ابعاد نمادین و راهبردی سفر پرزیدنت بارزانی به شرناخ و جزیرا بوتان

 سفر پرزیدنت بارزانی به شرناخ و شرکت در سیمپوزیوم ملای جزیری، با بازدید از اماکن تاریخی و فرهنگی، حامل پیام‌های راهبردی و دارای اهمیت دوگانه فرهنگی و سیاسی برای قضیه‌ی کورد در منطقه است.

اهمیت فرهنگی و تاریخی سفر پرزیدنت بارزانی

سفر پرزیدنت بارزانی به شرناخ و شرکت ایشان در چهارمین سیمپوزیوم ملای جزیری از جوانب مختلفی قابل تأمل است. سخنرانی پرزیدنت بارزانی ابتدا به زندگی، شخصیت، شعر و اندیشه‌ی ملای جزیری اختصاص یافت. ایشان بیشتر اشعار ملای جزیری را از بر بودند و سخنان وی درباره‌ی اصالت شعر و اندیشه‌ی ملای جزیری، برای پژوهشگران ادبیات کلاسیک کوردی بسیار جالب توجه بود.

همچنین، پرزیدنت بارزانی از چندین مکان مهم مانند مزار "مم و زین"، آرامگاه ملای جزیری و مدرسه‌ی سور بازدید کرد که هر یک نمادی ملی برای همه‌ی کوردها به شمار می‌روند. شرکت و سخنرانی در چنین سیمپوزیومی و بازدید از این اماکن تاریخی در جزیرا بوتان، پیش از آنکه نشان‌دهنده‌ی دیدگاه ایشان نسبت به جایگاه رفیع زبان، ادبیات و هنر کوردی باشد، بیانگر نقش محوری حافظه‌ی تاریخی برای کورد است.

جایگاه پیشگامان فرهنگ و علم کوردها در جزیرا بوتان

ملای جزیری اولین کسی بود که غزل را به زبان کوردی سرود و علی ته‌ره‌ماخی اولین کسی بود که نثر را به زبان کوردی نوشت. مدرسه‌ی سور نیز اولین موسسه‌ی علمی در دوران میرنشین‌های کورد بود. سایر هنرها نیز مانند نقاشی، معماری و حتی تاریخ‌نگاری در این دوره برای اولین بار در میان کوردها به اوج خود رسیدند. از این رو، این سفر نمادی آشکار برای بازسازی و بنیادگذاری دوباره و تلاشی موفق برای پیوند عمیق‌تر روحی کوردها است.

سفر از ادبیات به سیاست: پیام‌آور صلح و ثبات

از زاویه‌ای دیگر، این سفر از ادبیات به سیاست، از پاکی و عشق در اندیشه‌ی ملای جزیری به صلح‌خواهی و ثبات در ترکیه و کوردستان، تعبیر می‌شود. اشاره‌ی پرزیدنت بارزانی به روند صلح، که یک مسئله‌ی روز سیاسی میان آنکارا و قندیل است، در یک محفل ادبی و محیطی آکادمیک و در مکانی نمادین مانند جزیرا بوتان، دلالت‌های چندجانبه‌ای دارد. اولین میرنشین بزرگ و تأثیرگذار کورد در قرن شانزدهم و در دوران خالدی‌ها در جزیرا بوتان تأسیس شد که نه تنها در جزیر بلکه در سراسر شمال کوردستان موجب شکوفایی فرهنگ و علم گشت و بعدها تأثیرات آن سایر بخش‌ها را نیز فرا گرفت.

تقویت جایگاه کوردها در معادلات منطقه‌ای

در کنار این‌ها، سخنان شرکت‌کنندگان سیمپوزیوم که همگی با شور و اشتیاق و نهایت احترام از پرزیدنت بارزانی استقبال کردند و هم‌زمان آن استقبال گرم مردمی در شرناخ و جزیرا بوتان، جایگاه کورد را در معادلات منطقه‌ای بیش از پیش تضمین می‌کند و در نتیجه تأثیر مثبتی بر قضیه‌ی کوردها در ترکیه و در همه‌ی بخش‌های کوردستان خواهد داشت. به همین دلیل، این سفر، از دیدگاه نگارنده، کنشی گفتمان‌ساز و محرکی قدرتمند است که به گفتمان صلح‌طلبی، برادری و احترام متقابل یاری می‌رساند و تعریفی دوباره از مفهوم آزادی‌خواهی در مکان‌زمان کنونی ارائه می‌دهد. محافظ این گفتمان در دوران معاصر نیز خود پرزیدنت بارزانی است که به عنوان نمادی ملی برای کوردها تلقی می‌شود.