پرزیدنت بارزانی: رادیو صدای کوردستان میراثی راهبردی برای انقلاب ایلول است

پرزیدنت بارزانی، در پیامی به مناسبت شصت و دومین سالگرد تأسیس رادیو صدای کوردستان، میراث پایدار این نهاد رسانه‌ای را که در کوره‌ی انقلاب ایلول(سپتامبر) متولد شد، ارج نهاد. او این رادیو را ابزاری حیاتی خواند که صدای پیشمرگه و آرمان برحق مردم کورد را به جهان منتقل می‌کرد.

پرزیدنت بارزانی در این پیام که روز شنبه ۲۷ سپتامبر ۲۰۲۵ (۵ مهر ۱۴۰۴) منتشر شد، خطاب به مدیران، کارکنان و عموم مردم، به نقش محوری این رادیو در روزهای «دشوار و سرافرازانه‌ی» مبارزات کوردها اشاره کرد و بر اهمیت تاریخی آن تأکید نمود. وی تأسیس این رادیو را «گامی مهم در انتقال صدای انقلاب و اخبار دلاوری‌ها و حماسه‌های پیشمرگه به مردم مقاوم در سراسر کوردستان» توصیف کرد.

 دستور کار برای نسل جدید رسانه

بارزانی علاوه بر ادای احترام به گذشته، مسیر روشنی را برای آینده‌ی این رسانه ترسیم کرد و از نسل کنونی روزنامه‌نگاران خواست تا اصول بنیادی تأسیس آن را حفظ کنند.

وی از کارکنان خواست: «کار رسانه‌ای صادقانه و جدی خود را ادامه دهید، به ارزش‌های ملی، میهنی و انسانی پایبند باشید و رویکرد آزاد، انقلابی و دموکراتیکی که رادیو بر پایه‌ی آن بنا شد، ادامه دهید.»

تأسیس رادیو صدای کوردستان در سال ۱۹۶۳ (۱۳۴۲) همان‌طور که بارزانی اشاره کرد، اقدامی مدرن و "راهبردی" بود که فراتر از یک رسانه‌ی صرف، به مؤلفه‌ای حیاتی در جنبش آزادی‌بخش ملی تبدیل شد.

 ریشه‌های راهبردی در انقلاب ایلول

این ایستگاه برای پخش به‌روزرسانی‌ها از انقلاب ایلول، خیزش بزرگ کوردی که توسط مصطفی بارزانی فقید در ۱۱ سپتامبر ۱۹۶۱ (۲۰ شهریور ۱۳۴۰) آغاز شد، راه‌اندازی گردید.

این رادیو که از غار صعب‌العبور سردمان در روستای شیناوا از استان **اربیل** فعالیت می‌کرد، اولین ایستگاه رادیویی بود که توسط کوردها در عراق تأسیس شد و شاهدی بر نبوغ و اراده‌ی انقلاب برای شکستن انحصار رسانه‌های دولتی بود.

گزارش منتشرشده در «کردستان کرونیکل» بر تفکر **راهبردی** پشت تأسیس این رادیو تأکید دارد؛ مصطفی بارزانی در اوایل دهه‌ی ۱۹۶۰ (دهه‌ی ۱۳۴۰) نیاز مبرم به یک صدای رسانه‌ای قوی را برای «مقابله با تبلیغات دروغین دولت عراق، بالا بردن روحیه‌ی مبارزان پیشمرگه و گسترش آگاهی درباره‌ی دستاوردهای انقلاب» به رسمیت شناخته بود.

 ادای احترام به پیشگامان و حفظ تنوع

بارزانی در پیام سالگرد خود به پیشگامان این ایستگاه ادای احترام کرد و گفت: «به این مناسبت، از همه‌ی مبارزان و مجاهدانی که در استمرار و زنده‌ماندن صدای شجاعانه‌ی رادیو صدای کوردستان نقش داشتند، تشکر می‌کنم.»

