ناظران سیاسی: ترسیم آینده‌ی روابط بغداد و دمشق آسان نیست

ناظران سیاسی  چالش‌های پیش روی عراق و سوریە را توضیح می‌دهند

روزنامه‌ی الصباح چاپ بغداد در شماره‌ی روز سه‌شنبه ۱۶ بهمن ۱۴۰۳، به بررسی آینده‌ی روابط سوریه و عراق از نگاه ناظران و تحلیلگران سیاسی پرداخته است. بر اساس این گزارش، ناظران معتقدند که با توجه به ابهامات فراوان پیرامون وضعیت سوریه، پیش‌بینی آینده‌ی روابط این کشور با عراق کار دشواری است.  

ابهامات سیاسی و چالش‌های پیش‌رو 

دکتر مسعد الراجحی، تحلیلگر سیاسی، در این باره می‌گوید: «وضعیت سیاسی در سوریه همچنان مبهم است و پیش‌بینی آینده‌ی آن به دلیل تداخل پیچیده‌ی منافع منطقه‌ای و بین‌المللی دشوار است.» وی افزود که دستیابی به توافق‌های جامع یا ابتکارات با تأثیر بلندمدت، به جز در حوزه‌های محدودی مانند امنیت و اقتصاد، تقریباً غیرممکن به نظر می‌رسد. الراجحی همچنین به فرآیند تدوین قانون اساسی جدید در سوریه اشاره کرد و اظهار داشت که این روند ممکن است بیش از چهار سال طول بکشد، که این موضوع سؤالاتی را درباره انجماد زندگی سیاسی و حزبی در این کشور ایجاد می‌کند.  

روابط محتاطانه و دیپلماتیک محدود  

مهند الراوی، پژوهشگر امور سیاسی، معتقد است که روابط سوریه و عراق با وجود برخی تبادلات دیپلماتیک، همچنان در سطح پایینی قرار دارد. وی گفت: «روابط بین دو کشور به طور کامل به سطح تبادل سفارتخانه‌ها یا همکاری‌های تجاری و سیاسی ارتقا نیافته است.» الراوی افزود که دولت عراق با وجود برگزاری برخی کنفرانس‌ها و گفت‌وگوها، در برخورد با پرونده‌ی سوریه، محتاطانه عمل می‌کند. به گفته‌ی وی، مواضع سیاسی دو کشور عمدتاً به اظهارات رسانه‌ای محدود گردیده و به اقدامات عملی یا تفاهم‌های دوجانبه منجر نشده است.

نقش ترکیه در عادی‌سازی روابط  

الراوی همچنین به نقش ترکیه در عادی‌سازی روابط بین عراق و سوریه اشاره کرده و می‌گوید: «به نظر می‌رسد ترکیه در این زمینه جدی است و نشانه‌هایی از تمایل سوریه برای تقویت روابط با عراق نیز مشاهده می‌شود.»  

چالش‌های اقتصادی و تحریم‌های بین‌المللی  

دکتر "هانی عاشور"، کارشناس امور راهبردی، نیز در گفت‌وگو با الصباح اظهار داشت که سوریه علی‌رغم تلاش‌هایش برای ثبات، هنوز کشوری باثبات محسوب نمی‌شود. وی گفت: «اتحادیه‌ی اروپا تحریم‌های اعمال شده علیه سوریه را تا حدی کاهش داده است، اما لغو کامل این تحریم‌ها منوط به اثبات توانایی دولت سوریه در برقراری تفاهم و ثبات با محیط بین‌المللی و منطقه‌ای است.» "هانی عاشور" افزود که تحریم‌های بین‌المللی همچنان بر اقتصاد سوریه تأثیر می‌گذارد و تبادلات تجاری بین این کشور و عراق در مقایسه با دوران پیش از سقوط رژیم بشار اسد، بسیار محدود است.  

فرصت‌های تجاری و همکاری‌های آینده  

"احمد هرکی"، پژوهشگر امور سیاسی، نیز به نقش مهم سوریه به عنوان امتداد امنیتی و جغرافیایی عراق اشاره کرد و گفت: «این موقعیت می‌تواند تبادلات تجاری بین دو کشور را تقویت کند و افق‌های جدیدی برای همکاری‌های اقتصادی و اجتماعی ایجاد نماید.» وی افزود: «سوریه به دریای مدیترانه دسترسی دارد و عراق بر خلیج فارس اشراف دارد، که این موقعیت راهبردی می‌تواند دو کشور را به مسیری حیاتی برای تجارت بین‌المللی تبدیل کند.» هرکی همچنین به امکان باز کردن بازارهای عراق به روی محصولات سوریه، حمایت از شرکت‌های نوپای سوری و راه‌اندازی طرح‌های سرمایه‌گذاری مشترک در بخش‌های صنعت، انرژی و حمل‌ونقل اشاره کرد.  

نقش عراق در ثبات منطقه‌ای 

"هرکی" در پایان تأکید کرد که عراق از طریق سیاست متوازن و حکیمانه‌ی خود می‌تواند منافع ملی‌اش را تضمین و نقش منطقه‌ای خود را تقویت کند. وی گفت: «موضع عراق در قبال تحولات سوریه درست بوده است، چرا که این کشور تغییرات در سوریه را یک مسئله داخلی تلقی کرده و پیام‌هایش در این زمینه همواره روشن بوده است.»  

به نظر می‌رسد آینده‌ی روابط عراق و سوریه با وجود چالش‌های سیاسی و اقتصادی، می‌تواند با تقویت همکاری‌های تجاری و امنیتی، به سمت بهبود پیش برود. با این حال، ابهامات موجود و تحولات منطقه‌ای، ترسیم نقشه‌ی دقیقی از این روابط را دشوار کرده است.