ترامپ: به توافق با ایران نزدیکیم، اما گزینه‌ی بمباران همچنان روی میز است
رئیس‌جمهور آمریکا: ایران نمی‌خواهد بمباران شود و ترجیح می‌دهد به توافق برسد
دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، روز جمعه ۳۰ مه (۹ خرداد ۱۴۰۴)، ضمن ابراز خوش‌بینی نسبت به نزدیکی واشنگتن و تهران به یک توافق هسته‌ای، بار دیگر تهدید به بمباران تأسیسات اتمی ایران را تکرار کرد. این در حالی است که یک مقام سیاسی ایرانی، به نقل از خبرگزاری فارس، هرگونه تهدید علیه تأسیسات هسته‌ای این کشور را «خط قرمز آشکار» تهران توصیف کرده و نسبت به «عواقب وخیم» عبور از آن هشدار داده است.
ترامپ با بیان اینکه «شانس خوبی برای توافق با ایران وجود دارد»، افزود: «آنها نمی‌خواهند بمباران شوند و ترجیح می‌دهند به توافق برسند. فکر می‌کنم این اتفاق به زودی رخ دهد.» وی دستیابی به توافق بدون بمباران در خاورمیانه را «دستاورد بزرگی» خواند و تأکید کرد: «ایران نباید سلاح هسته‌ای داشته باشد. ما خواهان امنیت و موفقیت آنها هستیم، اما سلاح هسته‌ای برایشان ممنوع است.»
رئیس‌جمهور آمریکا هفته‌ی گذشته نیز در گفتگوی تلفنی با بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، ضمن اشاره به «پیشرفت خوب» مذاکرات با تهران، هشدار داده بود که حمله به ایران در شرایط کنونی مناسب نیست. او بر لزوم دستیابی به توافقی «مستحکم» که امکان بازرسی‌های گسترده و اقدامات قاطع را فراهم آورد، تأکید کرده بود.
واکنش ایران و ادامه‌ی اختلافات
در مقابل، عباس عراقچی، وزیر امور خارجه‌ی ایران، روز پنجشنبه در واکنش به گمانه‌زنی‌های رسانه‌ای درباره‌ی توافق قریب‌الوقوع، با احتیاط اظهار داشت: «هنوز مطمئن نیستم به آن نقطه رسیده‌ایم.» وی با تأکید بر اینکه ایران به دنبال راه‌حلی دیپلماتیک برای تأمین منافع همه‌ی طرف‌هاست، افزود این امر مستلزم توافقی است که «تمامی تحریم‌ها را لغو کرده و حقوق هسته‌ای ایران، از جمله غنی‌سازی، را به رسمیت بشناسد.»
همزمان، خبرگزاری فارس به نقل از یک مقام ایرانی، ایالات متحده را به «عدم جدیت» در مذاکرات متهم کرد و نوشت که هدف واشنگتن از گفتگوها، «تضعیف و فشار بر ایران» است و نه دستیابی به یک «توافق عادلانه». این مقام با «خط قرمز» خواندن هرگونه تهدید علیه تأسیسات هسته‌ای، هشدار داد که چنین اقداماتی با «پاسخ قاطعی» مواجه خواهد شد.
علی‌رغم خوش‌بینی ترامپ، موضوع غنی‌سازی اورانیوم همچنان نقطه‌ی اصلی اختلاف و بن‌بست در مذاکرات است، چرا که هر دو طرف آن را خط قرمز خود می‌دانند. در همین حال، مقامات اروپایی و دیپلمات‌های سابق آمریکایی نسبت به توانایی دولت فعلی ایالات متحده برای دستیابی به توافقی که منجر به توقف کامل غنی‌سازی در ایران شود، ابراز تردید کرده‌اند.
نگرانی‌های بین‌المللی و گزارش‌ها از چارچوب توافق
امانوئل ماکرون، رئیس‌جمهور فرانسه، در نشست امنیتی «شانگری‌لا» در سنگاپور، وضعیت برنامه‌ی هسته‌ای ایران را «بحرانی» خواند و گفت: «اقدامات جاری میان آمریکا و ایران بسیار حساس است. تروئیکای اروپایی (آلمان، فرانسه و بریتانیا) می‌خواهد شریکی قابل اعتماد برای جلوگیری از اشاعه‌ی هسته‌ای در ایران باشد.»
رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، نیز در گفتگو با یورونیوز تصریح کرد که ایران هنوز به پرسش‌های کلیدی آژانس درباره‌ی فعالیت‌های هسته‌ای خود پاسخ نداده است. وی افزود: «آثاری از اورانیوم غنی‌شده در مکان‌هایی کشف شده که نباید فعالیت هسته‌ای در آنها انجام می‌شده، اما پنج سال است که پاسخ روشنی در این باره دریافت نکرده‌ایم.»
وال‌استریت ژورنال نیز گزارش داده است که آمریکا و ایران در حال بررسی چارچوبی برای توافق هستند که شامل توقف غنی‌سازی اورانیوم در ایران می‌شود. یک مقام آمریکایی در این خصوص هشدار داده: «اگر ایران این شرایط را نپذیرد، روز خوبی در انتظارشان نخواهد بود.» واشنگتن امیدوار است این چارچوب بتواند اسرائیل را از حمله به تأسیسات هسته‌ای ایران منصرف کند.
هشدار اسرائیل
با این وجود، یاکوف آمیدرور، مشاور سابق امنیت ملی اسرائیل، هشدار داده است که در صورت عدم دستیابی به یک «توافق مطلوب»، اسرائیل ممکن است به تنهایی علیه برنامه‌ی هسته‌ای ایران اقدام کند.
مذاکرات هسته‌ای در حالی در مرحله‌ای حساس قرار دارد که نتیجه‌ی آن می‌تواند پیامدهای گسترده‌ای برای امنیت منطقه‌ای و بین‌المللی در پی داشته باشد.
