مقامات و رسانه‌های داخلی و ایرانی به کشتن ژینا (مهسا) امینی توسط گشت ارشاد تهران واکنش نشان دادند
به گزارش بیمارستان "سینا"ی تهران جنازه‌ی "ژینا امینی" بدون داشت علائم حیاتی از پاسگاه نیروهای امنیتی تهران به این بیمارستان منتقل شده است
اربیل (کوردستان۲۴)- پیکر ژینا (مهسا) امینی دختر ٢٢ ساله‌ی اهل سقز شرق کوردستان (کوردستان ایران) که روز سه‌شنبه ٢٢ شهریور ۱۴۰۱ پس از بازداشت توسط پلیس ارشاد تهران به بیمارستان کسرای تهران منتقل شد، روز شنبه ۲۶ شهریور در زادگاهش به خاک سپرده شد.
برگزاری مراسم تشیع و به‌یکبار ژینا به نقل از یکی از روزنامه‌های ایران
هنگام تشیع پیکر ژینا به دلیل مصادف بودن آن با روز چله‌ی امام حسین، در ایران روزنامه‌ها منتشر نشدند، اما وب‌سایت روزنامه‌ی «هم‌میهن» در گزارشی، مراسم خاکسپاری او را روایت کرده است.
در گزاش آمده است که «اول گفته شد باید پیکر مهسا امینی زودتر از موعد اعلام شده از سوی خانواده او به خاک سپرده شود. اما خانواده او این اجازه را ندادند و نگذاشتند که او را از آمبولانس پیاده کنند و گفتند ما ساعت ۱۰ با مردم وعده داریم و همان موقع دخترمان را به خاک می‌سپاریم».
این مراسم مردم از همان دقایق اولیه سرودهای کوردی می‌خواندند و بعد از خاکسپاری لیلا عنایت‌زاده، فعال زنان سقزی بیانیه‌ای خواند که در آن آمده بود «گشت ارشاد باید جمع شود. برابری حقوق زن و مرد بدون همکاری مردان امکان‌پذیر نیست».
در ادامه‌ی مراسم پدربزرگ مهسا امینی، با گریه شعری از شیرکو بیکس، شاعر کرد خواند.
پدر مهسا امینی از مردم می‌خواست که نگذارند برای او و خانواده‌اش مشکلی پیش بیاورند. مردم هم پاسخ می‌دادند: نترس، نترس!
دایی مهسا امینی هم در سخنرانی کوتاهی اعلام کرد ما کوتاه نمی‌آییم و سر تعظیم فرود نمی‌آوریم و مادر او می‌گفت: بلند شو ژینا، مردم برای تو آمده‌اند.
گزارش وب‌سایت حقوق بشری هه‌نگاو و از زاویه‌ای دیگر
وب‌سایتی گروه حقوق بشری هه‌نگاو ک اخبار مربوط به حقوق بشر در شرق کوردستان را دنبال می‌کند در گزارشی نوشت: " در جریان به خشونت کشیدن اعتراضات مردم سقز به قتل ژینا امینی توسط نیروهای امنیتی در مقابل فرمانداری این شهر، دست‌کم ۱۳ شهروند ازجمله ۲ نوجوان زیر ۱۸ سال و ۳ زن زخمی شده‌اند.
هه‌نگاو نوشت: یک جوان به نام کیان درخشان از ناحیه سر مورد اصابت گلوله قرار گرفته و وضعیت جسمانی وی وخیم گزارش شده است.
بر طبق این گزارش، نیروهای امنیتی و ضد شورش در مقابل ساختمان فرمانداری سقز از سلاح ساچمه‌ای استفاده کرده و به‌سوی مردم معترض گاز اشک‌آور پرتاپ کرده‌اند.
