صلاح الدین دمیرتاش: حل موضوع کوردها را نمی‌توان بیش از این به تأخیر انداخت

احزاب کورد در ترکیە باید به طور متحد در انتخابات شرکت کنند

اربیل(کوردستان ۲۴)- صلاح الدین دمیرتاش، رئیس مشترک سابق حزب دموکراتیک خلق‌ها (HDP) که در حال حاضر در زندان ادرنه به سر می‌برد، گفت: «سخنگویان حزب ما بارها پس از انتخابات محلی ۲۰۱۹ اعلام کرده‌اند که هیچ‌کس مجبور نیست به مخالفان رأی دهد. اگر کوردها را  به‌عنوان یک اراده در نظر نگیریم.»

دمیرتاش گفت که شش حزب اپوزیسیون هنوز سیاستی مبتنی بر گفت و گو و در نظر گرفتن اظهارات HDP تدوین نکرده‌اند.

رئیس مشترک سابق HDP گفت که باوجود همه‌ی بی‌توجهی‌ها، HDP به‌عنوان نامزد خود در انتخابات ریاست جمهوری شرکت خواهد کرد و فاش کرد که «درها به‌طور کامل بسته نشده است.

دمیرتاش گفت: چه قبل و چه بعد از انتخابات، حل مسئله کوردها به شیوه سیاسی و مسالمت آمیز در دستور کار قرار خواهد گرفت. حل این موضوع را نمی‌توان بیش از این به تأخیر انداخت.»

وی گفت: "امیدوارم کوردها در این انتخابات تاریخی با اتحاد به سمت رأی دهندگان بروند. من از همه احزاب سیاسی می‌خواهم که به خاطر ائتلاف و مشارکت ملی فداکارانه عمل کنند."

دمیرتاش درباره‌ی بلوک کردن موقت حساب‌های بانکی اعضای این حزب گفت:

دمیرتاش گفت: "این اقدام مقدماتی از پیش تعیین شدە، برای تعطیل کردن HDP است. با توجه به واکنش‌ها و تحولات احتمال تعطیلی وجود دارد. حزب عدالت و توسعه و MHP تمامی قوانین را برای فعال‌سازی HDP به حالت تعلیق درآورده‌اند."

صلاح‌الدین دمیرتاش، رئیس مشترک سابق "حزب دمکراتیک خلق‌ها" (HDP) از طریق وکلای خود به سؤالات کردستان 24 پاسخ داد.

کوردستان۲۴:  پس از اظهارات پروین به ولدان که گفته بود: HDP کاندیدای خود را خواهد داشت و به‌عنوان کاندیدای خود در انتخابات شرکت خواهد کرد، HDP و به‌طور کلی کوردها به دستور کار اصلی سیاست در ترکیه تبدیل شدند. شما با اشاره به سکوت احزاب مخالف گفتید: «این یک موضع عادی و مشروع است». تأثیر حرکت HDP بر موازنه سیاسی ترکیه چه خواهد بود؟ به نظر شما آیا تغییری در موضع شش حزب ایجاد خواهد شد؟

دمیرتاش: قبل از هر چیز می‌خواهم صمیمانه‌ترین درودهای خود را به مردم ما در منطقه‌ی کوردستان فدرال ارسال کنم.

همان‌طور که می‌دانیم تا چند ماه دیگر انتخابات مهمی برگزار می‌شود که می‌توانم بگویم مهم‌ترین انتخابات در تاریخ جمهوری ترکیه است. با این انتخابات یا مشکلات بزرگ‌تر می‌شود یا راه‌حل باز می‌شود. آنها با اجرای سیاست‌های نژادپرستانه‌ی ترکیه، کشور را به سمت فروپاشی سوق داده‌اند. افرادی هستند که تلاش می‌کنند ترکیه را از خطر این فروپاشی نجات دهند و برای دموکراسی بجنگند. البته HDP و کوردها تلاش‌های مشابهی دارند و بر آن اصرار دارند، اما شش حزب، بخش مهمی از اپوزیسیون ترکیه HDP. هستند و تا حالا نتوانسته‌اند سیاستی را پیش بگیرند که به مذاکره و گفتگو با  HDP بینجامد. اگرچه HDP مدام باب مذاکره را باز کرده، اما تاکنون نتوانسته از این گزینه استفاده بکند. درنتیجه این حزب تصمیم گرفت با نامزد خود در انتخابات ریاست جمهوری شرکت کند. این در حالی است که درها را به‌طور کامل نبسته است. ازاین‌پس مخالفان باید با HDP گفتگو کنند و اقدامات لازم را برای دستیابی به توافق انجام دهند.

