قرنی جمیل، نقاش برجستهی کورد درگذشت؛ وداع با خالق هویت بصری کوردستان
این هنرمند فقید که با آثار هنری منحصربهفرد خود، بخش مهمی از هویت فرهنگی کوردستان را به تصویر کشیده بود، پس از سالها مبارزه با بیماری سرطان در اربیل درگذشت

قرنی جمیل، هنرمند نقاش سرشناس و چهرهی ماندگار هنر کوردستان، امروز سهشنبه ۳ ژوئن ۲۰۲۵ (۱۳ خرداد ۱۴۰۴)، پس از سالها تحمل رنج بیماری سرطان، در شهر اربیل چشم از جهان فروبست. این هنرمند فقید که با آثار هنری منحصربهفرد خود، بخش مهمی از هویت فرهنگی کوردستان را به تصویر کشیده و جاودانه ساخته است، از احترام و جایگاه ویژهای در میان جامعهی هنری و دوستداران فرهنگ و هنر کوردستان برخوردار بود.
مروری بر زندگی و فعالیت هنری
قرنی جمیل در سال ۱۹۵۴ (۱۳۳۳) در شهر اربیل دیده به جهان گشود. وی از دوران جوانی شیفتهی هنر نقاشی شد و در سال ۱۹۷۷ (۱۳۵۶)، دیپلم خود را از انستیتو هنرهای زیبای بغداد دریافت کرد. جمیل در سال ۱۹۸۴ (۱۳۶۳) دورهی تخصصی یکسالهی لیتوگرافی (چاپ سنگی) را در شهر بارسلون اسپانیا با موفقیت به پایان رساند؛ تجربهای که تأثیر قابل توجهی بر بینش و سبک هنری وی برجای گذاشت.
این هنرمند پرکار در طول دوران فعالیت هنری خود، آثارش را در بیش از ۳۰ نمایشگاه انفرادی و گروهی در شهرهای مهمی چون بغداد، اربیل، بارسلون، والنسیا، بروکسل، کپنهاگ و همچنین در کشورهایی نظیر ایتالیا، هلند و لهستان به معرض دید عموم گذاشت. از جمله نمایشگاههای شاخص انفرادی وی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
۱۹۷۷ (۱۳۵۶): نخستین نمایشگاه انفرادی در تالار مدرسهی ایوبیه اربیل.
۱۹۸۵ (۱۳۶۴): نمایشگاه انفرادی در تالار "پرات دی لوبرگات" بارسلون، اسپانیا.
۱۹۸۸ (۱۳۶۷): نمایشگاه انفرادی در شهر "آلمونیکار"، اسپانیا.
۱۹۹۱ (۱۳۷۰): نمایشگاه انفرادی در تالار "حنش" والنسیا، اسپانیا.
این نمایشگاهها نهتنها گواهی بر استعداد کمنظیر او بودند، بلکه نقش مهمی در معرفی فرهنگ و هنر غنی کوردی در عرصهی بینالمللی ایفا کردند.
ویژگیهای آثار و جهانبینی هنری
آثار قرنی جمیل به مثابهی آینهای تمامنما از تاریخ، فرهنگ و طبیعت غنی کوردستان شناخته میشوند. تابلوهای وی غالباً با الهام از مناظر طبیعی بکر، آیینهای سنتی ریشهدار، زندگی روزمرهی مردم کورد و عناصر پربار فولکلور این سرزمین جان میگرفتند. استفادهی استادانه از رنگهای گرم و زنده در آثارش، حسی از پویایی، شور زندگی و پیوندی عمیق با خاک کوردستان را به مخاطب القا میکند. سبک هنری او، ترکیبی هنرمندانه از رئالیسم و رویکردهای مدرن بود که در آن، دقت در جزئیات با بیانی سرشار از احساسات ناب درهم آمیخته است.
چنانکه در منابع فرهنگی کوردی نیز آمده است، در آثار قرنی جمیل، مضامینی چون هویت ملی، مقاومت فرهنگی و ستایش زیباییهای طبیعی کوردستان، از جایگاه محوری برخوردار بودند. بسیاری از تابلوهای ماندگار او به تصویرسازی هنرمندانه از روستاهای کوردستان، زنان کورد با پوششهای سنتی و رنگارنگ، و صحنههایی از زندگی روزمرهی مردمان این دیار اختصاص یافتهاند. وی همچنین در برخی از آثار خود، با شجاعت به بازنمایی درد و رنج تاریخی مردم کورد پرداخته و از هنر به عنوان ابزاری قدرتمند برای روایت داستانهای ناگفته و حفظ حافظهی جمعی بهره جسته است.
میراث و تأثیرگذاری
قرنی جمیل تنها یک نقاش چیرهدست نبود، بلکه روشنفکری تأثیرگذار و استادی الهامبخش برای نسل جوان هنرمندان کورد به شمار میرفت. او با برگزاری کارگاههای آموزشی متعدد و حمایت بیدریغ از هنرمندان نوپا، نقشی کلیدی در کشف و پرورش استعدادهای جدید ایفا کرد. به گواهی فعالان فرهنگی و هنری، وی شخصیتی فروتن، مردمی و دوستداشتنی داشت که همواره میکوشید هنر را به محملی برای تقویت و اعتلای هویت فرهنگی کوردستان بدل سازد.
درگذشت قرنی جمیل، ضایعهای بزرگ و جبرانناپذیر برای جامعهی هنری کوردستان و دوستداران فرهنگ این مرز و بوم است. با این وجود، آثار گرانبها و ماندگار او به عنوان بخشی جداییناپذیر از میراث فرهنگی غنی این منطقه، همواره الهامبخش نسلهای حال و آینده خواهد بود. تابلوهای وی که در گالریهای معتبر داخلی و بینالمللی، از جمله در اربیل و بارسلون، به نمایش درآمده و مورد ستایش منتقدان هنری قرار گرفتهاند، گواه این مدعاست. جامعهی هنری کوردستان ضمن ابراز تأسف عمیق، از مسئولان فرهنگی اقلیم درخواست کرده است تا با تأسیس موزه یا گالریای به نام این هنرمند فقید، زمینهی حفظ، نگهداری و نمایش دائمی آثار وی برای آیندگان فراهم گردد.