هفتمین نشست ادامهی "روند آستانه" در تهران برگزار میشود
اربیل (کوردستان ۲۴)– هفتمین دور نشست کشورهای ضامن آتش بس در سوریه که نشست"روند آستانه" نام گرفته است، ساعت بیست و یک روز ۲۸ تیرماه ۱۴۰۱ با شرکت روسای جمهوری روسیە، ایران و ترکیە در تهران آغاز خواهد شد.
نشست مقدماتی آستانه شش سال پس از آغاز بحران سوریه، در تاریخ ۴ بهمن ۱۳۹۵، با حضور هیئتهای کارشناسی سه کشور ایران، روسیه، ترکیه، نمایندگانی از حکومت و معارضین سوری و استفان دیمیستورا نمایندهی سازمان ملل در امور سوریه، در "آستانه" (پایتخت قزاقستان) برگزار شد.
سپس نشستهایی سەجانبه به ترتیب در سوچی، آنکارا، تهران، سوچی (برای بار دوم)، آنکارا ( برای بار دوم) و نشست ششم بە خاطر پاندمی کرونا، فوقالعاده و بەطور مجازی برگزار شد.
هفتمین دور نشست سران کشورهای «روند آستانه» نیز امروز سهشنبه، ساعت ۲۱ به وقت ایران در تهران آغاز به کار خواهد کرد.
رجب طیب اردوغان رئیسجمهور ترکیه بهعنوان نخستین مهمان این نشست، شب گذشته وارد ایران شد و در حاشیهی این نشست با ابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری و علی خامنهی رهبر جمهوری اسلامی دیدار کرد. ولادمیر پوتین رئیسجمهور روسیه نیز پیش از شرکت در هفتمین نشست با ابراهیم رئیس و علی خامنهای دیدار خواهد کرد.
حاشیهی فراتر از متن
علاوه بر دیدارهای دوجانبهی پوتین و اردوغان با مقامهای ایران، قرار است نشستی دوجانبه میان رهبران دو کشور ترکیه و روسیه نیز در تهران برگزار شود. از زمان حملهی روسیه به اوکراین، این دومین سفر خارجی پوتین به شمار میرود که در هر دو سفر هم با ابراهیم رئیسی دیدار و گفتگو میکند. رئیس جمهوری روسیه پیشازاین برای حضور در اجلاس سران کشورهای حاشیه دریای خزر به ترکمنستان رفته بود.
مخالفت خامنهای با حملهی ترکیه به روژآ
به گزارش رسانههای ایران، برخلاف میل رئیسجمهوری ترکیه که بر حمله به روژآوا (کوردستان سوریه اسرار میورزد، آیتالله خامنهای در دیدار با وی گفت: «حفظ تمامیت ارضی سوریه بسیار مهم است و هرگونه حملهی نظامی در شمال سوریه قطعاً به ضرر ترکیه، سوریه و همه منطقه، و به نفع تروریستها خواهد بود."
رهبر ایران همچنین «خطاب به اردوغان» گفت: «ما در مبارزه با تروریسم مطمئناً با شما همکاری میکنیم.»
"شما نیز امنیت سوریه را امنیت خود بدانید. مسائل سوریه را باید با مذاکرات حل کرد و ایران، ترکیه، سوریه و روسیه با گفتگو این مسئله را تمام کنند."
گفتههای خامنهای در حالی مطرح شد که کارشناسان یکی از اهداف رئیسجمهور ترکیه در سفر به تهران را همراه کردن روسیه و ایران برای عملیات نظامی ارتش ترکیه در شمال شرقی سوریه (روژآوا) میدانند.
دستاوردهای ایران در حاشیە
روز سهشنبه ساعاتی پیش از آغاز نشست ادامهی " روند آستانه"، در حالی که هنوز ولادیمیر پوتین وارد تهران نشده، مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران از امضای «تفاهمنامهی همکاری راهبردی» با شرکت گازپروم روسیه خبر داد.
به گزارش خبرنگار شانا، محسن خجسته مهر این قرارداد را از «بزرگترین سرمایهگذاریهای خارجی در تاریخ صنعت نفت ایران» وصف کرد.
معاون وزیر نفت ایران همچنین از سرمایهگذاری «۱۶۰ میلیارد دلاری» در صنعت نفت خبر داد و گفت «هماکنون ۴ میلیارد دلار قرارداد با شرکتهای مختلف روس برای سرمایهگذاری اجرا شده است.»
در حالی کە تمایل به همکاری راهبردی در خصوص انرژی در مرحلهی امضای تفاهمنامه گرفته است و در پی محاصرهی اقتصادی ایران و روسیە و رقابت هردو در صادرات نفت به کشور چین بە عنوان تنها خریدار مشترک انرژی، معلوم نیست نتیجهی این تفاهمنامه بە کجا ختم خواهد شد. اما در بعد جنگ رسانهی تاکنون ایران در این حاشیهی بە تبدیل شده به، متن در میان سه کشور شرکتکننده برندهی اصلی محسوب میشود.
ابراز کردن نشست سهجانبهی تهران پس از نشست هفتهی گذشته بایدن با سران عرب در جده
ایرنا، خبرگزاری رسمی جمهوری اسلامی ایران، در تحلیلی در صفحهی اول خود با اشاره به سفر ولادیمیر پوتین به تهران نوشت «تحلیلگران انتخاب تهران بهعنوان دومین مقصد سفر رئیسجمهور روسیه پس از آغاز درگیریهای نظامی در اوکراین را یک پیام مهم برای غرب میدانند». ایرانا در این گزارش تحلیلی تحت عنوان "تحکیم روابط در مسیر مقابله با غرب" نوشت "این سفر «در جهت تحکیم روابط مسکو و تهران و موازنهی جدید قدرت شرق در جهت افول بلوک غرب» انجام میشود. در ادامهی این گزارش آمده است کە «نزدیکی جغرافیایی و تعاملات گسترده اقتصادی، سیاسی و فرهنگی تهران و مسکو از یک سو و از سوی دیگر تمام فشارها و تحریمهایی که روسیه و ایران به یک شکل با آن روبرو هستند موجب شده که روابط راهبردی بین مسکو و تهران بیشازپیش تقویت شود».
حاشیه در انتظار بازگشت به متن
نشست تهران کمتر از یک هفته بعد از سفر جو بایدن به اسرائیل و عربستان برگزار میشود. این اولین سفر بایدن به منطقه بهعنوان رئیسجمهور بود و هدف اصلیاش، تشکیل یک نظام همکاریهای مشترک امنیتی بود.
اکنون در آستانهی ورود ولادیمیر پوتین به تهران و حضور رجب طیب اردوغان تاکنون خبرگزاریهای سه کشور شرکتکننده در این نشست، بیشتر به اخبار دیدارهای دوجانبه پرداختهاند. چنانکه از قراین و نتیجهی دیدارهای پیش از آغاز رسمی نشست برمیآید، اردوغان پس از مخالفت آمریکا، اروپاییان و روسیە با حمله به روژآوا، بار دیگر تکرار این مخالفت را مستقیماً از آیتالله خامنهای دریافت کرد. از قرار معلوم تهران و مسکو هم حداقل در مورد جنگ رسانهای علیه غرب در جهت خنثیسازی یا کمارزش نشان دادن نتیجهی سفر بایدن به منطقه متفقالقول به نظر میرسند. اما در مورد نتایج کنفرانس و بازگشتن دوبارهی آن از حاشیه به متن باید تا پایان این نشست منتظر ماند.
/ا.م