باڵادەستیی میلیشیاکان و بێدەسەڵاتیی بەغدا عێراق بەرەو ئایندەیەکی نادیار دەبات

لە کاتێکدا عێراق بە دۆخێکی هەستیاری سیاسی و ئەمنیدا تێدەپەڕێت، دووبارەبوونەوەی هێرشە مووشەکی و پەلامارەکان بۆ سەر دامەزراوە نیشتمانییەکانی هەرێمی کوردستان لەلایەن گرووپە چەکدارەکانەوە، تەنها پێشێلکارییەکی ئاسایی نییە، بەڵکو دەرخەری قەیرانێکی قوڵە لە خودی سیستەمی حوکمڕانیی عێراقدا.

 ئەو هێرشە بەردەوامانەی کە لەلایەن (چەکدارانی لەیاسا دەرچوو)ـەوە ئەنجام دەدرێن، ئەو ڕاستییە تاڵەمان بیر دەخەنەوە کە حکوومەتی فیدراڵی لە بەغدا نەک تەنها لە پاراستنی هاووڵاتییانی خۆی شکست دەهێنێت، بەڵکو توانای پارێزگاریکردن لە سەروەریی وڵاتەکەشی لەدەست داوە.

ئەوەی جێگەی نیگەرانییە، زاڵبوونی ئیرادەی گرووپە چەکدارەکانە بەسەر ئیرادەی دەوڵەتدا، کاتێک گرووپێکی دیاریکراو بە ئاشکرا و بەبێ ترس لە لێپرسینەوە، چەک و تەقەمەنی دژی بەشێکی دانپێدانراو لە دەوڵەت (کە هەرێمی کوردستانە) بەکار دەهێنێت، ئەمە مانای ئەوەیە بڕیاری شەڕ و ئاشتی و دۆسیەی ئەمنی لە دەستی دامەزراوە فەرمییەکاندا نەماوە، ئەم واقیعە مەترسیدارە دەرگای بۆ هەموو ئەگەرێکی نەخوازراو خستووەتە سەرپشت و ئاماژەیە بۆ ئەوەی کە (دەوڵەت) لە عێراقدا لەبەردەم هەژموونی هێزی دەرەوەی یاسادا چۆکی داداوە.

بەردەوامیی ئەم کردەوە تێرۆریستییانە دژ بە ژێرخانی ئابووری و سەقامگیریی هەرێمی کوردستان، لە هەمان کاتدا نیشانەی لاوازیی ئاشکرای حکومەتی فیدراڵە، تاوەکو ئێستا بەغدا نەیتوانیوە هەنگاوێکی کردەیی بنێت بۆ ڕێگریکردن لەم تێرۆریستانە یان سزادانیان.

 ئەم بێدەنگی و بێدەسەڵاتییە، شەرعییەتی تەواوی سیستەمی حوکمڕانیی عێراق دەخاتە ژێر پرسیارێکی گەورەوە، چۆن دەکرێت وڵاتێک بانگەشەی سەروەری و دەستوور بکات، بەڵام لە ناو جەرگەی خاکەکەی خۆیەوە مووشەک ئاراستەی شارەکانی خۆی بکرێت و حکومەت تەنها تەماشاکەر بێت؟

دەرەنجامی ئەم دۆخە ڕوونە، ئەگەر دەسەڵاتدارانی بەغدا بەخەبەر نەیەنەوە و نەتوانن یاسا سەروەر بکەن و هەیبەت و شکۆی دەوڵەت لەم پاشاگەردانییە بپارێزن، ئەوا دەبێت چاوەڕوانی ئاییندەیەکی زۆر مەترسیدار بکەن.

 بەردەوامیی ئەم دۆخە عێراق بەرەو لێواری هەڵدێر دەبات و متمانەی نێودەوڵەتی و ناوخۆیی بەتەواوی لەدەست دەدات، سەروەریی یاسا تاکە زامنە بۆ مانەوەی دەوڵەت، نەبوونی ئەم سەروەرییەش مانای کۆتاییهاتنی چەمکی دەوڵەتدارییە لە عێراقدا.