ایران میگوید به زودی پیشنهاد هستهای خود را به آمریکا ارائه میدهد

اربیل (کوردستان٢٤)- ایران روز دوشنبه ۹ ژوئن، اعلام کرد که به زودی پیشنهاد متقابلی در مورد توافق هستهای با ایالات متحده ارائه خواهد داد، این در حالی است که پیشنهاد واشنگتن را حاوی «ابهام» دانسته است.
تهران و واشنگتن از ماه آوریل پنج دور مذاکره برای دستیابی به یک توافق هستهای جدید برای جایگزینی توافق با قدرتهای بزرگ که دونالد ترامپ، رئیس جمهور ایالات متحده، در دوره اول ریاست جمهوری خود در سال ۲۰۱۸ آن را کنار گذاشت، برگزار کردهاند.
دو طرف بر سر غنیسازی اورانیوم ایران، در یک بنبست دیپلماتیک گرفتار شدهاند، به طوری که تهران از آن به عنوان یک حق «غیرقابل مذاکره» دفاع میکند و واشنگتن آن را «خط قرمز» توصیف میکند.
در ۳۱ مه، پس از پنجمین دور مذاکرات، ایران اعلام کرد پیشنهاد آمریکا را دریافت کرده است، و عباس عراقچی، وزیر امور خارجه آن کشور، گفت که متن پیشنهاد حاوی «ابهامات» است.
اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران، بدون ارائه جزئیات بیشتر، از پیشنهاد آمریکا به عنوان «فاقد عناصر» منعکسکننده دورهای قبلی مذاکرات، انتقاد کرد.
بقایی در یک نشست خبری هفتگی گفت:«ما به زودی طرح پیشنهادی خود را از طریق عمان (میانجی) به طرف مقابل ارائه خواهیم داد. این پیشنهادی معقول، منطقی و متعادل است و ما اکیدا توصیه میکنیم که طرف آمریکایی برای این فرصت ارزش قائل شود.»
روز دوشنبه، مجید تخت روانچی، معاون وزیر امور خارجه نیز به خبرگزاری دولتی ایرنا گفت که پاسخ ایران «چارچوبی برای توافق» است.
وی افزود:«اگر در مورد این چارچوب به تفاهم اصولی برسیم، مذاکرات گستردهتری در مورد جزئیات آن آغاز خواهد شد.»
رئیس مجلس ایران گفته است که پیشنهاد ایالات متحده شامل لغو تحریمها - یک خواسته کلیدی برای تهران که سالهاست زیر بار آنها دست و پا میزند - نمیشود.
«اشتباه استراتژیک»
ترامپ که از زمان روی کار آمدن در ژانویه، کمپین «فشار حداکثری» تحریمها علیه ایران را احیا کرده است، بارها گفته است که تهران تحت یک توافق احتمالی اجازه غنیسازی اورانیوم نخواهد داشت.
روز چهارشنبه، علی خامنهای، رهبر ایران، گفت که پیشنهاد آمریکا «صد در صد مخالف» مفاهیم استقلال و خوداتکایی است.
او تاکید کرد که غنیسازی اورانیوم «کلید» برنامه هستهای ایران است و آمریکا «نمیتواند در این مورد حرفی برای گفتن داشته باشد.»
ایران در حال حاضر اورانیوم را تا ۶۰ درصد غنی میکند، که بسیار بالاتر از حد ۳.۶۷ درصد تعیین شده در توافق ۲۰۱۵ است و به ۹۰ درصد مورد نیاز برای تولید کلاهک هستهای نزدیک است، هرچند هنوز با آن فاصله دارد.
کشورهای غربی، از جمله ایالات متحده، مدتهاست که ایران را به تلاش برای دستیابی به سلاحهای اتمی متهم میکنند، در حالی که ایران اصرار دارد که برنامه هستهایاش برای اهداف صلحآمیز است.
دیدهبان هستهای سازمان ملل متحد، روز دوشنبه جلسه شورای حکام را در وین آغاز کرد که تا جمعه ادامه خواهد داشت، تا در مورد فعالیتهای هستهای ایران و سایر موضوعات بحث کند.
رافائل گروسی، رئیس آژانس هستهای سازمان، در سخنرانی افتتاحیه خود گفت:«من از ایران میخواهم که فورا به طور کامل و مؤثر با آژانس بینالمللی انرژی اتمی همکاری کند.»
او افزود: «تا زمانی که ایران به آژانس در حل مسائل پادمانی معوقه کمک نکند، آژانس در موقعیتی نخواهد بود که تضمین دهد برنامه هستهای ایران منحصراً صلحآمیز است.»
پیش از این، آژانس گزارشی منتشر کرده بود که در آن از همکاری «نه چندان رضایتبخش» تهران، به ویژه در توضیح موارد گذشته مواد هستهای یافت شده در سایتهای اعلام نشده، انتقاد کرده بود.
ایران گزارش آژانس را نامتوازن دانسته و گفته است که به «اسناد جعلی» ارائه شده توسط اسرائیل، متکی است.
بریتانیا، فرانسه و آلمان، سه کشور اروپایی طرف توافق ۲۰۱۵، در حال حاضر در حال بررسی این هستند که آیا مکانیسم «بازگشت سریع» تحریمها در این توافق را فعال کنند یا خیر.
این مکانیسم، تحریمهای سازمان ملل را در پاسخ به عدم پایبندی ایران بازمیگرداند، گزینهای که در ماه اکتبر منقضی میشود.
روز جمعه، عراقچی به قدرتهای اروپایی در مورد حمایت از پیشنویس قطعنامهای در آژانس که تهران را به عدم پایبندی متهم میکند، هشدار داد و آن را «اشتباهی استراتژیک» خواند.
بقایی روز دوشنبه گفت که ایران در صورت تصویب قطعنامه، «مجموعهای از گامها و اقدامات را آماده و تدوین کرده است».
وی افزود: «بدون شک، پاسخ به رویارویی، همکاری بیشتر نخواهد بود.»
ایافپی/ب.ن