دادگای فیدراڵی وەک ئاشوب

Kurd24

موبەلیغ و نوسەر و سیاسی کۆنی دەوڵەتی ڕۆمانی، مارکۆس شیشرۆن دەڵێت: چەک و توندوتیژیی هاتە نێوانەوە ئیتر یاساکان دەبێ بێدەنگ بن و هێزی کارپێکردنیان نییە.

ئەوەی لە کەرکووک ڕوویداو ڕووئەدات عەقڵیەتی ڕەفز و چەک و ئەحکامی عورفییە، شەڕی مەرجەعیەت و نەخشەڕێگای ویلایەتی فەقیە و سەپاندنی هێزی نایاسایی حەشد و فاشیزمی مەزهەبی و تائیفییە بەسەر دەستوور و یاساکان و شکستی دادوەرانی تەوقدراوی ناو دادگای فیدڕاڵی بندەستی میلیشیاکان، شکاندنی ئیرادەی نەبەزیوی کەرکووکیەکان و دووبارەکردنەوەی دیسپۆتیزم و ستەمکاریەکانی بەعس و فۆڕمەکانی هەڵەبجەو ئەنفالە بەجۆرێکی تر بۆ لێدان لە ئیرادەو شوناسی کورد، هەروەک هەوڵێکە بۆ بەیاسایی کردن و فەرزکردنی یاساکانی حوکمی عورفی و درێژەدان بە فەزای داگیرکاریی و تێپەڕاندنی قانوونی باری نائاسایی، دیارە جیاوازی زۆر هەیە لەنێوان (قانون الطوارئ، والأحكام العرفية)

قانوونی تەواری لە کەرکووک لەدوای ١٦ی ئۆکتۆبەری ٢٠١٧ـەوە دەستی پێکرد تا ٢ی ئەیلولی ٢٠٢٣ و شەهیدکردنی گەنجانی خۆپیشاندەری کورد، تاڕادەیەک یاسای مەدەنی و بڕیاری حکومی سێبەر و گشتی بوو، هەندێک یاسای مەدەنی کاری پێدەکرا، گوێ لە سەرۆکوەزیران دەگیرا، بەڵام ئێستا ئەوە نەماوە، دوای ئەو قۆناغە ئیتر بڕیارەکانی ئەحکامی عورفی سەرکردایەتی ئۆپەراسیۆنی هاوبەش (قيادة العمليات المشتركة) و حەشدی شەعبی و سەرۆک هۆزەکان لە کەرکووک کاری پێدەکرێ، ڕێک سەردەمی زەعیم سدیق و حەرەس قەومیەکان و عارفەکان، کە واقیعێکی تازەیە و کارپێکردنی یاسا توندە جەبری و سەربازیەکانە و بڕیاری یاسایی و پەڕلەمانی و مەدەنی و سیستمی حوکمڕانیی بەهەموو شێوەیەک غائیبە بە دەنگی مەندوبەکانیشەوە کە نازانن چی بڵێن و بگرە بواری نەڕەنەڕو موزایەداتیشیان نەما دژی گەلی کورد بەتایبەتی کوردە بۆرەکانی دەوری گوتاری حەشدو وەلائی، بێگومان ئەو دۆخەش درێژە پێئەدەن تا ئەو کاتەی هەڵبژاردنی پارێزگاکان کە بڕیارە لە ١٨/١٢/٢٠٢٣ بکرێت، دەیانەوێت بەزۆرینەی سەربازی و زۆرەملێ بیبەنەوە یان ناهێڵن هەڵبژاردن بکرێ و دیسان کورد زۆرینە بەدەست بێنێتەوە لەو شارە.

ئایا دادگای فیدڕاڵی نازانێت ئەحکامی عورفی چییە و ئێستا بۆچی لە کەرکووک پەیڕەو دەکرێت و خوێنی کورد دەڕێژن و ڕەشبگیریی دەکەن و شەقام دەگرن و قەدەغەی هاتووچۆ ڕادەگەیەنن و خاکی کوردان تەملیک دەکەن لەسەر عەرەب و تورکمانی هاوردەو قەزای عەسکەری جێگای قەزای مەدەنی گرتۆتەوە؟

ئایا نازانێت دروستکردنی لیواو کەتیبەی چەکدار و میلیشیای نایاسایی لەدەرەوەی چوارچێوەی هێزەکانی دەوڵەت، پێچەوانەی دەستوری عێراقیەو یەک کۆمێنت و سەرنجی نییە لەسەر دۆخی عەسکەرتاری ئێستای کەرکووک و هەڵوێستی زۆر شەرمنانەیە بەرەو گەشکردنەوەی دۆخی ئاشوب، ئایا دەزانن مادەی ٩ / بڕگەی «ب» چی دەڵێت لەسەر دروستکردنی هێزی سەربازی لەدەرەوەی هێزی دەوڵەت، {يحظر تكوين ميليشيات عسكرية خارج إطار القوات المسلحة}. جگە لەو هەموو پاڵاوگە نایاساییەنەی نەوت کە میلیشیاکانی حەشدی سوننی و شیعیی بەڕێوەی دەبەن و ئەویش هەر لە دەرەوەی بنەما دەستوریەکانە و دادگای فیدڕاڵی خۆی لێ نەبان کردوە.

بۆیە لە قانونی بنەڕەتی پاشایەتی ١٩٢٥ بۆ دەستووری قەومییەکان و عارفەکان لە ١٩٥٨، تا دەستوری سۆسیالیزمی بەعسییەکان لە ١٩٦٨ و تا یاساكانی بەرێوەبردنی دەوڵەت بۆ ماوەی گواستراوە، پۆل بریمەر حاكمی مەدەنی ئەمەریكا لە 2003 ، دواجار دەستوری ٢٠٠٥ پێنج دەستوری ژێرپێخراو، دەرخەری ئەوەیە عێراق ناتوانێ لەگەڵ دیکۆمێنتە یاسایی و مەدەنی و گرێبەستە کۆمەڵایەتی و سیاسی و فەرهەنگیەکاندا خۆی بگونجێنێت، ئەقڵی دەوڵەتداری یەزیدە بۆ تاریق و باریق و مالیکی و خەزعەلی، عێراق هی شەراکەت و دیموکراسیەت و ئازادی سیاسی و یاساو مەدەنیخوازان نییە، هی فیدڕاڵیەتیش نییە، بەڵکو هی هێزو شمشێرو ڕەدکردنەوەو میلیشیاو گروپە تائیفییە مەزهەبگەراکان و ئەقڵیەتی نکوڵی و فاشیزمە، سودمەندی یەکەمی ئەو لۆژیک و فەوزایەش، هەمیشە مافیای قەومی و مەزهەبی و میلیشیای موقاوەمەی دژە ئیسڕائیل ڕابەرایەتی کردوەو کورد دەبێ لەو گەمەیە تێبگات.