باسم عه‌وادی: وه‌زاره‌تی دارایی عێراق سه‌رپه‌رشتی دابینكردنی پاره له رێگه‌ی بانكه‌كانه‌وه بۆ هه‌رێمی كوردستان ده‌كات
K24 - هەولێر:
گوته‌بێژی حكومه‌تی عێراق ئاماژه به‌وه ده‌كات وه‌زاره‌تی دارایی عێراق سه‌رپه‌رشتی دابینكردنی بڕی پاره‌ی دیاریكراو له‌لایه‌ن حكومه‌تی فیدڕاڵییه‌وه بۆ هه‌رێمی كوردستان ده‌كات، كه بڕیار وایه له رێگه‌ی بانكه‌كانی ره‌شید و رافیده‌ین و تی ئای بی-ـیوه به شێوه‌ی قه‌رز به هه‌رێمی كوردستان بدرێت.
ئه‌مڕۆ (یه‌كشه‌ممه 17ـی ئه‌یلوولی 2023) باسم عه‌وادی، گوته‌بێژی حكومه‌تی عێراق رایگه‌یاند، حكومه‌تی عێراق بڕیاری داوه به دابینكردنی نه‌ختینه بۆ حكومه‌تی هه‌رێمی كوردستان به مه‌به‌ستی دابینكردنی مووچه‌ی فه‌رمانبه‌ران و خانه‌نشینان و چاودێری كۆمه‌ڵایه‌تی تا ئه‌و كاته‌ی ئه‌وه‌ی له ئه‌ستۆی هه‌ردوو حكومه‌ت دایه وه‌ك خۆی جێبه‌جێی ده‌كه‌ن.
عه‌وادی له به‌شێكی دیكه‌ی قسه‌كانیدا ئاماژه‌ی به‌وه كرد، هه‌ردوو بانگی ره‌شید و رافیده‌ین و بانكی (تی بی ئای)، بڕی دوو تریلیۆن و 100 ملیار دینار به هه‌رێمی كوردستان ده‌ده‌ن. روونیشیكرده‌وه دابینكردنی ئه‌و بڕه پاره‌یه به سێ سلفه‌ی جیاواز ده‌بێت و هه‌ر سلفه‌یه‌ك بڕه‌كه‌ی 700 ملیار دیناره و بۆ مانگه‌كانی ئه‌یلوول، تشرینی یه‌كه‌م و تشرینی دووه‌م ده‌بێت.
گوته‌بێژی حكومه‌تی عێراق هه‌روه‌ها باسی له‌وه كرد، ئه‌وه‌ی له پشكی هه‌رێمی كوردستان ده‌مێنێته‌وه، وه‌زاره‌تی دارایی عێراق ئه‌و بڕه پاره‌یه بۆ شایسته داراییه‌كانی هه‌رێمی كوردستان دابین ده‌كات، كه ئه‌مه بۆ ساڵی 2024 به هه‌مان شێوه ده‌بێت، واتا هه‌موو ئه‌و شایسته داراییانه‌ی هه‌رێمی كوردستان ده‌گرێته‌وه، پێداچوونه‌وه بۆ هه‌مووان ده‌كرێت.
باسم عه‌وادی جه‌ختیشی كرده‌وه وه‌زاره‌تی دارایی فیدڕاڵی مامه‌ڵه له‌گه‌ڵ هه‌موو ئه‌و بانكانه ده‌كات كه پاره به‌شێوه‌ی قه‌رز بۆ حكومه‌تی هه‌رێمی كوردستان دابین ده‌كه‌ن. دوپاتیشكرده‌وه، كه دیوانی چاودێری دارایی فیدراڵی و دیوانی چاودێری دارایی هه‌رێمی كوردستان هه‌ماهه‌نگی ده‌كه‌ن.
عه‌وادی سه‌رنجی بۆ ئه‌وه‌ش راكێشا، بڕیاره‌كه‌ی حكومه‌تی فیدڕاڵی له‌سه‌ر بنه‌مای لێكتێگه‌یشتنی ئه‌رێنی نێوان هه‌ولێر و به‌غدا بووه، هاوكات رێككه‌وتن بۆ جێبه‌جێكردنی پابه‌ندییه ده‌ستوورییه‌كان و ناوه‌ڕۆكی یاسای بوودجه‌ی فیدڕاڵی كراوه.
ئەمڕۆ (یەکشەممەمه 17ـی ئەیلوولی 2023) پەیامنێری کوردستان24 لە بەغدا رایگەیاند، "سەرەڕای ئەوەی ئاراستەیەک هەبوو کە ئەنجومەنی وەزیران تەنها بڕی 600 ملیار دینا بۆ مووچەی فەرمانبەرانی هەرێمی کوردستان بنێرێت، بەڵام وەزیرە کوردەکان هەوڵێکی چڕیان دا، تاوەکو بڕەکە بەرزکەنەوە بۆ 700 ملیار دینار، دواتریش لەلایەن وەزیرەکانەوە دەنگ لەسەر 700 ملیار دینار درا، بۆ ماوەی سێ مانگ."
کۆی گشتی پارەکە وەکو ئەوەی پەیامنێری کوردستان24 ئاماژەی پێ دا، "دەکاتە دوو ترلیۆن و 100 ملیار دینار، کە پێدەچێت بەیەکەوە بە هەرێمی کوردستان بدرێت، هەروەها پارەکە لەلایەن هەردوو بانکی رەشید و رافیدەین دابین دەکرێت. رەنگە بەهۆی رێکارەکانەوە دوو رۆژی دیکە پارەکە بخرێتە سەر هەژماری بانکی وەزارەتی دارایی حکومەتی هەرێمی کوردستان".
