آسیاب ارده با قدمت بیش از صد سال در بادینان + ویدیو

اربیل (کوردستان٢٤) – در منطقه بادینان اقلیم کوردستان، آسیابی با قدمت بیش از صد سال، هنوز به روش سنتی ارده تولید می‌کند.

آسیاب موسی بیگ، در دره‌ای در نزدیکی روستایی به همین نام در منطقه بروار بالا در اقلیم کوردستان، واقع شده است.

در این آسیاب تنها ارده تولید می‌شود.

از شب قبل گونی‌‌های کنجد را در آب سرد نگهداری می‌کنند، تا کنجد کاملا خیس بخورد و برای پخت آماده شود.

پس از آن بر تنور داغ شده با شعله‌های آتشی که با چوب درختان کوهستان افروخته‌اند، کنجدها را می‌پزند. سپس کنجده‌های آماده را به آسیاب می‌برند تا آرد کنند.

به این ترتیب، ارده در آسیاب مرحله به مرحله تهیه می‌شود.

نعمان درگلی از صاحبان آسیاب، می‌گوید:" هر روز ١٢٠ تا ١٥٠ کیلو ارده تولید می‌کنیم، اما اگر مثل سال گذشته میزان آب بالا بود، می توانستیم ٢٠٠ تا ٢٥٠ کیلو تولید کنیم. ما در این آسیاب تنها با آب و سنگ سر و کار داریم، هرچند از برخی ابزارهای دیگر هم استفاده می‌کنیم، اما آب و سنگ ابزارهای اصلی ما هستند و همچون گذشته‌های دور به روش سنتی ارده تولید می‌کنیم".

آسیاب بسیار قدیمی است و با نیروی آب به حرکت درمی‌آید، روش تولید ارده در این آسیاب روش سنتی است و به همین دلیل طعم طبیعی خود را حفظ کرده است و این باعث شده که مردم از نقاط دور برای خرید ارده به این آسیاب بیایند.

برهان درگلی که آسیاب را مدیریت می‌کند، درباره گذشته آسیاب گفت:" قدمت این آسیاب به بیش از صد سال پیش برمی‌گردد، از جد ما موسی بیگ به پدرمان و از او به ارث به ما رسیده است. از آن زمان هر روز بیشتر از صد ماشین به خصوص در روزهای جمعه، برای خرید ارده به این آسیاب مراجعه می‌کنند، ما در تولید ارده به مردم خودمان تعهد داریم".

برای تولید ارده اصیل محلی، تنها از کنجد استفاده می‌شود و هیچ ماده‌ دیگری با آن مخلوط نمی‌کنند.

در طول صد سال گذشته این آسیاب، فراز و نشیب‌های بسیاری را پشت سر گذاشته است و جنگ و درگیری‌های منطقه، بسیاری اوقات آسیاب را به تعطیلی کشانده‌اند.

ب.ن