گزارشگر ویژه‌ی حقوق بشر در مورد ایران: اعدام در ایران نسبت به سال قبل ٤٣ درصد افزایش یافته است

وضعیت کوردها و بلوچ‌ها پایه‌ی ثابت مسایل مطرح شده در گزارش جاوید رحمان است
جاوید رحمان، گزارشگر ویژه‌ی حقوق بشر سازمان ملل در ایران
جاوید رحمان، گزارشگر ویژه‌ی حقوق بشر سازمان ملل در ایران

اربیل (کوردستان٢٤)- جاوید رحمان، گزارشگر ویژه سازمان ملل متحد در امور حقوق بشر ایران، در جدیدترین گزارش خود بار دیگر از افزایش موارد صدور و اجرای احکام اعدام از سوی دستگاه قضایی جمهوری اسلامی اذیت و آزار اقلیت‌های قومی و زنان ابراز نگرانی کرد.

جاوید رحمان در این گزارش که برای پنجاه‌وپنجمین نشست شورای حقوق بشر تهیه کرده است می‌گوید، دستکم ۸۳۴ تن در سال ۲۰۲۳ در ایران اعدام شدند، که در مقایسه با سال پیش از آن ۴۳ درصد افزایش داشته است.

جاوید رحمان با اشاره به اعتراضات سال‌های گذشته، به‌ویژه سال‌های ۱۳۸۸، ۱۳۹۸ و ۱۴۰۱، از بازداشت‌ خودسرانه، ناپدیدسازی‌ اجباری، شکنجه، اعدام‌ شتاب‌زده و نبود محاکمه‌ی عادلانه معترضان ابراز نگرانی کرده است.

او از کوتاهی مقام‌های جمهوری اسلامی برای انجام تحقیقات مستقل و شفاف در موارد گوناگون نقض حقوق شهروندان ابراز تاسف کرده و بر حق مردم ایران در بیان عقاید و برگزاری تجمع مسالمت‌آمیز تأکید کرده است.

گزارشگر ویژه‌ی حقوق بشر سازمان ملل در این گزارش ۴۲ صفحه‌ای، به بازداشت شهروندان خارجی و ایرانی‌های دوتابعیتی نیز پرداخته و از آزادی دستکم ۸ تن از این زندانیان در سال ۲۰۲۳ استقبال کرده است.

جاوید رحمان در ادامه از تداوم الگوی بازداشت شهروندان خارجی و ایرانی‌های دوتابعیتی از سوی دستگاه‌های امنیتی جمهوری اسلامی ابراز نگرانی کرده و خواستار توقف این روند و آزادی سایر زندانیان شده است.

او در بخش دیگری از گزارش به وضعیت زنان و دختران در ایران پرداخته و با اشاره به تلاش حکومت برای اعمال حجاب اجباری، از نقض ادامه‌دار حقوق زنان و دختران مدافع پوشش اختیاری ابراز نگرانی کرده است.

وضعیت حقوق اقلیت‌های مذهبی و قومی در جمهوری اسلامی ایران نیز مانند گذشته پای ثابت گزارش گزارشگر ویژه‌ی سازمان ملل متحد است که به گفته‌ی او اعمال تبعیض و نقض حقوق ایشان همچنان ادامه دارد.

در گزارش جاوید رحمان آمده است "اقلیت‌های مذهبی و قومی به رسمیت‌ شناخته‌شده نیز با تبعیض و آزار روبرو هستند، اعراب اهوازی، بلوچ‌ها، کوردها و به طور کلی مسلمانان سنی نیز در زمینه‌ی برخورداری از حقوق فرهنگی و دسترسی به خدمات عمومی با تبعیض سیستماتیک روبرو هستند. آن‌ها تحت بازداشت‌های خودسرانه، تبعیض، هدف قرار دادن و قربانی دادن قرار گرفته‌ انت.

در ادامه‌ی گزارش جاوید رحمان آمده است که "اقلیت‌های قومی و مذهبی به‌ویژه بلوچ‌ها و کوردها اهداف سلب خودسرانه‌ی حق حیات توسط مقامات دولتی بوده و به کشتار غیرقانونی پیک‌های فرامرزی یعنی کولبرهای کورد و سوخت‌برهای بلوچ ادامه‌ داده‌اند."

پنجاه‌وپنجمین نشست شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد ۷ اسفند آغاز شده و تا ۱۷ فروردین ادامه خواهد داشت.

ولکر تورک کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد اوایل بهمن ماه، ضمن ابراز نگرانی از افزایش شدید اعدام در ایران، تأکید کرد که این مجازات با اساسی‌ترین حقوق انسان سازگار نیست و باید فورا متوقف شود.