گرنگترین ڕووداوەكانی عێراق لە 2025

ساڵی 2025 بۆ عێراق، ساڵێکی پڕ لە گۆڕانکاریی سیاسی، نێودەوڵەتی، ئەمنی، ئابووری و کۆمەڵایەتی بوو.

وەرچەرخانی سیاسی و نێودەوڵەتی

یەکێک لە ڕووداوە سیاسییە هەرە گرنگەکان، بڕیاری گرووپە چەکدارەکان بوو، بۆ دانانی چەک دوای 22 ساڵ. ئەم بڕیارە هەموو گرووپەکانی دابەش کرد و هەندێکیان ئامادە نەبوون پابەندی بن. ئەمەریکاش داوای هەنگاوی کرداری دەکرد.

لەسەر ئاستی نێودەوڵەتی، نێردەی نەتەوە یەکگرتووەکان بۆ هاریكاریی عێراق (یونامی)، دوای 22 ساڵ و لەسەر داوای حکوومەتی عێراق، بڕیاری کشانەوە و کۆتاییهێنان بە ئەرکەکانی دا. ئەنتۆنیۆ گۆتێرێز، سکرتێری گشتیی نەتەوە یەکگرتووەکان، لە ڕێوڕەسمی کۆتاییهاتندا گوتی: "ئەرکمان کۆتایی دێت، بەڵام نەتەوە یەکگرتووەکان هەمیشە لەگەڵ گەلی عێراق دەمێنێتەوە."

هەرواها، هێزەکانی ئەمەریکا و هاوپەیمانیی نێودەوڵەتی بۆ ڕووبەڕووبوونەوەی داعش، دوای 11 ساڵ کۆتاییان بە ئەرکەکانیان هێنا. بەپێی ڕێککەوتنێکی نێوان بەغدا و واشنتن، بنکە و بارەگا سەربازییەکانیان چۆڵ کرد. قۆناغی کشانەوەکە تا کۆتایی 2026 بەردەوام دەبێت و پەیوەندییەکە بۆ بواری دیپلۆماسی گۆڕدرا.

هەڵبژاردن و نەخشەی نوێی سیاسی

هەڵبژاردنی خولی شەشەمی پەرلەمانی عێراق بەڕێوەچوو. بۆ یەکەمجار ڕەوتی نیشتمانیی شیعە بە سەرۆکایەتیی موقتەدا سەدر بەشداریی تێدا نەکرد. لە بەرامبەردا، گرووپە چەکدارەکان بەشدارییان کرد و نزیکەی 90 کورسییان بەدەستهێنا. هاوپەیمانیی سەرۆکوەزیرانی عێراق بووە خاوەنی زۆرترین کورسی. ئێستا ململانێیەکی توند لەناو چوارچێوەی هەماهەنگیدا بۆ دەستنیشانکردنی کاندیدی سەرۆکوەزیران هەیە.

لە ڕووداوێکی دیپلۆماسیی دیکەدا، لوتکەی 34مینی عەرەبی دوای زیاتر لە 34 ساڵ لە بەغدا بەڕێوەچوو. ژمارەیەکی کەمی سەرۆکی وڵاتان بەشدارییان کرد و لە ماوەی سێ ڕۆژدا نزیکەی 400 ملیار دیناری بۆ خەرج کرا.

دۆخی ئەمنی و ڕووبەڕووبوونەوەی داعش

سەبارەت بە دۆخی ئەمنی، شانەکانی داعش لە چەندان پارێزگا و ناوچە چالاکییان هەبوو. لە مانگی نیسان، لە کەمینێکدا 12 سەربازی عێراق کوژران و لە بەرامبەردا 20 چەکداری داعش کوژران. بە درێژایی ساڵەکە، زیاتر لە 100 چەکداری داعش کوژران. لە ئۆپەراسیۆنێکی هاوبەشی هێزەکانی ئەمەریکا و عێراقدا، "ئەبو خەدیجە"، جێگری خەلیفە و یەکێک لە مەترسیدارترین تیرۆرستانی جیهان، کوژرا.

قەیرانی ئابووری و کارەساتە ناوخۆییەکان

لە بواری ئابوورییەوە، عێراق دوای دەیەیەک لە کڕینی گاز لە ئێران، بەهۆی گوشارەکانی ئەمەریکاوە کۆتایی بە گرێبەستەکە هێنا. ئەمەش بووە هۆی ئەوەی لە وەرزی هاویندا وڵاتەکە ڕووبەڕووی قەیرانێکی قورسی بێ کارەبایی ببێتەوە و چەندان جار خۆپیشاندان ڕووی دا.

لەناو شارەکانیشدا چەندان ڕووداوی کارەساتبار ڕوویان دا. دیارترینیان ئاگرکەوتنەوەکەی مانگی تەمووز بوو لە شاری کوت، تیایدا زیاتر لە 60 کەس گیانیان لەدەستدا، 45 کەس ڕزگار کران و زیاتر لە 15 کەسیش لە کارەکانیان دوور خرانەوە.