رۆژی (پێنجشه‌ممه 14ـی ئه‌یلوولی 2023) شاندی باڵای حکومەتی هەرێمی کوردستان، كه پێکهاتووە لە مەسرور بارزانی، سەرۆکی حکومەتی هەرێمی کوردستان، قوباد تاڵەبانی، جێگری سەرۆکی حکومەت، ئاوات شێخ جەناب، وەزیری دارایی و ئابووری، ئومێد سەباح، سەرۆکی دیوانی ئەنجومەنی وەزیران، ئامانج رەحیم، سکرتێری ئەنجومەنی وەزیران، گه‌یشته به‌غدا و لە کاتژمێر 11ـەوە گفتوگۆکانیان لەگەڵ دامەزراوە فەرمییەکان و سەرکردە و لایەنە سیاسییەکانی عێراق ده‌ستپێكرد.
دوای گه‌یشتنی شانده‌كه، مەسرور بارزانی سەرۆکی حکومەتی هەرێمی کوردستان لە تۆڕی کۆمەڵایەتی ئێکس (تویتەر) پەیامێکی بڵاوکردەوە و نووسیویەتی: "ئەمڕۆ لە بەغدام بۆ گفتوگۆکردن لەگەڵ جەنابی سەرۆکوەزیران و سەرکردەکانی دیکەی عێراق بۆ داکۆکیکردن لە مافە دەستوورییەکانی خەڵکی کوردستان و چارەسەرکردنی کێشەکان".
به‌ره‌به‌یانی (هه‌ینی 15ـی ئه‌یلوولی 2023) سه‌رۆكوه‌زیران مه‌سرور بارزانی له كۆنفرانسێكی رۆژنامه‌وانیدا سه‌باره‌ت به سه‌ردانی شاندی حكومه‌تی هه‌رێمی كوردستان بۆ به‌غدا و دیدار و كۆبوونه‌وه‌كانی له‌گه‌ڵ به‌رپرسانی حكومه‌تی فیدڕاڵ و سه‌ركرده سیاسییه‌كان رایگه‌یاند، سه‌ردانی ئه‌مڕۆیان بۆ داكۆكیكردن بوو له ماف و شایسته‌كانی هه‌رێمی كوردستان، هاوكات سوپاسی فراكسیۆنه كوردستانییه‌كانی كرد بۆ ئه‌و یه‌كڕیزییه‌ی به‌رامبه‌ر به ماف و شایسته‌كانی هه‌رێمی كوردستان نیشانیاندا.
هه‌روه‌ها سه‌رۆكوه‌زیرانی هه‌رێمی كوردستان له به‌شێكی دیكه‌ی كۆنفرانسه رۆژنامه‌وانییه‌كه‌یدا ئاماژه‌ی به‌وه كرد، كۆمه‌ڵێك كۆبوونه‌وه‌یان له‌گه‌ڵ سه‌رۆكوه‌زیرانی عێراق و سه‌رۆككۆمار و سه‌رۆكی په‌رله‌مانی عێراق و سه‌ركرده سیاسییه‌كان كردووه و دوو پێشنیازیان خستووه‌ته‌ڕوو، كه یه‌كێكیان درێژخایه‌نه و ئه‌ویدیكه‌یان كورتخایه‌نه.
سه‌رۆكوه‌زیران مه‌سرور بارزانی هاوكات باسی له‌وه كرد، پێشنیازه درێژخایه‌نه‌كه په‌یوه‌سته به یاسای بوودجه و هه‌مواری به‌شێك له مادده و بڕگه‌كانی، كه ئه‌مه كاتی زۆرتری پێویسته و له داهاتوودا قسه‌ی له‌سه‌ر ده‌كه‌ن. روونیشیكرده‌وه، سه‌باره‌ت به چاره‌سه‌ر یان پێشنیازه كورتخایه‌نه‌كه، رۆژی یه‌كشه‌ممه‌ی داهاتوو 17ـی ئه‌یلوولی 2023، له‌لایه‌ن ئه‌نجوومه‌نی وه‌زیرانی عێراقه‌وه بڕیار له‌سه‌ر ئه‌و بابه‌ته ده‌درێت و هیواشی خواست ئه‌و هه‌وڵانه ببنه بڕیار و خه‌ڵكی هه‌رێمی كوردستان به مافه‌كانیان بگه‌ن.
گوتیشی، هه‌موو لایه‌نه سیاسییه‌كان كه كۆبوونه‌وه‌یان له‌گه‌ڵدا كردوون، هاوڕا بوونه بۆ چاره‌سه‌ركردنی پرسه‌كان و دابینكردنی ماف و شایسته‌كانی هه‌رێمی كوردستان.
سه‌رۆكوه‌زیران مه‌سرور بارزانی جه‌ختیشی كرده‌وه و گوتی "موژده‌ی خێرمان پێ ده‌بێت و چاوه‌ڕوانی كۆبوونه‌وه‌ی رۆژی یه‌كشه‌ممه ده‌كه‌ن، گوتیشی، هیواخوازن كه ئه‌و ئاماده‌كارییانه له به‌رژه‌وه‌ندی هه‌رێمی كوردستان و خه‌ڵكی هه‌رێمی كوردستان ئه‌نجامی لێ بكه‌وێته‌وه."