اعتراضات ایران جهانی شد، ایران سفرای انگلیس و نروژ را احضار کرد

اربیل(کوردستان۲۴)- اعتراضات سراسری در ایران که با مرگ ژینا امینی دختر سقزی در بازداشتگاه گشت ارشاد تهران آغاز شد، روز دوشنبه ۴ تیرماه ۱۴۰۱، وارد دهمین روز خود شد. بر اساس گزارش‌ها دامنه‌ی این اعتراضات بە کشورهای اروپایی و آمریکایی گسترش یافته است.

روز یکشنبه ٣ مهرماه، کشورهای آمریکا، کانادا، انگلستان، آلمان، فرانسه و نروژ جزو کشورهایی بودند کە در آنها تجمعات اعتراضی برگزار شد. در کشورهایی همچون فرانسه احزاب و سندیکاهای داخلی آنها با تظاهرکنندگان ابراز همدردی کردند.

روز یکشنبه سوم مهر، برای دومین روز تجمعاتی در پاریس در حمایت از جنبش اعتراضی مردم ایران برگزار شد. رسانه‌های فرانسه گزارش کردند" معمولاً تجمعات ایرانیان در پاریس به چند صد نفر محدود می‌شود. اما تظاهرات روز یکشنبه را باید یکی از تجمعات کم‌سابقهٔ پاریس در ارتباط با رویدادهای ایران دانست."

درحالی‌که رهبر حزب سوسیالیست فرانسه نیز برای دعوت در تجمع روز یکشنبه فراخوان داده بود، روزنامه‌ی لیبراسیون شعار "زن، زندگی، آزادی" را به‌عنوان تیتر اول روزنامه منتشر کرد.  روزنامه‌ی لوموند هم نوشت: " خیزش زنان ایران جهان را تکان داده است. پس از جان باختن مهسا امینی خیزش مردم ایران باوجود سرکوب‌های شدید، در حال گسترش است و عکس زنانی که روسری‌های خود را به آتش کشیده‌اند به همه جای جهان رسیده است."

در انگلستان هم معترضان در تجمعی در مقابل مرکز اسلامی لندن پرچم شیروخورشید نشان ایران را بر پشت‌بام ساختان این مرکز نصب کردند.

Plusieurs milliers de manifestants à proximité de l’ambassade d’#Iran à Paris.

Ils dénoncent la mort de #MahsaAmini arrêtée par la police des mœurs à #Téhéran pour "port du voile inapproprié". pic.twitter.com/jEPuaEZC5D

— Clément Lanot (@ClementLanot) September 25, 2022

واکنش سخنگوی وزارت خارجه و احضار سفیران انگلستان و نروژ به وزارت خارجه‌ی ایران

ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت امور خارجه‌ی ایرنا روز دوشنبه در دهمین روز ادامه‌ی اعتراضات ایران به موضع‌گیری کشورهای غربی واکنش نشان داد و گفت: " در اغتشاشات اخیر، رهبران سیاسی آمریکا و بعضاً اروپا، رسانه‌های آنان و نیز رسانه‌های فارسی معاند مورد حمایت غرب، از یک رخدادِ غم‌انگیز در حال بررسی سوءاستفاده کردند و با شعار حمایت از حقوق ملت ایران، در حمایت از اغتشاشگران و برهم زنندگان امنیت ملت سنگ تمام گذاشتند"

خبرگزاری تسنیم در ایران روز یکشنبه از احضار سفیران انگلستان و نروژ در تهران به وزارت خارجه‌ی ایران خبر داد.

تسنیم نوشت: " در واکنش به فضاسازی‌های خصمانه‌ی رسانه‌های فارسی‌زبان لندن‌نشین علیه جمهوری اسلامی ایران و نیز مواضع مداخله‌جویانه‌ی رئیس پارلمان نروژ در قبال تحولات داخلی کشورمان، روز گذشته سفرای انگلیس و نروژ در تهران به وزارت امور خارجه احضار شدند."

موضع‌گیری اتحادیه‌ی اروپا

شورای اروپایی با انتشار بیانیه‌ای از حکومت جمهوری اسلامی ایران خواست که سرکوب «خشونت‌آمیز» اعتراضات جاری در کشور را فوراً متوقف و دسترسی شهروندان به اینترنت و گردش آزاد اطلاعات را تضمین کند.

این شورا در بیانیه‌ای که روز یکشنبه سوم مهر منتشر کرد، اعمال خشونت «نامتناسب و گسترده» علیه اعتراضات مسالمت‌آمیز و قطع اینترنت و دسترسی شهروندان به شبکه‌های اجتماعی توسط جمهوری اسلامی را «توجیه‌ناپذیر» «غیرقابل‌قبول» خواند.

