پزشکیان: اگر تحریمها لغو شوند، آمادهی مذاکره با آمریکا هستیم
فعالسازی مجدد تحریمهای سازمان ملل، سقوط بیسابقهی ارزش پول ملی و بحران معیشتی را به دنبال داشته است

مسعود پزشکیان، رئیسجمهوری ایران، در آخرین روز سفر خود به نیویورک و در حاشیهی هشتادمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد، اعلام کرد که در صورت برداشته شدن تحریمهای اعمالشده علیه کشورش، امکان گفتوگو و مذاکره وجود دارد.
این اظهارات در حالی مطرح میشود که اقتصاد ایران پس از احیای مکانیزم تحریمهای سازمان ملل، شاهد سقوط آزاد ارزش پول ملی و جهش قیمتها در بازارهای داخلی است.
شرط تهران برای گفتوگو با واشنگتن
پزشکیان در مصاحبهیی با شبکهی انبیسی نیوز آمریکا، در مورد احتمال از سرگیری مذاکرات با ایالات متحده گفت: «ما در ایران آمادهایم سرمایهگذاری آمریکا را بپذیریم و در صورتی که تحریمها لغو شوند، میتوانیم برای مذاکره بنشینیم.»
وی ضمن تأیید این که قرار بود وزیر خارجهی ایران با مقامات آمریکایی دیدار کند، توضیح داد: «اما پیش از آن، آنها شرطی گذاشتند که ابتدا خواستههایشان را پیش از شروع گفتوگو بپذیریم. به همین دلیل هیچ مذاکرهیی انجام نشد.»
رئیسجمهوری ایران دربارهی برنامهی هستهای تأکید کرد: «ما به صراحت اعلام کردهایم که در هیچ شرایطی به دنبال توسعهی سلاحهای هستهای نیستیم. این که آنها میخواهند به جهان بگویند ما به سمت سلاح هستهای میرویم، کاملاً اشتباه است. ما برای هرگونه شفافسازی در این زمینه آمادهایم.»
پزشکیان در پاسخ به این پرسش که آیا ایران به بازرسان سازمان ملل اجازه میدهد از تمامی تأسیسات هستهای بازدید کنند، گفت: «این مسائل در جریان مذاکرات مورد بحث قرار میگیرد و قرار بود مکانیزم تحریمها متوقف شود تا آنها بتوانند برای بازدید بیایند. مشکل اینجاست که آنها این گفتوگو را نپذیرفتهاند و میخواهند به راه خود ادامه دهند.»
تأثیر فوری تحریمها بر بازار ارز و طلا
پس از شکست پیشنهاد مشترک چین و روسیه برای به تعویق انداختن مکانیزم فعالسازی مجدد تحریمها، شورای امنیت سازمان ملل در بامداد شنبه ۲۷ سپتامبر (۵ مهر ۱۴۰۴)، تحریمهای گستردهی علیه جمهوری اسلامی را به دلیل عدم پایبندی تهران به قطعنامههای شورا و ادامهی توسعهی برنامهی هستهای و توان موشکی و پهپادی، احیا کرد.
فعال شدن مجدد این تحریمها تأثیری مستقیم و منفی بر معیشت مردم گذاشته و تورمی غیرقابل پیشبینی بازارهای ایران را فرا گرفته است.
با احیای تحریمها، ارزش پول ملی به شدت سقوط کرد. هر یورو در برابر ۱۱۳ هزار و ۲۰۰ تومان و پوند بریتانیا در برابر ۱۵۰ هزار و ۳۰۰ تومان معامله شد. این افزایشها شامل درهم امارات، لیرهی ترکیه و یوان چین نیز بود. ارزش هر یک دلار آمریکا اکنون با قیمت بیش از ۱۱۳ هزار و ۶۵۰ تومان معامله میشود.
بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران با تزریق ۵۰۰ میلیون دلار به بازار، تنها برای مدت کوتاهی توانست ارزش دلار را در برابر ۱۱۱ هزار تومان تثبیت کند، اما پس از هفت ساعت، ارزش دلار به بالای ۱۱۲ هزار و ۲۰۰ تومان افزایش یافت.
در بازار طلا نیز، قیمتها جهش قابل توجهی داشت؛ قیمت یک سکهی امامی به ۱۰۹ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان رسید و هر گرم طلای ۱۸ عیار نیز ۱۰ میلیون و ۳۰۲ هزار تومان معامله شد.
بحران معیشت و هشدارهای اقتصادی
فعالان بازار تهران میگویند افزایش شدید قیمت کالاها و اجناس نگرانی تمامی بازارها را در پی داشته و حتی معاملات ارز و طلا برای مدتی متوقف شده است، زیرا مردم از فروپاشی کلی نرخها بیم دارند.
برخی از رسانههای ایران به نقل از کارشناسان اقتصادی، نسبت به وقوع تورمی خطرناک ابراز نگرانی کردهاند. این متخصصان پیشبینی میکنند که اگر وضعیت به همین منوال ادامه یابد، در ماههای آینده ارزش هر دلار آمریکا به ۱۶۵ هزار تومان برسد و قیمت کالاهای اساسی و نیازهای روزمرهی مردم تا بیش از ۹۰ درصد افزایش یابد.
وبسایت "فرارو" در روز سهشنبه ۳۰ سپتامبر ۲۰۲۵ (۸ مهر ۱۴۰۴)، در گزارشی به وخامت وضعیت معیشتی مردم ایران پرداخت و نوشت: «از این پس هیچ خانوادهی شهرنشینی با درآمدی کمتر از ۵۰ میلیون تومان در ماه، قادر به گذران زندگی نخواهد بود؛ در حالی که اکنون به طور کلی، درآمد ماهانهی خانوارها بین ۱۵ تا ۱۷ میلیون تومان است و این تنها کفاف یک زندگی سخت و بخور و نمیر را میدهد.»
این وبسایت تأکید کرد که هزینهی زندگی یک خانوادهی کارگری در طول یک سال، دو برابر شده است و درآمد هیچ کارگری به اندازهی نان روزانهی خانوادهاش نیست. در این گزارش آمده است: «گرانی، افزایش نرخ ارز و بالا رفتن قیمت کالاهای اساسی، زندگی مردم را به یک جهنم واقعی تبدیل کرده است. قیمت یک کیلوگرم گوشت قرمز ۳۰ درصد و قیمت گوشت مرغ، میوه و غلات، در ۱۵ روز گذشته دو برابر شده است. در عین حال، قیمت نان نیز به سطحی حیرتآور رسیده است.»