۱۹ کشور «عدم پایبندی» ایران به تعهدات هسته‌ایش را محکوم کردند
اربیل (کوردستان٢٤)- شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، امروز پنجشنبه ۱۲ ژوئن، قطعنامه‌ای را تصویب کرد که در آن «عدم پایبندی» ایران به تعهداتش محکوم شده و این هشداری جدید پیش از ارجاع احتمالی پرونده به سازمان ملل متحد بود.
سه منبع دیپلماتیک به خبرگزاری فرانسه گفتند که این طرح که توسط ایالات متحده، بریتانیا، فرانسه و آلمان تهیه شده بود، با ۱۹ رای موافق از مجموع ۳۵ رای تصویب شد.
این جدیدترین مانور دیپلماتیک در تلاشی چند ساله برای محدود کردن فعالیت‌های هسته‌ای ایران به دلیل نگرانی‌های غرب مبنی بر تلاش ایران برای توسعه سلاح‌های هسته‌ای است، که ایران آن را انکار می‌کند.
دیپلمات‌ها به خبرگزاری فرانسه گفتند که چین، روسیه و بورکینافاسو به این متن رای مخالف دادند و ۱۱ کشور رای ممتنع دادند.
پاراگوئه و ونزوئلا به دلیل کمک‌های مالی ناکافی، قادر به شرکت در این نشست نبودند.
پیش از رای‌گیری، تهران تهدید کرده بود که در صورت تصویب قطعنامه، با کاهش همکاری خود با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی (IAEA) «واکنش بسیار شدیدی» نشان خواهد داد.
دیپلمات‌ها گفتند که این قطعنامه برای افزایش فشار بر تهران طراحی شده است.
این در حالی صورت گرفت که ایالات متحده و ایران چندین دور مذاکره با میانجیگری عمان برای دستیابی به توافق در مورد محدود کردن برنامه هسته‌ای ایران در ازای کاهش تحریم‌ها برگزار کردند.
اما تنش‌ها در خاورمیانه رو به افزایش بوده و دونالد ترامپ، رئیس جمهور ایالات متحده، گفته است که در مورد دستیابی به توافق هسته‌ای «کمتر مطمئن» است.
روز چهارشنبه، ایران تهدید کرد که در صورت وقوع درگیری، پایگاه‌های نظامی ایالات متحده در منطقه را هدف قرار خواهد داد.
قرار است دور دیگری از مذاکرات هسته‌ای روز یکشنبه در مسقط برگزار شود.
هاوارد سولومون، کاردار ایالات متحده، در بیانیه‌ای در جلسه این هفته هیئت مدیره آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، گفت:«ایالات متحده با حسن نیت در حال مذاکره برای دستیابی به توافقی است که به ما اجازه می‌دهد با اطمینان آنچه را که رئیس جمهور ترامپ بارها و بارها گفته است، بگوییم: ایران هرگز به سلاح هسته‌ای دست نخواهد یافت.»
او گفت: «ایران اکنون فرصت روشنی برای ایجاد اعتماد دارد: با ارائه شفافیت بیشتر به آژانس» و «توقف فعالیت‌های هسته‌ای تنش‌زای خود».
قطعنامه‌ای که امروز پنجشنبه تصویب شد، از ایران می‌خواهد که «فورا عدم پایبندی خود» به تعهداتش ذیل پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (NPT) را جبران کند.
همچنین «عمیقا متاسف» است که تهران «علیرغم درخواست‌های مکرر از سوی شورای حکام و فرصت‌های فراوان ارائه شده، از همکاری کامل با آژانس خودداری کرده است».
در این قطعنامه آمده است که «ناتوانی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در ارائه اطمینان از اینکه برنامه هسته‌ای ایران منحصرا صلح‌آمیز است، سوالاتی را مطرح می‌کند که در صلاحیت شورای امنیت سازمان ملل متحد (UNSC)» است، که می‌تواند تحریم‌هایی را وضع کند.
سال‌هاست که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در تلاش است تا در مورد مواد و تجهیزات هسته‌ای یافت شده در سایت‌های اعلام نشده و ناشی از فعالیت‌های انجام شده اعلام نشده تا اوایل دهه 2000، توضیحاتی کسب کند.
تهران همچنین در ماه‌های اخیر تولید اورانیوم با درجه نزدیک به تسلیحات را تسریع کرده است.
ایران به تدریج از تعهدات خود ذیل توافق هسته‌ای که در سال ۲۰۱۵ با قدرت‌های جهانی منعقد کرده بود، فاصله گرفته است.
این توافق تاریخی، در ازای محدود کردن برنامه اتمی ایران، تحریم‌ها را لغو کرد، اما پس از خروج یکجانبه ایالات متحده در سال ۲۰۱۸ از هم پاشید.
تلاش‌ها برای احیای این توافق تاکنون شکست خورده است.
ای‌اف‌پی/ب.ن