شورای اروپایی همچنین بر لزوم پایبندی مقامات و نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی به اصول مندرج در میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی که ایران نیز یکی از امضاکنندگان آن است، تأکید کرده است.

این شورا تصریح کرده است: «تصمیم برای تشدید محدودیت دسترسی به اینترنت توسط مقامات ایران و مسدود کردن پلتفرم‌های پیام‌رسان دلیل مضاعفی برای نگرانی است، چرا که (این اقدامات) نقض صریح آزادی بیان به شمار می‌رود».

شورای اروپایی در بخش پایانی این بیانیه تأکید کرده است: «قتل مهسا امینی باید به‌صورت مقتضی مورد بررسی قرار گیرد و عاملان مرگ او بازخواست شوند».

این شورا هشدار داده که اتحادیه اروپا در اجلاس آتی وزیران خارجه کشورهای عضو، در رابطه با «قتل مهسا امینی و همچنین نحوه برخورد نیروهای امنیتی ایران» با معترضان، همه گزینه‌هایی را که در اختیار دارد، بررسی خواهد کرد.

تحولات در داخل ایران

یکشنبه‌شب  درحالی‌که اعتراضات سراسری در ایران وارد نهمین روز خود شد، معترضان در تهران و دیگر شهرهای این کشور به حضور در خیابان‌ها ادامه دادند. در جبهه‌ی مقابل، رسانه‌های حکومتی طرفداران جمهوری اسلامی و مخالفان معترضان را برای ساعت ۱۶ روز یکشنبه به حضور در خیابان‌های تهران دعوت کرده بودند.

خبرگزاری‌های تسنیم و مهر بدون ذکر تعداد شرکت‌کنندگان تصاویری از حضور حامیان جمهوری اسلامی بعدازاین فراخوان منتشر کردند.

از سوی دیگر در گزارش‌ها آمده است در تهران در خیابان سازمان آب، نارمک، ستارخان، اتوبان کوردستان، اکباتان، هفت حوض، ستارخان، آریاشهر، خیابان حبیب‌الله، میدان تجریش و در شهرهای اصفهان، سنندج، شیراز، کرج، زاهدان، آمل، قزوین از جمله مکان‌های تجمع مخالفان جمهوری اسلامی بود.

رویدادها در کوردستان

در مورد وضعیت بغرنج شرق کوردستان می‌توان به جان‌باختن  یکی از مجروحان شهر اشنویه، بازداشت یک روحانی، حمله توپخانه‌ای به خاک اقلیم کوردستان و دعوت احزاب کوردستانی از دیگر جریان‌های ایران برای همکاری و هماهنگی پرداخت.

سازمان حقوق بشری هه‌نگاو که اخبار مربوط به حقوق بشر در شرق کوردستان را دنبال می‌کند، روز دوشنبه از مرگ چهارمین جان‌باخته‌ی اعتراضات شهر اشنویه (شنۆ) خبر داد. هه‌نگاو نوشت: " قادر گلوان معروف به (عبدالسلام گلوانی) شامگاه چهارشنبه ۳۰ شهریور (۲۱ سپتامبر) در جریان اعتراضات مسالمت‌آمیز مردم اشنویه به قتل دولتی ژینا امینی که با دخالت نیروهای انتظامی به خشونت کشیده شهد بود، با شلیک مستقیم نیروهای امنیتی به شدت مجروح شد.

 بر طبق این گزارش،  مراسم خاکسپاری عبدالسلام قادر گلوان سحرگاه امروز و با فشار نهادهای امنیتی  و تحت تدابیر شدید امنیتی برگزار شده است.

همچنین رسانه‌ها با انتشار صدای " نور رستگار" روحانی و پیشنماز روستای شیخان در حومه‌ی اشنویه که در حمایت از معترضان سخن گفته بود از بازداشت و انتقال وی بە محلی نامعلوم توسط نیروهای امنیتی ایران خبر دادند.

همزمان با این رویدادها روز دوشنبه تیفور محمد خبرنگار کوردستان٢٤ در مناطق مرزی اقلیم کوردستان و ایران از ادامه‌ی حملات توپخانه‌ای ایران به داخل خاک اقلیم کوردستان خبر داد. وی همچنین گفت کە به گفتەی ساکنان منطقه نیروهای وابسته بە سپاه پاسداران به این منطقه گسیل داشته شده‌اند.

رسانه‌های وابسته با احزاب کوردستان ایران هم گزارش کرده‌اند که "مرکز همکاری احزاب کوردستان ایران" روز یکشنبه سوم مهر، با انتشار بیانه‌ای خواهان گفتگوی همه‌ی سازمان‌ها و نهادهای مردمی و جریانات سیاسی برای تقویت خیزش مردمی و تداوم اعتراضات در اشکال متنوع آن شد.

/ا.م