سیاسی
ئیسماعیل عەبدولعەزیز مستەفا
ئیسماعیل عەبدولعەزیز مستەفا

نووسەر

سەردانێک بە سێ پەیام: مەسرور بارزانی لە قەڵای سەڵاحەددین ئەیووبی چۆن میراتی مێژوویی دەبێتە پردی دیپلۆماسی

سەردانێک بە سێ پەیام: مەسرور بارزانی لە قەڵای سەڵاحەددین ئەیووبی چۆن میراتی مێژوویی دەبێتە پردی دیپلۆماسی
سەردانێک بە سێ پەیام: مەسرور بارزانی لە قەڵای سەڵاحەددین ئەیووبی چۆن میراتی مێژوویی دەبێتە پردی دیپلۆماسی

پێشەکی....

سەردانەکەی بەڕێز مەسرور بارزانی سەرۆکی حکومەتی هەرێمی کوردستان، بۆ قەڵای سەڵاحەددین لە قاهیرە، ڕووداوێکی دیپلۆماسی و مێژوویی گرنگە کە لە چەند ڕەهەندێکەوە شایانی تیشك خستنەسەرە. ئەم سەردانە لە چوارچێوەی گەشتێکی فەرمیدا ڕوویدا کە کۆبوونەوە لەگەڵ بەرپرسانی بەرزی میسری لەخۆگرت و پەیامی سیاسی، ئابووری و کولتووری بەرچاوی ڕەخساند.

یەکەم: هێمای مێژوویی هاوبەش - زیندووکردنەوەی یادەوەری پەیوەست

قەڵای سەڵاحەددین لە قاهیرە تەنیا شوێنەوارێکی مێژوویی نییە، بەڵکو  هێمایەکی زیندووی میراتی هاوبەشی کورد و میسرییە. (سەڵاحەددین ئەیووبی )سەرکردە کوردەکە کە لە مێژووی ئیسلامیدا شوێنەوارێکی گەورەی بەجێهێشتووە، وێنەی  بیروڕای یەکگرتوو و  بەرەنگاربوونەوەی نیشتمانپەروەرانەیە.

سەردانی بارزانی بۆ ئەم قەڵایە  پەیامێکی ڕەمزی قووڵ دەگەیەنێت:

·        شانازی بە ڕەگ و ڕیشەی مێژوویی کوردستان  لە چوارچێوەی مێژووی ناوچەکەدا

·        ڕێزگرتن لە میراتی هاوبەش وەک بنەمایەک بۆ پەیوەندی هاوچەرخ

·        بەستنەوەی ڕابردوو بە ئێستا بۆ دروستکردنی داهاتوویەکی هاوبەش

گرنگی دیپلۆماسی: ئەم جۆرە سەردانە  زمان و پەیامێکی کولتوورییە کە لە هەر وتەی سیاسییەک بەهێزتر و قووڵترە.

دووەم: پتەوکردنی پەیوەندییەکانی کوردستان - میسر 

سەردانەکە لە چوارچێوەی  ستراتیژییەکی فراوان دا هات بۆ گەشەپێدانی پەیوەندییە دووقۆڵییەکان لەگەڵ میسر. کۆبوونەوەکانی بارزانی لەگەڵ عەبدولفەتاح سیسی و بەرپرسانی میسری، گرنگترین بابەتەکانی خوارەوەیان لەبەرگرت:

لە ڕووی سیاسییەوە:

·        بەهێزکردنی  هاوکاریی سیاسی لەسەر پرسە هاوبەشەکان.

·        هەماهەنگی لەسەر  دۆسیەی ئەمنی ناوچەیی.

·        پشتیوانی لە  یەکڕیزی و سەقامگیریی  عێراق و هەرێمی کوردستان.

لە ڕووی ئابووریەوە:

·        فراوانکردنی  هاوکاریی ئابووری و بازرگانی 

·        کەڵک وەرگرتن لە  شارەزایی میسری لە ژێرخان و وزە

·        بەدواداچوون بۆ دەرفەتی وەبەرهێنانی هاوبەش 

گرنگی ستراتیژی: ئەم پەیوەندییە  دەرگایەکی نوێ دەکاتەوە بۆ کوردستان بۆ یەکلایی کردنی هاوبەشە ئابووری و سیاسییەکانی لە ناوچەکەدا.

