مکرون: حماس باید به طور کامل از حکمرانی غزه کنار گذاشته شود

امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه، در قاهره و در کنار رهبران مصر و اردن، بر لزوم آتش‌بس بشردوستانه‌ی فوری در غزه تأکید کرد و قاطعانه خواستار حذف کامل حماس از هرگونه ساختار حکومتی آینده در این باریکه‌ی جنگ‌زده شد. این موضع در تضاد آشکار با دیدگاه‌های مطرح شده در دیدار هم‌زمان نتانیاهو و ترامپ در واشنگتن قرار دارد.

درحالی‌که بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، و دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، روز دوشنبه در واشنگتن بر اتحاد خود تأکید می‌کردند، امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه، از قاهره پیامی کاملاً متفاوت ارسال کرد. وی ضمن تأکید بر فوریت برقراری آتش‌بس بشردوستانه در غزه، به‌صراحت اعلام کرد که گروه حماس باید از هرگونه حکمرانی آتی در این منطقه‌ی ویران‌شده کنار گذاشته شود.

مکرون که در کنار عبدالفتاح السیسی، رئیس‌جمهور مصر، و ملک عبدالله دوم، پادشاه اردن، ایستاده بود، حمایت کامل فرانسه از طرح بازسازی غزه به رهبری کشورهای عربی را اعلام کرد و تأکید نمود گروه اسلام‌گرایی که مسئول حملات ۷ اکتبر به اسرائیل بود، "دیگر نباید تهدیدی برای اسرائیل باشد."

رئیس‌جمهور فرانسه در یک کنفرانس مطبوعاتی مشترک اظهار داشت: "حماس باید به طور کامل از حکمرانی [غزه] حذف شود." این بیانیه، لحن دیپلماسی منطقه‌ای آن روز را تعیین کرد.

به گزارش بخشی انگلیسی وبسایت کوردستان ٢٤ به نقل از روزنامه‌های لوموند و فیگارو، اظهارات رئیس‌جمهور فرانسه در جریان یک نشست دیپلماتیک فشرده در قاهره بیان شد که هدف آن ایجاد موازنه در برابر محور اسرائیل-آمریکا و احیای تحرک برای راه‌حل دو کشوری بود. سفر مکرون نشان‌دهنده‌ی یک چرخش راهبردی آشکار به سمت تعمیق همسویی میان اعراب و اروپا، به‌ویژه با مصر و اردن – دو کشور از معدود همسایگان عرب اسرائیل که توافقنامه‌ی صلح رسمی با آن دارند - بود.

محورهای نشست قاهره: آتش‌بس فوری، کمک‌رسانی و نقش محوری تشکیلات خودگردان

این نشست هم‌زمان با ورود نتانیاهو به واشنگتن برای گفتگو با پرزیدنت ترامپ درباره‌ی طرح جنجالی پس از جنگ برای غزه برگزار شد. محور اصلی نشست سران فرانسه و کشورهای عربی، درخواست برای ازسرگیری فوری کمک‌های بشردوستانه به غزه بود که از ۲ مارس توسط اسرائیل متوقف شده است. رهبران همچنین خواستار تجدید آتش‌بس شدند و چارچوبی را برای آینده‌ی غزه ترسیم کردند. در بیانیه‌ی مشترک آمده است: "حکمرانی، اجرای قانون و امنیت در غزه - و تمام سرزمین‌های فلسطینی – باید منحصراً توسط یک تشکیلات خودگردان فلسطینی تقویت‌شده انجام شود."

به گزارش فیگارو، مکرون بر حمایت فرانسه از طرح بازسازی تصویب‌شده توسط اتحادیه‌ی عرب در ۴ مارس در قاهره تأکید کرد که یک تلاش بین‌المللی ۵۰ میلیارددلاری را طی پنج سال پیش‌بینی می‌کند. درحالی‌که هم واشنگتن و هم تل‌آویو این پیشنهاد را رد کرده‌اند، مکرون تأکید کرد که این طرح "راه را برای یک مدل حکمرانی جدید" برای غزه باز می‌کند.

