BMGK'da ABD-Rusya restleşmesi
Haber Merkezi - Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi, Suriye'deki kimyasal saldırının soruşturulması için 2 ayrı tasarıyı oyladı. ABD'nin tasarısı Rusya tarafından veto edildi, Rusya'nın tasarısı ise yeterli oyu alamayarak reddedildi.
ABD'nin Suriye'de rejimin kuşatması altındaki Doğu Guta'nın Duma ilçesinde kimyasal silah kullanımına ilişkin bağımsız ve şeffaf bir soruşturma yürütülmesi için Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyine (BMGK) sunduğu tasarı Rusya'nın engeline takıldı.
15 üyeli BMGK'da veto yetkisi bulunan Rusya ve konseyin geçici üyelerinden Bolivya tasarıya karşı çıkarken, veto yetkisi bulunan Çin çekimser kaldı.
Rusya, iç savaşın başından bu yana 12. kez Suriye karar tasarısını veto etmiş oldu.
ABD'nin tasarısı BM mekanizmasından Suriye'de hem kimyasal silah kullanımını soruşturma hem de sorumluların belirlemesini talep ediyordu.
RUSYA'NIN TASARISI DA REDDEDİLDİ
Rusya, ABD'nin tasarısını veto ettikten sonra BM Güvenlik Konseyinde karşı bir tasarıyı oylamaya sundu.
Rusya'nın bu tasarısı BMGK'da gerekli olan 9 ülkenin desteğini alamadığı için kabul edilmedi. Rusya'nın tasarısına sadece 6 ülke destek verirken 7 ülke karşı çıktı, 2 ülke de çekimser kaldı.
Rusya kendi sunduğu karşı tasarıda BM mekanizmasının sadece Suriye'de kimyasal silah saldırısının gerçekleşip gerçekleşmediğini belirleyip BMGK'ya rapor etmesini ve saldırının sorumlularının mekanizma tarafından değil BMGK tarafından belirlenmesini istiyordu.
RUSYA'NIN İKİNCİ TASARISI DA KABUL EDİLMEDİ
Rusya, BMGK'ya ilettiği ilk tasarısı kabul edilmeyince, ikinci tasarısını da konseyde oylamaya sundu.
Rusya'nın ikinci tasarısı da BMGK'da gerekli desteği görmedi. 15 üyeli konseyde Rusya'nın tasarısına Çin, Bolivya, Kazakistan ve Etiyopya destek verdi, ABD, İngiltere, Fransa ve Polonya ise karşı çıktı. 6 ülke de çekimser kaldı.
BMGK'da bir tasarının kabul edilmesi için 9 ülkenin desteğini alması, bunun yanı sıra daimi üyeler ABD, Rusya, Çin, İngiltere ve Fransa'dan herhangi birinin veto yetkisini kullanmaması gerekiyor.
Rusya, ikinci tasarıda Kimyasal Silahların Yasaklanması Örgütü'nün (KSYÖ) Duma'da yapacağı kimyasal silah saldırısına ilişkin soruşturmaya BMGK'nın destek vermesini talep ediyordu ancak KSYÖ, sadece kimyasal silah saldırısını soruşturabiliyor, örgütün sorumlularının kimler olduğunu belirleme yetkisi bulunmuyor. Batılı ülkeler ise soruşturmanın yanında saldırının sorumlularının da belirlenmesini ve sorumlu tutulmasını talep ediyor.
Rusya'nın BM Daimi Temsilcisi Vassily Nebenzia, oylama öncesi konseyde yaptığı konuşmada, ABD'nin talep ettiği mekanizmanın bağımsız olmayacağını iddia ederek, bu tasarıyı ''anarşi ve manipülasyon'' olarak nitelendirdi.
ABD'nin BM Daimi Temsilcisi Nikki Haley ise Rusya'nın rakip tasarısının Rusya'ya kurulacak mekanizmada soruşturmayı yürütecek yetkilileri belirleme hakkı verdiğini söyledi.
Öte yandan, İnsan Hakları İzleme Örgütü BM Direktörü Louis Charbonneau, yaptığı yazılı açıklamada, BMGK'nın Rusya'nın vetosu ile yine kilitlendiğini belirterek, BM Genel Sekreteri Antonio Guterres'ten kimyasal silah saldırısının sorumlularının belirlenmesi için çok acil bir soruşturma ekibi ataması çağrısında bulundu.