BMGK’da ABD-Çin gerginliği

HABER MERKEZİ

ABD ile Çin arasında yeni tip coronavirüs (Covid-19) salgını nedeniyle süren gerginlik Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nde (BMGK) diplomatik krize neden oldu.

Birleşmiş Milletler’in Covid-19’la mücadeleye ilişkin çıkarmayı planladığı, Fransa ve Tunus tarafından çerçevesi çizilen tasarıyı ABD bloke etti. ABD'nin bloke ettiği tasarıda, Dünya Sağlık Örgütü'nün (WHO) salgınla mücadelede üstlenmek istediği öncü rol ve Çin'in salgının yayılmasındaki sorumluluğu gibi konular yer alıyor.

Fransa ve Tunus'un hazırladığı taslakta yaşanan sorun üzerine WHO’nun öncü rol üstlenmesine ilişkin ifadenin yer almadığı bir formülasyon önerildi. Buna göre BM'nin "uzmanlaşmış sağlık örgütleri" ibaresi kullanılması gündeme geldi.

ABD'li bir yetkili, kendilerinin müzakerelerde oldukça yapıcı olduğunu, Çin'in ise BM tasarısını Wuhan'da ortaya çıkan Covid-19’la mücadelede yalan söylemler için kullanmakta kararlı olduğunu gözlemlediklerini ileri sürdü.

Diplomatların aktardığına göre Çin, WHO’nun pandemiyle mücadele için yaptığı çağrıların BM'nin tasarısında mutlaka yer alması için bastırıyor ve WHO’yu de destekliyor. ABD ise salgın konusunda "şeffaflık" kavramının kesinlikle tasarıya dahil edilmesinde ve ilaveten WHO’nun adıyla anılmamasında ısrar ediyor. ABD ayrıca, Çin'e yönelik, yeni tip coronavirüs salgınında şeffaf davranmadığı suçlamasında bulunuyor.

ABD NEDEN BLOKE EDİYOR?

ABD ile Çin arasında süren tartışma BM Güvenlik Konseyi'ni yaklaşık iki aydır meşgul ediyor. ABD Başkanı Trump, Nisan ayı başında önce WHO’ya maddi kaynak aktarımını kestiğini açıkladı. Trump, WHO’yu salgını engellememekle suçluyor.

ABD Dışişleri Bakanlığı'ndan bir yetkili, tasarının ya sadece "pandemi süresince dünyada ateşkes uygulanması" çağrısıyla sınırlandırılmasını ya da "ülkelerin hesap vermekle yükümlü olduğu" ibaresinin eklenmesini istediklerini belirtiyor. Diplomatik çevrelere göre ABD, bu ikinci madde ile salgının başlaması ve yayılmasında Çin'e sorumluluk yükleme amacında. (Kaynak: DW)