چشم‌انداز متضاد: مخالفت با جابجایی جمعیت و الحاق

پیشنهاد ترامپ برای بازسازی غزه که می‌تواند شامل جابه‌جایی فلسطینیان و تبدیل این باریکه‌ی ساحلی به "ریویرای خاورمیانه" باشد، با انتقاد شدید مکرون و السیسی مواجه شد. مکرون هشدار داد: "ما قاطعانه با هرگونه انتقال جمعیت و الحاق غزه یا کرانه‌ی باختری مخالفیم" و چنین اقداماتی را تهدیدهای جدی برای امنیت منطقه، از جمله امنیت خود اسرائیل، توصیف کرد. دیدار ترامپ و نتانیاهو در واشنگتن، چشم‌انداز رقیبی را ارائه داد. درحالی‌که ترامپ تمایل خود را برای بررسی راه‌حل‌های دیپلماتیک ابراز کرد، اما بر ترجیح خود برای بازسازی جسورانه‌ی غزه، حتی با اشاره به امکان الحاق آن، تأکید مجدد نمود.

تلاش دیپلماتیک: تماس سه‌جانبه با ترامپ

یک تماس تلفنی مشترک از قاهره توسط مکرون، السیسی و ملک عبدالله دوم با ترامپ، باهدف ارائه‌ی موضع متحد عربی-اروپایی پیش از دیدار نتانیاهو در کاخ سفید انجام شد. بر اساس گزارش لوموند، رهبران از ترامپ خواستند از آتش‌بس حمایت کند، کریدورهای بشردوستانه را بازگشایی کند و زمینه را برای یک راه‌حل سیاسی پایدار فراهم نماید. یک دیپلمات مصری به فیگارو گفت: "ما قبل از ارائه‌ی این طرح به دولت ترامپ، به اجماع عربی و اسلامی نیاز داریم."

چالش‌های پیش رو: مقاومت حماس و آینده‌ی رهبری فلسطین

علی‌رغم درخواست‌های مکرون برای کنارگذاشتن حماس، این گروه همچنان در برابر به حاشیه رانده‌شدن سیاسی مقاومت می‌کند. یک منبع فلسطینی به نقل از فیگارو اظهار داشت که حماس در واکنش به آخرین تهاجم نظامی اسرائیل، موضع خود را سخت‌تر کرده و هم خلع سلاح و هم تبعید رهبری خود را رد می‌کند.

در یک غیبت ققابل‌توجه محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین، در مذاکرات قاهره حضور نداشت. با افزایش گمانه‌زنی‌ها در مورد آینده‌ی او، مکرون و متحدان عربش درباره‌ی لزوم یک گذار سیاسی که بتواند تشکیلات خودگردان فلسطین را احیا کند و آن را قادر سازد تا پس از یک دوره‌ی انتقالی شش‌ماهه، کنترل کامل غزه را به دست گیرد، گفتگو کردند.

گام‌های بعدی فرانسه: تمرکز بر بحران انسانی و راه حل سیاسی

انتظار می‌رود مکرون و السیسی روز سه‌شنبه به العریش، در نزدیکی گذرگاه مرزی رفح، جایی که بحران انسانی در شدیدترین حالت خود قرار دارد، سفر کنند. این بازدید بر تمایل مکرون برای برجسته‌کردن رنج ساکنان غزه و درعین‌حال تقویت وزن دیپلماتیک فرانسه در منطقه تأکید دارد.

به گزارش لوموند، فرانسه همچنین در حال بررسی گزینه‌ی به‌رسمیت‌شناختن کشور فلسطین است، اگرچه مکرون از تعهد به یک جدول زمانی مشخص خودداری کرده است. هدف گسترده‌تر او میزبانی یک کنفرانس سازمان ملل متحد درباره‌ی خاورمیانه قبل از اجلاس سران G7 در کانادا در تابستان امسال است – که به طور بالقوه با ریاست مشترک محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی، برگزار شود.

درحالی‌که راه رسیدن به صلح همچنان پر از مانع است، تأکید جسورانه‌ی مکرون مبنی بر اینکه "حماس باید کنار گذاشته شود"، نشان‌دهنده‌ی تغییر به سمت نقش قاطعانه‌تر اروپا در بازسازی پس از جنگ غزه - و چالشی آشکار برای رویکردهای سرسختانه‌ای است که اکنون بر دیپلماسی آمریکا و اسرائیل حاکم است.