توضیحات بیمارستان کسری و پزشکی قانونی ایران
درحالی‌که خبرگزاری فارس در خبری به نقل از یک منبع خود نوشته که «مهسا امینی به دنبال ایست قلبی توسط اورژانس به بیمارستان منتقل شد و پس از احیا در فاصله دو ساعت، دومرتبه دیگر نیز ایست قلبی کرده که مجدداً احیا شده است». در بیانیه‌ی بیمارستان کسری، بیمارستانی که پیکر بیجان ژینا از پاسگاه گشت ارشاد به آن منتقل‌شده، آمده است: " پیکر ژینا بدون داشتن علایم حیاتی به این به مارستان ارجاع داده شده است."
بیشتر: دختر جوان کوردستانی پس از بازداشت از سوی گشت ارشاد به کما رفت
در اطلاعیه‌ی بیمارستان کسری آمده است که مهسا امینی در ساعت ۲۰: ۲۲ سه‌شنبه ۲۲ شهریور «بدون علائم حیاتی و در وضعیت مرگ مغزی» به بیمارستان کسری ارجاع شده است و به‌رغم احیای قلبی دوباره در روز جمعه دچار ایست قلبی شده و درگذشته است.
بیمارستان کسری نوشته است که پیکر مهسا امینی پس از مرگ برای تحقیقات بیشتر به پزشکی قانونی منتقل شده است. پزشکی قانونی هم اعلام کرده است که نتیجه‌ی تحقیقات در مورد مرگ ژینا طی سه هفته‌ی دیگر اعلام خواهد شد.
به گزارش انتخاب، مهدی فروزش درباره آخرین وضع رسیدگی به پرونده‌ی فوت مهسا امینی در پزشکی قانونی تهران گفته اداره کل پزشکی قانونی استان تهران بعد از اطلاع از فوت مهسا امینی با دستور مقام قضایی، تیم مجرب تخصصی پزشکان قانونی برای بررسی این پرونده تشکیل داد.
او گفته جسد خانم امینی به سالن تشریح مرکز تشخیصی کهریزک انتقال پیدا کرد و معاینه‌ی ظاهری و کالبدگشایی با در نظر گرفتن معیارها و شاخص‌های علمی و مستندسازی انجام شد.
مدیرکل پزشکی قانونی تهران گفته بعد از حصول نتایج آزمایش‌ها و سوابق پزشکی نامبرده با اخذ نظریه‌های تخصصی رشته‌های موردنظر علت تامه فوت متعاقباً اعلام می‌شود.
واکنش اعتراضی بخشی از جناح اصلاح‌طب جمهوری اسلامی ایران
به گزارش اعتماد آنلاین، عبدالله نوری، وزیر پیشین کشور ایران در یادداشتی نوشته «او (ژینا امینی) نمونه‌ای از خیل عظیم جوانان رنجدیده‌ی این آب‌وخاک بود که جان شیرین و پربهایش، فدای تدابیر اشتباه و سوء مدیریت و سیاست‌های بدفرجام و بهانه‌تراشی‌های واهی و اقدامات خشن و ناموجه گردید».
بیشتر: تشیع جنازه‌ی ژینا امینی در زادگاهش مورد حمله‌ی نیروهای ضد شورش قرار گرفت
عبدالله نوری در بخشی از یادداشت خود خطاب به مراجع تقلید نوشته از مراجع تقلید و عالمان دینی انتظار می‌رود برای تحقق مسئولیتی که برای دفاع از حقوق مردم بر عهده دارند و نیز برای پیراستن دامان دین و روحانیت از چنین اتهامی و خشکاندن ریشه‌ای تفکرات جاهلانه، بنیادگرایانه و طالبانی عده‌ای که در حاکمیت جایگاهی برای خود یافته‌اند، دست از سکوت بردارند و با واکنش صریح، شفاف و قاطع، پیگیری و مجازات آمران و عاملان این اقدامات و فجایع را از دستگاه‌های مربوطه طلب کنند».