کوردستان ۲۴: به نظر می‌رسداعضای شش حزب اپوزسیون اطمینان دارند که رأی دهندگان HDP مانند انتخابات محلی ۲۰۱۹ به آنها رأی خواهند داد. آیا می‌توان گفت که تصمیم HDP حاوی این پیام است که رأی مردم که رد برایشان بی‌اهمیت است؟

دمیرتاش: بله، می‌توانیم با اطمینان بگوییم. پس از انتخابات محلی ۲۰۱۹، اکنون هیچ‌کس مجبور نیست به مخالفان رأی دهد، زیرا هر حزبی که کوردها را با یک اراده در نظر نگیرد، موردحمایت قرار نخواهد گرفت و این موضوع چندین بار توسط سخنگویان ما مطرح شده است.

کوردستان۲۴: پیش‌نویس متمم قانون اساسی که توسط شش حزب تهیه شده، مشتمل بر ۸۴ ماده و ۹ موضوع است، اما هیچ اشاره‌ای به آموزش به زبان مادری و موضوع کوردها نشده است. ارزیابی شما از موضع این احزاب و اصرار آنها برای نزدیک نشدن به HDP چیست؟

دمیرتاش: متأسفانه تأثیرات سیاست طرد و برخی چیزهایی که در ترکیه به کار می‌رود، همچنان بر اکثر بخش‌ها تأثیر می‌گذارد. ما در قرن بیست و یکم هستیم و حتی بحث در مورد حقوق مردم کورد نیز یک بحث بسیار محافظه‌کارانه و ارتجاعی است. حقوق یک ملت که مانند شیر مادر  برای او حلال است، باید با صراحت به رسمیت شناخته شود. درواقع هیچ واکنش منفی نسبت به حقوق کوردها در کل جامعه وجود ندارد، اما مسئولان دولتی و احزاب سیاسی، به تعبیر دقیق‌تر احزاب دولتی، چند قدم عقب‌تر از جامعه‌ی خود حرکت می‌کنند. حل این موضوع را نمی‌توان بیش از این به تأخیر انداخت.

کردستان۲۴:  در مصاحبه‌ای پیش از انتخابات ۲۰۱۸ گفتید: "متأسفانه ائتلاف موردنظر بین HDP و احزاب سیاسی تشکیل نشد. ای‌کاش این ائتلاف تشکیل می‌شد. زیرا کوردها به همکاری و ائتلاف ملی تاریخی نیاز دارند." آیا هنوز به این اتحاد علاقه‌مند هستید؟ پیام شما برای تقویت ائتلاف بین احزاب کورد چیست؟

دمیرتاش: می‌دانم که تماس‌ها و دیدارهای HDP با احزاب کورد ادامه دارد، گام خوبی در خصوص انتخابات به خاطر ائتلاف و سیاست مشترک ملی برداشته شده است و امیدوارم اتحاد کوردها به وقوع بپیوندد و در این انتخابات تاریخی شرکت کنند. من می‌خواهم پیامی به احزاب سیاسی کورد ارسال کنم و از آنها بخواهم که برای دستیابی به ائتلاف و وحدت ملی متواضع باشند. متأسفانه من یک انتقاد دارم و در آن منظورم همه احزاب سیاسی کورد نیست، بلکه برخی از آنها فقط برای کسب کرسی در پارلمان یا شهرداری به HDP نزدیک می‌شوند که این نگرش درست نیست. موضوع نمایندگی بحث‌برانگیز است و  باید نمایندگی مشخصی هم وجود داشته باشد و این از ملزومات دمکراسی است. ضمناً تحمیل این موضوع از ابتدا کار درستی نیست، چون موضوعی است که طبیعتاً باید پس از توافق بر سر همه‌ی اصول و مبارزه مشترک، موردگفتگو قرار گیرد. علاوه بر این، پس از تعیین سهمیه‌ی شهرداری به برخی ائتلاف‌های کوردی، متأسفانه این شهرداران بدون توجه به خواست رأی‌دهندگان، استعفا کرده و به حزب عدالت و توسعه پیوستند. بنابراین، نگاه به موضوع اتحاد نه از منظر منافع افراد یا احزاب، بلکه از منظر منافع مردم امری ضروری است.

