مارک ساڤایا: عێراق لە نێوان سەروەریی یاسا و پارچەپارچەبووندایە
داماڵینی چەک لە عێراق؛ هەنگاوێکە بۆ کۆتاییهێنان بە گرووپە چەکدارەکان و چەسپاندنی دەسەڵاتی دەوڵەت
نوێنەری سەرۆکی ئەمەریکا بۆ کاروباری عێراق ڕایگەیاند؛ پێویستە پرۆسەی داماڵینی چەک لە عێراق بە شێوەیەکی هەمەلایەنە و بێگەڕانەوە بێت و ئەم هەنگاوە دەبێت لە چوارچێوەی پلانێکی نیشتمانیی پابەندکەردا بێت.
ئەمڕۆ دووشەممە، 22ـی کانوونی یەکەمی 2025، مارک ساڤایا، نوێنەری سەرۆکی ئەمەریکا بۆ کاروباری عێراق، لە تۆڕی کۆمەڵایەتی ئێکس نووسیویەتی؛ ڕاپۆرتەکان سەبارەت بە هەنگاوی گرووپە چەکدارەکانی عێراق بەرەو داماڵینی چەک وەک پێشهاتێکی ئەرێنی و هاندەر دەبینرێن کە گوزارشت لە وەڵامدانەوەیەکی ڕاستەقینە دەکات بۆ بانگەواز و خواستە لەمێژینەکانی مەرجەعیەتی باڵا و دەسەڵاتە ئایینییەکان. ئەم هەنگاوە نیشانەی دانایی و سەرکردایەتییەکی ئەخلاقییە کە هەمیشە وەک کۆمەڵە و ڕێپیشاندەرێک بوون بۆ پاراستنی بەرژەوەندییەکانی گەلی عێراق.
بەڵام جەخت دەکرێتەوە کە بە تەنیا لێدوان و دەربڕینی مەبەست بۆ ئەم مەبەستە بەس نییە و پێویستە پرۆسەی داماڵینی چەک بە شێوەیەکی هەمەلایەنە و بێگەڕانەوە بێت. ئەم هەنگاوە دەبێت لە چوارچێوەی پلانێکی نیشتمانیی پابەندکەردا بێت کە هەڵوەشاندنەوەی تەواوەتی گرووپە چەکدارەکان و دابینکردنی ڕێگەی یاسایی بۆ گواستنەوەی ئەندامەکانیان بۆ ناو ژیانی مەدەنی مسۆگەر بکات.
بەگوێرەی بنەماکانی دەستووری عێراق و دەوڵەتی یاسا هیچ لایەن و ڕێکخراو و تاکێکی سیاسی مافی خاوەندارێتی یان بەڕێوەبردنی پێکهاتەی چەکداری لەدەرەوەی دەسەڵاتی دەوڵەت نییە. ئەم پرەنسیپە دەبێت بە یەکسانی و بەبێ جیاوازی لە سەرانسەری عێراقدا جێبەجێ بکرێت چونکە دەسەڵاتی هەڵگرتنی چەک و بەکارهێنانی هێز تەنیا لە تایبەتمەندی دامەزراوە فیدراڵی و ناوچەییە شەرعییەکانە کە ئەرکی پاراستنی سەروەریی نیشتمانی و گەلی عێراقیان پێ سپێردراوە.
عێراق ئەمڕۆ لەبەردەم قۆناغێکی یەکلاکەرەوەدا وەستاوە و دوو بژاردەی لەبەردەمدایە کە یەکەمیان هەنگاونانە بەرەو سەروەری و سەقامگیری و یەکڕیزی و بژاردەی دووەمیش مانەوەیە لە بازنەی پارچەپارچەبوون و ناسەقامگیریدایە. تەنیا لە ڕێگەی سەروەریی یاساوە دەتوانرێت ڕێگری لە گرووپە نایاساییەکان بکرێت کە سەرچاوە نیشتمانییەکان بۆ بەرژەوەندی کەسی و ئەجێندای دەرەکی دەقۆزنەوە و دەسەڵاتی دەوڵەت تێکدەدەن.