مجمع روحانیون مبارز گروه روحانیون اصلاح‌طلب حامی حکومت اسلامی نیز بر بیانیەای خطاب به حکومت نوشته است: " آیا وقت آن نرسیده است تا بانیان و حامیان و آمران این رویه‌ی شکست‌خورده که باعث ناامنی جامعه، بی‌اعتباری حکومت، و مشوه شدن چهره‌ی اسلام رحمانی و محمدی و عامل فرار مغزها، مهاجرت نخبگان و عصبانیت و عصیان عامه مردم می‌شود کنار گذاشته شود و بیش از این نمک به زخم مردم که با انواع مشکلات اقتصادی دست به گریبان‌اند نپاشند؟
این مجمع در ادامه از متصدیان قوای سه‌گانه خواسته است نگذارند خون مظلومانی مانند این دختر مظلوم (ژینا) هدر رفته و توجیه گران حرفه‌ای همچون موارد مشابه به توجیه گری و خود بیگناه پنداری یا بیگناه نمایی زنند جای ظالم و مظلوم را عوض کنند و یا در نازل‌ترین شکل آن مسئولیت را از آمران به مجریان و مباشران تنزل دهند.
در ادامه‌ی این بیانیە آمده است:" سال‌ها است از این شیوه‌ی بیگانه با محتوای شریعت و در تزاحم با حقوق اولیه انسانها استفاده شده و علیرغم هشدار کارشناسان متعهد و دلسوز جامعه و ظهور و بروز نتایج زیان‌بار و نفرت زای آن معلوم نیست چه دست‌هایی در کار است تا با تداوم شیوه‌ها و رویه‌هایی این‌چنین حقوق اولیه شهروندان تضییع و بر اندام اسلام محمدی پوستینی وارونه بپوشانند و نسل طالب حقیقت را از حقیقت دین محروم نمایند.
مجمع روحانیون مبارز در ادامه این بیانیه گفته است:" خاضعانه از همه‌ی علماء و روحانیون به‌ویژه اساتید و فضلا معزز حوزه‌های علمیه، اساتید بافضیلت دانشگاه‌ها و کارشناسان و خبرگان متعهد حوزه‌ی اجتماعی می‌خواهد تا در هر جایگاهی که قرار دارند این حادثه دل‌خراش را محکوم نموده با این خانواده‌ی مظلوم ابراز همدردی نمایند یکپارچه و یک‌صدا مسئولین امر را به تجدیدنظر در شیوه‌هایی که منجر به این حوادث می‌شود وادار نمایند.
پاسخ روحانیون و مراجع تقلید شیعه بە اصلاح‌طلبان
در میان روحانیون و مراجع اهل تشیع به کشتن ژینا امینی، مصطفی محقق داماد و آیت‌الله بیات زنجانی و با انتشار بیانیه‌هایی از بازداشت مهسا امینی توسط گشت ارشاد و مرگ وی به‌شدت انتقاد کردند.
آیت‌الله مصطفی محقق داماد روز جمعه با انتشار بیانیه‌ای تأکید کرد که قدرت حاکم نمی‌تواند با به‌کارگیری افراد ناآگاه و دادن لقب ارشاد و مرشد به آنان موجبات سلب آسایش گردد.
وی در ادامه گفت: «تشکیل نهاد امر به معروف و نهی از منکر و دادن آن به‌دست افراد ناآگاه انحرافی است روشن از تعالیم اسلامی و راهی است برای سلب آزادی‌های قانونی و شرعی شهروندان.»
به گفته‌ی او، «مظهر کامل معروف تذکر خیرخواهانه و نقد قدرت حاکمه است و نه دخالت درحریم خصوصی شهروندان و منحرف ساختن افکار عمومی از وظایف اصلی آنان.»
هم‌زمان آیت‌الله اسدالله بیات زنجانی از مراجع تقلید نیز با انتشار بیانیه‌ای مجموعه رفتارهایی را که منجر به این نوع حوادث می‌شود «نامعقول، نامشروع و غیرقانونی» دانست و گفت هیچ‌یک از قوانین کشور مسئولیت تربیت افراد را به پلیس نسپرده است:
آیت‌الله اسدالله بیات زنجانی، از مراجع تقلید شیعه، برخورد با مهسا امینی را محکوم کرده و با ابراز تأسف از مرگ او، گشت ارشاد را «نامشروع» خوانده است.
