نچیروان بارزانی: توافقنامهی ۱۱ مارس نمونهی راهحلی عادلانه بر اساس تفاهم بود
رئیس اقلیم کوردستان، پیامی به مناسبت سالگرد توافقنامهی ١١ مارس منتشر کرد

نچیروان بارزانی، رئیس اقلیم کوردستان امروز سهشنبه، ۲۱ اسفند ۱۴۰۳، پیامی منتشر کرد و در آن میگوید: توافقنامهی ۱۱ مارس ١٩٧٠، نمونهی راهحلی عادلانه بر اساس تفاهم و مذاکره بود.
متن کامل پیام رئیس اقلیم کوردستان به این شرح است:
امروز یاد پنجاه و پنجمین سالگرد توافقنامهی ۱۱ مارس ١٩٧٠ را گرامی میداریم که به رهبری بارزانی جاویدان، نقطهی عطف و ایستگاهی تاریخی و مهم در مبارزهی مردم کوردستان و نخستین سند رسمی بهرسمیتشناختن بخشی از حقوق برحق آنها شد. همچنین این توافقنامه پایهی قانونی برای دستاوردهای کنونی ما را بنا نهاد، به گونهای که هیچ قدرتی در عراق نتواند بار دیگر حقوق ما را انکار کند. در این یادبود باشکوه، با احترام یاد آن دلاورانی را گرامی میداریم که در راه آزادی و حقوق ملت و میهن جان باختند. درود به خانوادهی سرافراز شهیدان، به پیشمرگههای قهرمان و مردم کوردستان با تمام اقوام و گروههایش.
توافقنامهی۱۱ اسفند، نمونهی راهحلی عادلانه بر اساس تفاهم و مذاکره بود، اما بعدها حکومت وقت عراق از آن عقبنشینی کرد و در نتیجه، چندین دهه کشمکش و جنگ به وجود آمد که جز بدبختی و رنج چیزی برای عراق به ارمغان نیاورد. امروز نیز عراق همچنان تاوان پایبند نبودن به این توافقنامه و به اصل مشارکت واقعی و حقوق قانون اساسی همهی اقوام و گروههایش را میپردازد. درسها و تجربههای تاریخ ثابت کرده است که ثبات تنها از طریق دموکراسی، که شعار انقلاب بود، احترام به تنوع، تلاش مشترک و تثبیت عدالت و برابری میان همگان، به دست میآید.
اتحاد و همبستگی، ضمانتهای واقعی برای حفظ دستاوردهای قانون اساسی ما و آیندهی نسلهای ما هستند. بنابراین، از همهی نیروهای سیاسی کوردستان و عراق میخواهیم از این تجربه درس بگیرند و با روحیهی مسئولیتپذیری برای تثبیت فدرالیسم، حفظ حقوق همهی اقوام و گروههای عراق و تقویت همزیستی مسالمتآمیز ملی، با هم تلاش کنند. آیندهی عراق در اجرای قانون اساسی، تقویت مشارکت واقعی و ساخت کشوری است که امنیت، ثبات و عدالت در آن حاکم باشد.
امروز، ۵۵ سال از توافقنامهی ۱۱ مارس ١٩٧٠ میگذرد که یکی از مهمترین و تاریخیترین رویدادهای قرن بیستم در جنوب کوردستان است.
امروز، ۵۵ سال از امضای توافقنامهی ۱۱ مارس ۱۹۷۰ (اسفند ۱۳۴۸) میگذرد؛ توافقنامهای که یکی از مهمترین و تاریخیترین رویدادهای قرن بیستم در جنوب کوردستان (کوردستان عراق) به شمار میرود.
این نخستینبار در تاریخ کوردستان بود که از طریق یک توافقنامهی رسمی میان اشغالگران و جنبش آزادیبخش کوردها، بخشی از حقوق مهم و تاریخی ملت کورد به رسمیت شناخته شد. اگرچه این توافقنامه توسط دولت عراق اجرا نشد، اما در تاریخ انقلاب و جنبش آزادیبخش کوردستان دستاوردی بزرگ محسوب میشود.
مبارزه و مقاومت چندینسالهی ملا مصطفی بارزانی و رهبری او در انقلاب ایلول (سپتامبر)، روحیهی بالای پیشمرگهها و پشتیبانی مردم کوردستان، دولت وقت عراق را مجبور کرد توافقنامهای تاریخی با کوردها امضا کند.
تتوافقنامهی اسفند ۱۳۴۸ یکی از مهمترین و تاریخیترین رویدادهای بهرسمیتشناختن حقانیت حقوق مردم کوردستان است، زیرا پیش از این رویداد، هیچ توافقنامهای در تاریخ کوردها نتوانسته بود به این روشنی حقوق آنان را تثبیت کند.
این توافق در نتیجهی دو سال مذاکرات فشرده میان رهبری سیاسی کوردستان و دولت عراق حاصل شد که در نهایت به توافقنامهای ۱۵ بندی بە این شرح انجامید:
۱- زبان کوردی در کنار زبان عربی، زبان رسمی در مناطقی خواهد بود که اکثریت ساکنان آن کورد هستند.
۲- کوردها در تمامی امور حکومت با نگاهی برابر مشارکت خواهند داشت.
۳- به آموزش و فرهنگ کوردی اهمیت داده میشود.
۴- در مناطقی که اکثریت ساکنان آن کورد هستند، تمامی کارمندان کورد خواهند بود.
۵- کوردها در تأسیس سازمانهای دانشآموزان، جوانان، زنان و معلمان آزاد هستند.
۶- بودجهای ضروری برای آبادانی کوردستان اختصاص داده میشود.
۷- حقوق و کمکهای مالی برای خانوادههای شهیدان، نیازمندان و آوارگان تعیین و پرداخت میشود.
۸- کوردها و عربها به محل سکونت پیشین خود بازگردانده میشوند.
۹- اصلاحات کشاورزی انجام میشود.
۱۰- ملت عراق از دو قوم عرب و کورد تشکیل شده است.
۱۱- فرستندههای رادیو و سلاحهای سنگین تحویل دولت میشوند.
۱۲- یکی از معاونان رئیسجمهوری عراق کورد خواهد بود.
۱۳- ادارهی کشور به شیوهای سازماندهی میشود که با این توافقنامه هماهنگ باشد.
۱۴- بودجهی آن مناطقی که اکثریت ساکنانش کورد هستند، در یک چارچوب خودمختار تنظیم میشود.
۱۵- ملت کورد بر اساس نسبت جمعیت خود در قوهی قانونگذاری مشارکت خواهد داشت.