رای‌گیری در ایران در جریان است و اصلاح‌طلبان محتاطانه‌ امیدوارند

"لایق‌ترین نامزد کسی است که واقعا به اصول ایمان دارد"

زنان ایرانی در مرکز رای‌گیری - عکس: ای اف پی
زنان ایرانی در مرکز رای‌گیری - عکس: ای اف پی

اربیل (کوردستان٢٤)- قرار است ایرانیان امروز جمعه ٢٨ ژوئن در انتخابات ریاست جمهوری، رای خود را به صندوق‌ها بیاندازند. انتخاباتی که در آن یک اصلاح طلب و چند محافظه‌کار رقابت می‌کنند.

حدود ٦١ میلیون ایرانی، واجد شرایط رای دادن در انتخاباتی هستند که پس از مرگ ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور محافظه‌کار در حادثه سقوط بالگرد در ماه گذشته، برگزار می‌شود.

انتخابات زودهنگام در حال تشدید تنش‌های منطقه‌ای بر سر جنگ غزه و نارضایتی از وضعیت اقتصاد تحریم‌شده ایران، برگزار می‌شود.

رقبای اصلی مورد تایید شورای نگهبان که نامزدها را ارزیابی می‌کند، محمدباقر قالیباف، رئیس محافظه‌کار مجلس، سعید جلیلی، مذاکره کننده سابق هسته‌ای و تنها اصلاح طلب، مسعود پزشکیان، هستند.

مصطفی پورمحمدی نیز تنها نامزد روحانی است که پس از انصراف دو محافظه‌کار - علیرضا زاکانی، شهردار تهران و امیرحسین قاضی‌زاده هاشمی، معاون سابق رئیس‌جمهور، در صحنه باقی مانده است.

رای‌گیری در ٥٨٦٤٠ شعبه اخذ رای‌ در سراسر کشور، بیشتر در مدارس و مساجد در جریان است.

سید علی خامنه‌ای، رهبر ایران که تصمیم‌گیرنده نهایی در جمهوری اسلامی است، اندکی پس از باز شدن مراکز رای‌گیری در حالیکه رای خود را وارد صندوق می‌کرد، گفت:"روز انتخابات برای ما ایرانی‌ها روز شادی و سرور است. ما مردم عزیزمان را تشویق می‌کنیم که موضوع رای‌گیری را جدی بگیرند و شرکت کنند."

در آخرین نظرسنجی در سال ٢٠٢١، میزان مشارکت اندکی کمتر از ٤٩ درصد بود، زیرا رای‌دهندگان پس از رد صلاحیت بسیاری از اصلاح طلبان و اعتدال گرایان توسط شورای نگهبان، از شرکت در انتخابات خودداری کردند.

سید علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران در حال رای دادن - عکس: ای اف پی
سید علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران در حال رای دادن - عکس: ای اف پی

خامنه‌ای خواستار "لایق‌ترین نامزد" است

پیش از برگزاری انتخابات، برخی از رای‌دهندگان نسبت به تاثیرات فزاینده تورم و کاهش ارزش ریال در برابر دلار ابراز نگرانی کرده‌اند.

اما کسانی که روز جمعه به مراکز رای‌گیری رفتند، گفتند که حمایت خود را از این نظام نشان می‌دهند.

محمدرضا هادی، دانشجوی ٣٧ ساله در تهران، به خبرگزاری فرانسه گفت:"ما در انتخابات شرکت می‌کنیم تا سرنوشت سیاسی و مدیریت کشورمان را خودمان تعیین کنیم."

احسان اجدی، ٣٩ ساله، یک کارمند بخش دولتی در پایتخت، گفت:"دلیل مشارکت ما این است که ما در مسیر دموکراسی از طریق انتخابات هستیم."

اپوزیسیون ایران، به‌ویژه در خارج از کشور، خواستار تحریم انتخابات شده‌اند و آن را غیرقابل اعتبار می‌دانند.

