بازار سلیمانیه مملو از پرتقال‌های رنگ‌شده‌ی ایرانی است
هشدار متخصصان سلامت در خصوص پرتقال‌های رنگ‌شده وارداتی؛ تهدیدی جدی برای سلامت عمومی
نوعی پرتقال ایرانی که به صورت مصنوعی رنگ شده است، در بازارهای اقلیم کوردستان، از جمله در سلیمانیه، به فروش می‌رسد.
این در حالی است که به گفته‌ی کسب‌کاران بازار عمده‌فروشی سلیمانیه، این پرتقال‌ها برای مصرف خوراکی مناسب نیستند. متخصصان مواد غذایی نیز به برخی از بیماری‌هایی اشاره می‌کنند که مصرف پرتقال‌های رنگ‌شده می‌تواند عامل ابتلا به آن‌ها باشد.
دلایل رنگ‌کردن و تایید ناسالم بودن
پرتقال‌ها پیش از رسیدن طبیعی، برای اینکه ظاهری زیباتر و رسیده‌تر داشته باشند، در ایران رنگ می‌شوند و به اقلیم کوردستان صادر می‌گردند. سپس به این شکل در بازارهای عمده‌فروشی عرضه می‌شوند، در حالی که هنوز زمان رسیدن طبیعی آن‌ها فرا نرسیده است.
سرور علی، رئیس سندیکای عمده‌فروشان سلیمانیه، به کردستان۲۴ گفت: «پرتقال‌هایی که امسال دیده‌ایم، بی‌سابقه هستند. رئیس سندیکای عمده‌فروشان تهران نیز رسماً اعلام کرده است که این پرتقال‌ها حاوی ماده‌ای شیمیایی هستند که برای مصرف خوراکی مناسب نیست و زیان‌های جدی برای سلامتی دارد.» آزمایشگاه کشاورزی عمده‌فروشی سلیمانیه نمونه‌هایی از این مواد رنگی را برای بررسی بیشتر به بغداد ارسال کرده تا از قابلیت مصرف خوراکی آن‌ها اطمینان حاصل شود.
خطرات سلامت ناشی از رنگ‌های مصنوعی
لشکر حمید، متخصص حوزه‌ی مواد غذایی، توضیح می‌دهد: «پرتقال‌هایی که متأسفانه در شبکه‌های اجتماعی دیدیم، در محلولی غوطه‌ور می‌شوند که حاوی رنگ‌های مصنوعی است. این رنگ‌های مصنوعی، مواد شیمیایی هستند که از فرآورده‌های نفتی تولید می‌شوند.»
پژوهش‌ها نشان می‌دهند که رنگ‌های غذایی مصنوعی هیچ ارزش غذایی ندارند و تنها برای جذابیت بصری به محصولات اضافه می‌شوند. اما مصرف آن‌ها با خطرات جدی برای سلامتی همراه است. این خطرات شامل افزایش بیش‌فعالی، بی‌توجهی، بی‌قراری، تحریک‌پذیری، مشکلات حافظه و نوسانات خلقی در کودکان می‌شود.
برخی از این رنگ‌ها (مانند قرمز شماره ۳، قرمز شماره ۴۰، زرد شماره ۵ و زرد شماره ۶) در مطالعات حیوانی با افزایش خطر سرطان مرتبط بوده‌اند و ممکن است حاوی مواد سرطان‌زای بالقوه باشند. سازمان غذا و داروی ایالات متحده (FDA) اخیراً رنگ قرمز شماره ۳ را از محصولات غذایی و دارویی ممنوع کرده است. علاوه بر این، برخی رنگ‌های مصنوعی، به ویژه زرد شماره ۵ (تارترازین)، می‌توانند واکنش‌های آلرژیک ایجاد کنند.
حمید هشدار داد: «اگر مقداری از این محلول‌های نفتی وارد بدن انسان شود، می‌تواند سیستم ایمنی بدن را تضعیف کند. این مواد در بدن تجمع می‌یابند و می‌توانند به بیماری‌های مزمن منجر شوند.» متخصصان سلامت عمومی توصیه می‌کنند که مصرف غذاهای حاوی رنگ‌های مصنوعی محدود شود و به جای آن از غذاهای کامل، کم‌فرآوری‌شده و دارای رنگ‌های طبیعی استفاده شود.
نگرانی‌های گسترده‌تر در مورد ایمنی غذا
با وجود این خطرات جدی برای سلامت، روزانه بیش از ۵۰ تُن از این پرتقال‌های رنگ‌شده از طریق بازار عمده‌فروشی سلیمانیه وارد بازار شده و به شهروندان فروخته می‌شود. نگرانی‌ها در مورد ایمنی واردات مواد غذایی به اقلیم کوردستان، از جمله وجود سطوح بالای مواد شیمیایی مضر، سابقه‌ی طولانی‌تری دارد و هشدارهایی از سال ۲۰۱۹ (۱۳۹۸) در این زمینه صادر شده است. قاچاق و فساد ممکن است به ورود محصولات ناسالم به منطقه کمک کند. در سطح وسیع‌تر، اقلیم کوردستان با مشکل آلودگی کشاورزی ناشی از استفاده‌ی بیش از حد کودها، سموم دفع آفات و روش‌های آبیاری غیربهداشتی روبرو است که منجر به شیوع بیماری‌های مختلف می‌شود.