کوردستان۲۴:  موضوع مجازات اکرم امام اوغلو شهردار استانبول همچنان در دستور کار قرار دارد. ارزیابی شما از این موضوع چیست؟ درعین‌حال اگر افکار عمومی به انتصاب فرمانداران در شهرداری‌های وابسته به HDP و دستگیری شهرداران منتخب توجه کافی می‌کرد، آیا با این تصویر مواجه می‌شدیم؟

دمیرتاش: ما با انواع بی عدالتی‌ها و غیرقانونی ها مخالفیم، در مقابل فشارهای سیاسی علیه اکرم امام اوغلو تحت پوشش قانونی به صراحت ایستاده‌ایم و به این موضع خود ادامه خواهیم داد، متاسفانه مخالفان واکنش مناسبی نسبت به دستگیری شهرداران ما نشان ندادند.. اگر آن موقع باهم واکنش بزرگی می‌داشتیم، اوضاع به این نقطه نمی‌رسید. امیدوارم همه از این موضوع درس گرفته باشند.

کردستان۲۴:  پیام مسدود شدن موقت حساب‌های بانکی کمک خزانه‌داری ترکیه برای HDP چیست؟

  دمیرتاش: گامی مقدماتی و از پیش تعیین شده برای بستن HDP است، با توجه به واکنش‌ها و تحولات احتمال بسته شدن آنها وجود دارد.AKP و MHP در برابرت فعالیت‌های HDP تمام قوانین را به حالت تعلیق درآورده است. آنها تلاش می‌کنند که حزب ما را در انتخابات در وضعیت بدی قرار دهند، اما من معتقدم که با همکاری و هماهنگی میلیون‌ها نفر از مردم ما، با حمایت بیشتر از بیت‌المال، انتخابات را برگزار خواهیم کرد. مردم ما نسبت بە این مشکلات حساس و باتدبیر هستند، و ما هم به ملت خود ایمان داریم.

کوردستان۲۴: عاقبت در چارچوب پیام‌هایی که از زندان ارسال می‌کنید، اعلام کردید که کمپین انتخاباتی خود را آغاز کرده‌اید. هدف از این کمپین چیست؟

دمیرتاش: من در زندان فرصت‌های محدودی دارم، اما شایسته نیست در این انتخابات تاریخی که سرنوشت مردم ما را رقم می‌زند، ساکت بنشینم و فقط نظاره‌گر تحولات باشیم. ما در قبال مردم خود مسئولیت داریم و مدیون آنها هستیم. در این مدت، تا زمانی که HDP سازوکار شرکت در  انتخابات کامل کند و به پای صندوق‌های رأی برود، من سعی خواهم کرد رأی دهندگان خود را تشویق کنم و به آنها جرئت بدهم تا برای انتخابات تلاش کنند. کاش بیشتر از این می‌توانستم تلاش کنم. آنچه که در توان دارم انجام خواهم داد و  ادامه می‌دهم. از مردم و بخصوص جوانان می‌خواهم که با جدیت در فعالیت‌های انتخابات شرکت کنند و  با ارگان‌های HDP همکاری کنند.

صلاح الدین دمیرتاش، رئیس پیشین مشترک سابق حزب دموکراتیک خلق‌ها (HDP) در 4 نوامبر ۲۰۱۶ به همراه تعدادی از رهبران و نمایندگان حزب دمکراتیک خلق‌ها به اتهام  و همکاری با پ.ک.ک بازداشت و زندانی شد.

/م.ا