واکنش شخصیت‌ها و نهادهای بین‌المللی
علاوه بر لیست طولانی نام فعالان و شخصیت‌های سینمایی، ورزشی و فعالان مدنی و سیاسی و حقوق بشری، در سراسر ایران و ایرانیان مقیم خارج، شخصیت‌های و نهادهای بین‌المللی و دیگر کشورها نیز به نحوه‌ی برخورد نیروهای گشت ارشاد ایران با "ژینا" اعتراض کرده‌اند.
در این میان، رابرت مالی، فرستاده‌ی ویژه‌ی وزارت خارجه ایالات‌متحده در امور ایران، نیز با انتشار توییتی همراه با هشتگ #مهسا_امینی ضمن ابراز همدردی با خانواده مهسا امینی، مرگ این زن جوان در پی جراحات وارده به او در بازداشت را «هولناک» خواند.
در توییت رابرت مالی آمده است: «ایران باید به خشونت علیه زنان به دلیل استفاده از حقوق اساسی خود پایان دهد. کسانی که مسئول مرگ او هستند باید پاسخگو شوند.»
جاوید رحمان گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل در امور ایران نیز روز جمعه در پاسخ به پرسشی درباره‌ی ژینا امینی، با اشاره به‌اجبار حجاب توسط جمهوری اسلامی بر زنان ایران و موارد اسیدپاشی به خاطر رعایت نکردن آن، از شورای حقوق بشر خواست قطعنامه‌ای را در محکوم کردن اجبار حجاب برای زنان در ایران تصویب کند.
جاوید رحمان با ابراز «تأسف عمیق» از اتفاقی که برای مهسا امینی افتاده است، تأکید کرد: «متأسفانه نگرانی درباره موارد نقض حقوق بشری که امروز در جمهوری اسلامی ایران دارد اتفاق می‌افتد، گسترده‌تر است.»
فرستاده‌ی سازمان حقوق بشر در امور ایران، با اشاره به گزارش پیشین خود، تأکید کرد که «ایران کشوری است که شمار اعدام زنان در آن بسیار زیاد است» و گفت: «مسئله حقوق زنان و دختران و مسئله حجاب اجباری واقعاً آزاردهنده است.»
جاوید رحمان تأکید کرد: «من این‌ها را ثبت و مستند کردم که فقط مسئله گشت ارشاد نبوده، بلکه مردم را تشویق کرده‌اند که بروند و حقوق زنان را نقض بکنند. اسید پاشیده‌اند روی زنان فقط به خاطر این‌که پوشش آنها مناسب تعریف‌های ارزش‌های اخلاقی نبوده است.»
همچنین سازمان عفو بین‌الملل تحقیقات کیفری در پرونده‌ی مرگ مهسا امینی را خواستار شد و اعلام کرد: «شرایط منجر به مرگ مشکوک در حین بازداشت مهسا امینی ۲۲ ساله، که شامل گزارش‌هایی مبنی بر شکنجه و سایر بدرفتاری‌ها بوده است، باید مورد تحقیقات کیفری قرار گیرد.»
این نهاد بین‌المللی حقوق بشری روز جمعه اعلام کرد که «همه مأموران و مقامات مسئول در این پرونده باید در برابر عدالت قرار گیرند.»
احزاب و گروه‌های سیاسی شرق کوردستان خواهان برگزاری اعتصاب عمومی شدند
احزاب و جریان‌های سیاسی شرق کوردستان و فعالان کورد خارج از کوردستان در شبکه‌های اجتماعی و بیانیه‌های جداگانه از مردم خواستند در اعتراض به رفتار نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی روز دوشنبه ٢٨ شهریور در سراسر کوردستان به اعتصاب عمومی بپردازند.
"مرکز همکاری احزاب سیاسی کوردستان" که جمعی از احزاب سیاسی کوردستان از جمله احزاب دمکرات کوردستان ایران و کومله را نمایندگی می‌کند در بیانیه‌ی از مردم کوردستان خواسته است که به اعتصاب سرتاسری روز دوشنبه بپیوندند.
/ا.م