سێیەم: هەماهەنگی بۆ سەقامگیری هەرێمی

یەکێک لە  تەوەرە سەرەکییەکانی سەردانەکە، باسی هەماهەنگی ئەمنی بوو. لە کاتێکدا ناوچەکە ڕووبەڕووی تەحەدداکانی وەک تیرۆر و ناسەقامگیری دەبێتەوە، هاوکاری نێوان هەرێمی کوردستان و میسر دەتوانێت:

·        بەهێزکردنی توانای بەرەنگاربوونەوە لە ڕووبەڕووی تەحەدداکاندا.

·        ئاڵوگۆڕی زانیاری و شارەزایی لە بواری ئەمنیدا.

·        پاڵپشتی یەکتر لە کۆڕە نێودەوڵەتییەکاندا.

گرنگی ستراتیژی: هەرێمی کوردستان هاوبەشێکی پێویستە بۆ میسر لە تێگەیشتنی ئەو داینامیکە ئاڵۆزەی کە لە عێراق و ناوچەکەدا ئەرزانی بەرچاون.

چوارەم: دەرفەتە ئابووری و بازرگانییەکان

سەردانەکە لە  ئامانجی کردەیی شدا سەرکەوتوو بوو:

·        باسکردنی پڕۆژە هاوبەشەکان لە بواری ژێرخان و وزە.

·        گەڕان بەدوای وەبەرهێنانی میسری لە کوردستاندا.

·        فێربوون لە ئەزموونی میسری لە بواری گەشەسازی.

گرنگی ئابووری: کوردستان دەیەوێت  بنکەی ئابووریی فراوان بکات و پشت بە یەک لایەن نەبەستێت.

پێنجەم: کاریگەری دیپلۆماسی و سیاسی 

لە ڕوانگەی  پەیوەندییە نێودەوڵەتییەکانەوە، ئەم سەردانە چەند پەیامێکی گرنگ دەگەیەنێت:

✅ ناساندنی هەرێمی کوردستان وەک کارەکتەرێکی سەربەخۆ لە سیاسەتی ناوچەییدا، نەک تەنیا بەشێک لە عێراق.

✅ بەکارهێنانی میراتی مێژوویی وەک پردێک بۆ دیپلۆماسی مۆدێرن.

✅ دووپاتکردنەوەی پابەندبوون بە سەقامگیری و یەکگرتوویی لە ناوچەکەدا.

✅ پشتیوانی میسر بۆ یەکڕیزی حکومەتی هەرێم کوردستان و عێراق.

دەرەنجام و شیکاریی کۆتایی

سەردانی بەڕێز مەسرور بارزانی بۆ قەڵای سەڵاحەددین لە سێ ڕەهەندەوە گرنگی تایبەتی هەیە:

1-    لە ڕووی مێژوویی و کولتوورییەوە:

زیندووکردنەوەی  پەیوەندی کۆن لە نێوان کورد و میسر، کە لە کەسایەتی و سەرکردەمەزنەکەی کوردستان مەلا مستەفای بارزانی لەگەڵ سەرکردەکانی میسر و  سەڵاحەددین ئەیووبی دا گەیشتە لووتکەی.

2-    لە ڕووی سیاسی و دیپلۆماسییەوە:

پتەوکردنی  هاوبەش ستراتیژی لەگەڵ  کۆماری میسری عەرەبی یەکێک لە گرنگترین وڵاتانی ناوچەکە.

3- لە ڕووی ئابووری و گەشەسازییەوە:

دروستکردنی  دەرفەتی نوێ بۆ  وەبەرهێنان و هاوکاری لە بوارە گرنگەکاندا.

پەیامی کۆتایی

ئەم سەردانە نموونەیەکە لەوەی کە چۆن میراتی مێژوویی دەتوانێت ببێتە هێز بۆ دیپلۆماسی هاوچەرخ هەرێمی کوردستان بە بەکارهێنانی ڕەگ و ڕیشەی مێژوویی و هەڵوێستی سیاسی بالانس دەتوانێت ڕۆڵی خۆی وەک کارەکتەرێکی گرنگ لە ناوچەکەدا بەهێز بکات.