ئیسماعیل عەبدولعەزیز مستەفا
نووسەر
سەردانێک بە سێ پەیام: مەسرور بارزانی لە قەڵای سەڵاحەددین ئەیووبی چۆن میراتی مێژوویی دەبێتە پردی دیپلۆماسی
پێشەکی....
سەردانەکەی بەڕێز مەسرور بارزانی سەرۆکی حکومەتی هەرێمی کوردستان، بۆ قەڵای سەڵاحەددین لە قاهیرە، ڕووداوێکی دیپلۆماسی و مێژوویی گرنگە کە لە چەند ڕەهەندێکەوە شایانی تیشك خستنەسەرە. ئەم سەردانە لە چوارچێوەی گەشتێکی فەرمیدا ڕوویدا کە کۆبوونەوە لەگەڵ بەرپرسانی بەرزی میسری لەخۆگرت و پەیامی سیاسی، ئابووری و کولتووری بەرچاوی ڕەخساند.
یەکەم: هێمای مێژوویی هاوبەش - زیندووکردنەوەی یادەوەری پەیوەست
قەڵای سەڵاحەددین لە قاهیرە تەنیا شوێنەوارێکی مێژوویی نییە، بەڵکو هێمایەکی زیندووی میراتی هاوبەشی کورد و میسرییە. (سەڵاحەددین ئەیووبی )سەرکردە کوردەکە کە لە مێژووی ئیسلامیدا شوێنەوارێکی گەورەی بەجێهێشتووە، وێنەی بیروڕای یەکگرتوو و بەرەنگاربوونەوەی نیشتمانپەروەرانەیە.
سەردانی بارزانی بۆ ئەم قەڵایە پەیامێکی ڕەمزی قووڵ دەگەیەنێت:
· شانازی بە ڕەگ و ڕیشەی مێژوویی کوردستان لە چوارچێوەی مێژووی ناوچەکەدا
· ڕێزگرتن لە میراتی هاوبەش وەک بنەمایەک بۆ پەیوەندی هاوچەرخ
· بەستنەوەی ڕابردوو بە ئێستا بۆ دروستکردنی داهاتوویەکی هاوبەش
گرنگی دیپلۆماسی: ئەم جۆرە سەردانە زمان و پەیامێکی کولتوورییە کە لە هەر وتەی سیاسییەک بەهێزتر و قووڵترە.
دووەم: پتەوکردنی پەیوەندییەکانی کوردستان - میسر
سەردانەکە لە چوارچێوەی ستراتیژییەکی فراوان دا هات بۆ گەشەپێدانی پەیوەندییە دووقۆڵییەکان لەگەڵ میسر. کۆبوونەوەکانی بارزانی لەگەڵ عەبدولفەتاح سیسی و بەرپرسانی میسری، گرنگترین بابەتەکانی خوارەوەیان لەبەرگرت:
لە ڕووی سیاسییەوە:
· بەهێزکردنی هاوکاریی سیاسی لەسەر پرسە هاوبەشەکان.
· هەماهەنگی لەسەر دۆسیەی ئەمنی ناوچەیی.
· پشتیوانی لە یەکڕیزی و سەقامگیریی عێراق و هەرێمی کوردستان.
لە ڕووی ئابووریەوە:
· فراوانکردنی هاوکاریی ئابووری و بازرگانی
· کەڵک وەرگرتن لە شارەزایی میسری لە ژێرخان و وزە
· بەدواداچوون بۆ دەرفەتی وەبەرهێنانی هاوبەش
گرنگی ستراتیژی: ئەم پەیوەندییە دەرگایەکی نوێ دەکاتەوە بۆ کوردستان بۆ یەکلایی کردنی هاوبەشە ئابووری و سیاسییەکانی لە ناوچەکەدا.