تاریخچه‌ی رادیو صدای کوردستان همچنین روایت قدرتمندی از فراگیری و دربرگرفتن جوامع متنوع "کوردستان" است؛ اصلی که همچنان سنگ بنای میراث بارزانی محسوب می‌شود.

گزارشی از «ایوان جانی کوربیل»، فعال و روزنامه‌نگار آشوری، جزئیات این رویکرد را شرح می‌دهد. این رادیو به بستری برای زبان آشوری تبدیل شد؛ تحولی مهم در زمانی که دولت‌های متوالی عراق سیاست‌های شووینیستی را برای حذف هویت آشوری دنبال می‌کردند.

ابتدا، برنامه‌ها به زبان‌های کوردی و عربی محدود بود. اما به دلیل اعتقاد مصطفی بارزانی به «حقوق مشروع جوامع متنوع کوردستان» و تلاش‌های تأثیرگذار فرانسو حریری، روشنفکر و سیاستمدار برجسته‌ی آشوری و از معتمدان مصطفی بارزانی، بخش زبان آشوری در سال ۱۹۶۸ (۱۳۴۷) تأسیس شد.

حریری خود به عنوان نویسنده، مترجم و مجری فعالیت می‌کرد و در جذب دیگر روشنفکران آشوری به این آرمان نقش اساسی داشت. زمانی که این رادیو در سال ۱۹۷۴ (۱۳۵۳) پس از وقفه‌ای کوتاه پخش خود را از سر گرفت، بخش آشوری گسترش یافت و برنامه‌های روزانه‌ی یک‌ساعته‌ای را ارائه می‌داد که در میان آشوریان در سراسر عراق، ایران و کشورهای همسایه طنین‌انداز می‌شد.

 تداوم میراث در عصر تلویزیون

این تعهد به رسانه‌ی چندزبانه و چندفرهنگی با پیشرفت فناوری ادامه یافت. در دوره‌ی تلویزیون، ره‌بوار یلدا، چهره‌ی برجسته‌ی دیگر آشوری، مسئولیت تأسیس و مدیریت تلویزیون کوردستان را در سال ۱۹۹۲ (۱۳۷۱) بر عهده گرفت. تحت رهبری او، اولین برنامه‌ی تلویزیونی به زبان آشوری در جهان با عنوان «ماردوتان» (فرهنگ ما) راه‌اندازی شد.

این میراث مشارکت آشوریان در منظر رسانه‌ای کوردستان تا به امروز ادامه دارد؛ چنانکه بارزانی در سال ۲۰۲۰ (۱۳۹۹) نینوس نمرود، روزنامه‌نگار باتجربه‌ی آشوری را به عنوان مدیر کل تلویزیون کوردستان منصوب کرد.

این تاریخ غنی نشان می‌دهد که «رویکرد آزاد، انقلابی و دموکراتیک» مورد تأکید بارزانی، همواره احترام عمیقی برای حقوق و صدای تمام اجزای "کوردستان" قائل بوده است.

امروز، میراث غار سردمان و رادیو صدای کوردستان به‌طور فعال حفظ می‌شود. سازمانی با عنوان «نسل انقلاب ایلول» در حال بازسازی این مکان تاریخی است و با احداث جاده، تأمین برق و کاشت درخت، دسترسی نسل جدید به آن را آسان کرده است.

پرزیدنت بارزانی در پایان پیام خود، با آرزوی موفقیت مستمر و دعای خیر برای حفظ "کوردستان"، مبارزات گذشته را به مسئولیت‌های زمان حال پیوند داد. رادیو صدای کوردستان، متولدشده در یک غار کوهستانی در میانه‌ی خطرات جنگ، همچنان نمادی قدرتمند از انعطاف‌پذیری روح کوردی و شاهدی بر قدرت ماندگار یک صدای آزاد و صادق در خدمت یک ملت است.