ANKET - Covid-19 Diyarbakır esnafını nasıl etkiledi?

K24 - DİYARBAKIR

Sosyo Politik Saha Araştırmaları Merkezi, 13-16 Nisan 2020 tarihleri arasında, Diyarbakır da faaliyet yürüten esnafın coronavirüs (Covid-19) sürecinden nasıl etkilendiğine dair yürüttüğü saha araştırmasının sonuçlarını paylaştı.

Değişik iş kolları ve faaliyet alanlarına mensup 300 esnafla yüz yüze gerçekleştirilen ankete katılan esnafın yüzde 81’i erkek, yüzde 19’u ise kadınlardan oluştu.

Katılımcıların yüzde 31,7’si hane aylık gelirinin 3501-5000 TL olduğunu söylerken, yüzde 22,3’ü 5001 TL ve üzeri olduğunu, yüzde 6,7’si ise 0-1500 TL olduğunu belirtti.

ESNAFIN YÜZDE 82’Sİ KİRACI

Anket katılımcılarının yüzde 82,7’si işletmelerinin kira olduğunu söylerken sadece yüzde 17,3’ü işletme mülküne sahip olduğunu ifade etti. Kiracı olduğunu söyleyenlerin ilk iki sırasını; 1501-2500 TL arası gelire sahip olanlar (%94,1’i kiracı) ile 0-1500 TL arası gelire sahip olanların (%90’ı) oluşturduğu kaydedildi.

Katılımcılardan ‘Kiracıyım’ yanıtını veren %82,7’lik kesime yöneltilen “Gecikeniz kiranız var mı?” sorusuna katılımcıların; %52’si hayır, %48’i evet derken, “Ülkede bir ekonomik kriz olduğunu düşünüyor musunuz?’ sorusuna ayrıca katılımcıların %97,3’ü “ülkede bir ekonomik kriz olduğunu” söylerken, %2,7’si “kriz olmadığı” yanıtını verdi.

DÜKKANINI AÇMAYANLARIN ORANI

Öte yandan, ankette “Coronavirüs salgınının Türkiye’de ilan edildiği 11 Mart tarihinden bu yana iş yerinizi açtınız mı?” sorusuna toplamda %35,1 i değişik nedenlerle açmadığını söylerken, %24,7’si “Karantina uyguladım açmıyorum”, %6,7’si “Müşteri olmadığı için açmamaya başladım”, %3,7’si “Genelge kararı ile kapattım, %34,9’u “Yarı zamanlı açmaya başladım”, %14,7’si “Eski rutinimdeki gibi işyerim hep açık oldu”, %13’ü “Arada bir açtım”, %2,3’ü “Daha çok açtım” şeklinde yanıt verdi.

“Coronavirüs’e yakalanmamak için iş yerinizde ne tür tedbirler aldınız?” sorusuna birden çok yanıt veren katılımcıların; %26,6’sı “Temizlik-dezenfektan- koruyucu malzemelerin tümünü aldım, kullanıyoruz”, %24,3’ü “Müşterilerle 1-2 metrelik sosyal (fiziksel) mesafe uygulayarak işimizi yapıyoruz”, %14,4’ü “İş yerimi yarı zamanlı açıyorum”, %14,4’ü “İş yerimi süreç bitene kadar kapattım”, %8,6’sı “Sadece dezenfektan-temizlik malzemeleri ile tedbir aldım, %4,8’i işyerimi ara sıra açıyorum”, %3,8’i “Hiçbir tedbir almıyorum”, %3,1’i “Çalışanlarımı gönderdim, tek başıma iş yerimi açıyorum” şeklinde yanıtladı.

EV İHTİYAÇLARINI KARŞILAMAKTA ZORLANAN ESNAF YÜZDE 16

Ayrıca, esnafın %16,6’sı “Ev ihtiyaçlarını karşılamakta zorluk yaşamaya başladım”, %11’i “İşçi/çalışan maaşlarını ödemekte zorlanmaya başladım”, %6,2’si “Çalışan sayısında azalmaya gitmek zorunda kaldım”, %2,4’ü “Etkilenmiyorum” dedi.

Katılımcıların %26’sı bu süreçte “işçi çıkarmak zorunda kaldığını” söylerken %74’ü “işten kimseyi çıkarmadığını” bildirdi.

Yine katılımcı esnafların %81,7’si bu süreçte “Çalışma saatlerinde değişikliğe gittim” derken; %18,3’ü “Hayır, gitmedim” dedi.

Bu süreçte “kredi ertelemesi girişimleri olup olmadığı” sorulan katılımcıların %70,3’ü hayır, %29,7’si evet diye cevap verdi.

“Devlet desteğini yeterli buluyor musunuz?” sorusuna; %90,7 gibi ezici bir çoğunluk “hayır”, %6’sı “kısmen” derken sadece, %3,3’ü ise “evet” yanıtını verdi.

“Esnaf ve Sanatkârlar Odasının desteğini yeterli buluyor musunuz?” sorusuna ise; %87’si hayır, %11,3’ü kısmen derken sadece %1,7’si evet dedi.