سێیەم: هەماهەنگی بۆ سەقامگیری هەرێمی
یەکێک لە تەوەرە سەرەکییەکانی سەردانەکە، باسی هەماهەنگی ئەمنی بوو. لە کاتێکدا ناوچەکە ڕووبەڕووی تەحەدداکانی وەک تیرۆر و ناسەقامگیری دەبێتەوە، هاوکاری نێوان هەرێمی کوردستان و میسر دەتوانێت:
· بەهێزکردنی توانای بەرەنگاربوونەوە لە ڕووبەڕووی تەحەدداکاندا.
· ئاڵوگۆڕی زانیاری و شارەزایی لە بواری ئەمنیدا.
· پاڵپشتی یەکتر لە کۆڕە نێودەوڵەتییەکاندا.
گرنگی ستراتیژی: هەرێمی کوردستان هاوبەشێکی پێویستە بۆ میسر لە تێگەیشتنی ئەو داینامیکە ئاڵۆزەی کە لە عێراق و ناوچەکەدا ئەرزانی بەرچاون.
چوارەم: دەرفەتە ئابووری و بازرگانییەکان
سەردانەکە لە ئامانجی کردەیی شدا سەرکەوتوو بوو:
· باسکردنی پڕۆژە هاوبەشەکان لە بواری ژێرخان و وزە.
· گەڕان بەدوای وەبەرهێنانی میسری لە کوردستاندا.
· فێربوون لە ئەزموونی میسری لە بواری گەشەسازی.
گرنگی ئابووری: کوردستان دەیەوێت بنکەی ئابووریی فراوان بکات و پشت بە یەک لایەن نەبەستێت.
پێنجەم: کاریگەری دیپلۆماسی و سیاسی
لە ڕوانگەی پەیوەندییە نێودەوڵەتییەکانەوە، ئەم سەردانە چەند پەیامێکی گرنگ دەگەیەنێت:
✅ ناساندنی هەرێمی کوردستان وەک کارەکتەرێکی سەربەخۆ لە سیاسەتی ناوچەییدا، نەک تەنیا بەشێک لە عێراق.
✅ بەکارهێنانی میراتی مێژوویی وەک پردێک بۆ دیپلۆماسی مۆدێرن.
✅ دووپاتکردنەوەی پابەندبوون بە سەقامگیری و یەکگرتوویی لە ناوچەکەدا.
✅ پشتیوانی میسر بۆ یەکڕیزی حکومەتی هەرێم کوردستان و عێراق.
دەرەنجام و شیکاریی کۆتایی
سەردانی بەڕێز مەسرور بارزانی بۆ قەڵای سەڵاحەددین لە سێ ڕەهەندەوە گرنگی تایبەتی هەیە:
1- لە ڕووی مێژوویی و کولتوورییەوە:
زیندووکردنەوەی پەیوەندی کۆن لە نێوان کورد و میسر، کە لە کەسایەتی و سەرکردەمەزنەکەی کوردستان مەلا مستەفای بارزانی لەگەڵ سەرکردەکانی میسر و سەڵاحەددین ئەیووبی دا گەیشتە لووتکەی.
2- لە ڕووی سیاسی و دیپلۆماسییەوە:
پتەوکردنی هاوبەش ستراتیژی لەگەڵ کۆماری میسری عەرەبی یەکێک لە گرنگترین وڵاتانی ناوچەکە.
3- لە ڕووی ئابووری و گەشەسازییەوە:
دروستکردنی دەرفەتی نوێ بۆ وەبەرهێنان و هاوکاری لە بوارە گرنگەکاندا.
پەیامی کۆتایی
ئەم سەردانە نموونەیەکە لەوەی کە چۆن میراتی مێژوویی دەتوانێت ببێتە هێز بۆ دیپلۆماسی هاوچەرخ هەرێمی کوردستان بە بەکارهێنانی ڕەگ و ڕیشەی مێژوویی و هەڵوێستی سیاسی بالانس دەتوانێت ڕۆڵی خۆی وەک کارەکتەرێکی گرنگ لە ناوچەکەدا بەهێز بکات.