نامزد شدن پزشکیان که تا این اواخر نسبتا ناشناخته بود، امیدهای محتاطانه‌ای را برای جناح اصلاح طلب ایران پس از سال‌ها تسلط اردوگاه محافظه کار، زنده کرده است.

آخرین رئیس جمهور اصلاح طلب ایران، محمد خاتمی، او را "صادق، منصف و دلسوز" توصیف کرد.

خاتمی که از سال ١٩٩٧ تا ٢٠٠٥ سمت ریاست جمهوری را در دست داشت، حسن روحانی میانه‌رو را نیز تایید کرده بود که پیروز ریاست جمهوری شد و توافق هسته‌ای ایران را در سال ٢٠١٥ با قدرت‌های غربی امضا کرد. توافقی که سه سال بعد ملغی شد.

خامنه‌ای در این هفته تاکید کرد که "لایق‌ترین نامزد" باید "کسی باشد که واقعا به اصول انقلاب اسلامی ایمان داشته باشد" که نظام سلطنتی مورد حمایت آمریکا را سرنگون کرد.

او گفت رئیس جمهور بعدی باید کاری کند که ایران "بدون وابستگی به کشورهای خارجی به جلو حرکت کند"، همچنین افزود که ایران نباید "روابط خود را با جهان قطع کند."

"برخی از رای‌دهندگان نسبت به تاثیرات فزاینده تورم و کاهش ارزش ریال در برابر دلار ابراز نگرانی کرده‌اند" - عکس: ای اف پی

بحث حجاب

جلیلی، در جریان مناظرات انتخاباتی از میانه‌روها به دلیل امضای توافقنامه ٢٠١٥ انتقاد کرد که به ایران وعده کاهش تحریم‌ها را در ازای محدود کردن برنامه هسته‌ای آن کشور داده بود.

جلیلی، گفت توافقی که آمریکا در سال ٢٠١٨ در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ از آن خارج شد، "به هیچ وجه به نفع ایران نبود."

او مذاکرات هسته‌ای ایران را بین سال‌های ٢٠٠٧ تا ٢٠١٣ رهبری کرده است.

پزشکیان، خواستار تلاش برای نجات آن توافق و لغو تحریم‌های فلج کننده شده است. او گفت:"آیا قرار است ما برای همیشه با آمریکا دشمنی کنیم یا قصد حل مشکلات خود با آن کشور را داریم؟"

در آستانه رای‌گیری، ایالات متحده روز پنجشنبه به دلیل حمل نفت ایران، تحریم‌هایی را علیه شرکت‌های کشتیرانی مستقر در امارات متحده عربی اعلام کرد و گفت که این اقدام پاسخی به "تشدید" در برنامه هسته‌ای ایران است.

موضوع بحث برانگیز پوشش اجباری برای زنان نیز در طول مبارزات انتخاباتی مطرح شد، تقریبا دو سال پس از آنکه جنبش اعتراضی گسترده‌ای با مرگ ژینا/مهسا امینی، ٢٢ ساله، کشور را فرا گرفت.

امینی، دختر جوان کورد، به اتهام نقض قوانین سختگیرانه پوشش زنان در ایران، بازداشت شده بود.

در مناظره‌های تلویزیونی، همه نامزدها برخوردهای شدید پلیس با زنانی را که از پوشش اجباری در اماکن عمومی خودداری می‌کنند، رد کردند.

پورمحمدی، تنها نامزد روحانی، گفت:"به هیچ وجه نباید با زنان ایرانی رفتار ظالمانه بشود."

قرار است که مراکز رای‌گیری تا ساعت ٦ بعدازظهر باز بمانند، هرچند رای‌گیری می‌تواند مانند انتخابات قبلی، تمدید شود.

انتظار می‌رود که نتایج اولیه تا صبح شنبه و نتایج نهایی تا یکشنبه اعلام شوند.

اگر هیچ نامزدی ٥٠ درصد آرا را به دست نیاورد، انتخابات به دور دوم در ٥ ژوئیه کشیده می‌شود.

خبرگزاری فرانسه/ ب.ن

Fly Erbil Advertisment