علی اکبر ولایتی: طرح «ترامپ» درباره قفقاز همان «دالان زنگزور» است و ایران با آن مخالف است

علی‌اکبر ولایتی، مشاور امور بین‌الملل رهبر جمهوری اسلامی ایران روز دوشنبه ۱۵ دسامبر ۲۰۲۵ (۲۴ آذر ۱۴۰۴)، ، در دیدار با گریگور هاکوپیان، سفیر ارمنستان در تهران، اعلام کرد که ایران با طرح موسوم به «ترامپ» در مورد قفقاز کاملاً مخالف است.

او تأکید کرد که این طرح هیچ تفاوتی با «دالان زنگزور» ندارد و جمهوری اسلامی به طور قطعی با آن مخالف است. ولایتی افزود که این دالان می‌تواند زمینه حضور ناتو را در شمال ایران فراهم کرده و امنیت شمال ایران و جنوب روسیه را با تهدید جدی مواجه کند.

دالان زنگزور و طرح «مسیر صلح و رفاه بین‌المللی ترامپ»

دالان زنگزور یک مفهوم ترابری است که هدف آن ایجاد دسترسی بدون مانع جمهوری آذربایجان به منطقه نخجوان از طریق استان سیونیک ارمنستان است. این دالان مرز زمینی ایران و ارمنستان را به طور دائم قطع کرده و نفوذ ژئوپلیتیکی ایران را در قفقاز کاهش می‌دهد. ایران از همان ابتدا به دلیل مخالفت با هرگونه تغییر در مرزها و تحولات تهدیدکننده امنیت پیرامونی کشور، در برابر طرح دالان زنگزور ایستاده است. ولایتی طرح «ترامپ» را که به طور رسمی «مسیر ترامپ برای صلح و رفاه بین‌المللی» نامیده می‌شود و در پی توافق صلح با میانجیگری آمریکا بین ارمنستان و جمهوری آذربایجان در ماه اوت (مرداد) ۲۰۲۵ در کاخ سفید امضا شد، عملاً همان پروژه دالان زنگزور دانست که اکنون در قالب ورود شرکت‌های آمریکایی به ارمنستان دنبال می‌شود. وی هشدار داد که تجربه نشان داده است آمریکایی‌ها ابتدا با طرح‌های به‌ظاهر اقتصادی وارد مناطق حساس می‌شوند، اما به‌تدریج حضور آنان به ابعاد نظامی و امنیتی گسترش می‌یابد.

اظهارات متناقض درباره موضع ایران

پیش از این، در ماه اوت (شهریور) ۲۰۲۵، الهام علی‌اف، رئیس‌جمهوری آذربایجان، گفته بود که موضع تهران در مورد زنگزور همان است که مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهوری ایران، می‌گوید، نه ولایتی. علی‌اف تاکید کرده بود که کریدور زنگزور به هیچ وجه تهدیدی برای ایران نیست و موضع رسمی ایران (اشاره به رئیس‌جمهوری و وزیر امور خارجه) را «بسیار منطقی و مثبت» ارزیابی می‌کند.

مسعود پزشکیان نیز روز ۱۹ مرداد (۱۱ اوت) ۲۰۲۵، در واکنش به امضای توافق بین جمهوری آذربایجان و ارمنستان در کاخ سفید، طی گفت‌وگویی تلفنی با نیکول پاشینیان، نخست‌وزیر ارمنستان، گفته بود که این توافق مشکل خاصی برای ایران ایجاد نکرده و خواسته‌های جمهوری اسلامی رعایت شده است. او بر این تأکید کرد که کانال‌های ارتباطی منطقه‌ای باید در چارچوب اصول تمامیت ارضی، حاکمیت و صلاحیت کشورهای مربوطه و بر اساس اصل متقابل فعالیت کنند.