آغاز دور چهارم مذاکرات هستهای ایران و آمریکا در مسقط
امید به دستیابی به «نقطهای تعیینکننده» در مذاکرات هستەای ایران و آمریکا

عباس عراقچی، وزیر امور خارجهی ایران، امروز یکشنبه، ۲۱ اردیبهشت ۱۴۰۴، پیش از عزیمت به مسقط، پایتخت عمان، ابراز امیدواری کرد که دور چهارم مذاکرات غیرمستقیم هستهای با ایالات متحده به «نقطهای تعیینکننده» منجر شود. این مذاکرات که با میانجیگری عمان برگزار میشود، در ادامهی سه دور قبلی گفتوگوهای غیرمستقیم بین ایران و آمریکا صورت میگیرد.
به گزارش خبرگزاری فرانسه، عراقچی پیش از ترک تهران اظهار داشت: «صبح امروز در تهران گفتوگوها و رایزنیهای بیشتری انجام دادیم و امیدواریم در این دور از مذاکرات به نقطهای تعیینکننده برسیم.» وی همچنین تأکید کرد که ایران با جدیت و با هدف دستیابی به توافقی عادلانه و مبتنی بر احترام متقابل در این مذاکرات شرکت میکند.
اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت امور خارجهی ایران، نیز اعلام کرد که عراقچی صبح امروز برای شرکت در این مذاکرات عازم مسقط شده است. به گفتهی بقایی، گفتوگوها از ظهر امروز به وقت محلی عمان آغاز خواهد شد و تیمی فنی از ایران برای ارائهی مشاورههای لازم در مسقط حضور دارد.
این دور از مذاکرات که با میانجیگری بدر بوسعیدی، وزیر امور خارجهی عمان، برگزار میشود، پس از سه دور قبلی گفتوگوهای غیرمستقیم در ۲۳ فروردین در مسقط، ۳۰ فروردین در رم، و ۶ اردیبهشت دوباره در مسقط انجام میشود. عباس عراقچی، وزیر امور خارجهی ایران، و استیو ویتکف، فرستادهی ویژهی دونالد ترامپ برای خاورمیانه، هدایت تیمهای مذاکرهکننده را بر عهده دارند.
اهداف و چالشهای پیش رو
بر اساس گزارشها، مذاکرات با هدف رفع اختلافات چندینساله بر سر برنامهی هستهای ایران و کاهش تنشهای منطقهای برگزار میشود. ایران تأکید کرده است که برنامهی هستهایاش صرفاً برای مقاصد صلحآمیز است و به دنبال توافقی است که ضمن حفظ حقوق هستهای این کشور، تحریمهای اقتصادی را کاهش دهد. در مقابل، ایالات متحده به دنبال توافقی است که از دستیابی ایران به سلاح هستهای جلوگیری کند.
عراقچی پیشتر مذاکرات سه دور گذشته را «سازنده» توصیف کرده و گفته بود که هر دو طرف برای دستیابی به توافق در کوتاهمدت مصمم هستند. با این حال، وی در اظهاراتی محتاطانه عنوان کرد که مذاکرات پیچیده و فنی است و همچنان تفاوتهایی در مسائل کلیدی و جزئی وجود دارد.
از سوی دیگر، منابع نزدیک به مذاکرات به رویترز گفتهاند که گفتوگوها علاوه بر موضوع هستهای، به کاهش تنشهای منطقهای و تبادل زندانیان نیز پرداخته است، هرچند ایران تأکید دارد که مذاکرات صرفاً بر برنامهی هستهای متمرکز است و موضوعاتی مانند برنامهی موشکی یا توان دفاعی این کشور در دستور کار نیست.
موضع ترامپ و نگرانیهای منطقهای
دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، که از زمان بازگشت به قدرت در سال ۱۴۰۴ سیاست «فشار حداکثری» علیه ایران را از سر گرفته، بارها تهدید کرده است که در صورت شکست مذاکرات، گزینهی نظامی روی میز خواهد بود. با این حال، وی اخیراً در اظهاراتی محتاطانه از پیشرفت مذاکرات ابراز رضایت کرده و گفته است: «وضعیت ایران بهخوبی پیش میرود و فکر میکنم به توافق خواهیم رسید.»
این مذاکرات در حالی برگزار میشود که تنشهای منطقهای، از جمله درگیریهای مرتبط با اسرائیل و گروههای مورد حمایت ایران، همچنان ادامه دارد. اسرائیل خواستار توافقی مشابه مدل لیبی است که به خلع کامل برنامهی هستهای ایران منجر شود، پیشنهادی که از سوی تهران بهعنوان غیرقابلقبول رد شده است.