپذیرد که مرگ یک حقیقت است، به سراسر دنیا سفر کرد. گیلگمش چیزهای زیادی در این سفرها یاد گرفت و یافته‌های خود را بر لوح های سنگی نوشت.