Sîndirella Suad Husnî heta mirina xwe bi koka xwe ya kurdî serbilind bû

Tevî ku li Misrê ji dayik bû, mezin bû û jiyana xwe derbas kir, Suad Husnî ku bi navê "Sînderella" ya sînemaya Erebî tê naskirin, her tim bi koka bavê xwe ya Şamî û bi taybetî bi koka xwe ya Kurdî serbilind bû. Suad Husnî heta zewaca xwe ya bi derhênerê navdar Elî Bedirxan re, ku di fîlma dawî ya bavê xwe, derhênerê koçkirî Ehmed Bedirxan, "Nadiye" de wek alîkar kar dikir, zêde behsa malbata xwe di bernameyên televîzyonê de nedikir. Ev fîlm bûbû destpêka çîrokeke evînê ya taybet di navbera alîkarê derhêner û lehenga fîlmê, Suad Husnî de.

Evîndaran li ser erdekî hevbeş ê evîn û serbilindiya bi kokên Kurdî re hev dîtin: Elî Bedirxan ku xwe dispêre "Bedirxaniyan" û Suad Husnî jî ku reh û rîşên wê digihîje "Babanî"iyan ku bavê wê, xweşnûs Mihemed Kemal Husnî El-Baba bû.

Kokên Hunerî û Rehên Kurdî

Bavê wê, Mihemed Kemal Husnî El-Baba (1894–1969), xweşnûsekî Şamî yê bi koka xwe Kurd bû. Ew li taxa Kurdan a Şamê mezin bûbû û girêdayî eşîra Baban a Kurd bû. Di sala 1912an de koçî Qahîreyê kiribû û li wir wek xweşnûs li "Enstîtuya Şahane ya Xetata Erebî" hatibû wezîfedarkirin. Wî bi hezaran çarçove ji bo fîlmên bêdeng nivîsandibûn, herwiha sernivîsên rojname û weşanan jî.

Ew bi jêhatîbûna xwe di nivîsandina kartên şexsî û bazirganî yên ji bo kesayetiyên navdar ên wekî serokwezîr Îsmaîl Sidqî û Yûsif Zulfiqar (bavê Şahbanû Ferîda) navdar bû. Herwiha ji dema damezrandina wê di sala 1922an de, wek mamoste li Koleja Şahane ya Xetê kar kiribû.

Mihemed Husnî El-Baba gelek caran zewicîbû û yanzdeh zarokên wî hebûn. Mala wî wek "Mala Hunermendan" dihat naskirin ji ber hejmara hunermendên ku di warên cuda de jê derketibûn.

Du keçên wî bûn stêrkên herî navdar ên hunera Erebî: Necat es-Saxîre (jdb. 1938) û Suad Husnî (1943–2001). Ji kurên wî yên din, Îzedîn Husnî (1927–2013) muzîkjenek bû û stranbêjî fêrî xwişka xwe Necatê kiribû; Samî Husnî, çelovan û sêwirînerê zêran û herwiha xweşnûs bû; Farûq wênesaz bû; Semîra lîstikvan bû; û Sebah hezkiriya peykersaziyê bû. Bavê wan stranbêjê Sûrî Husnî El-Baba bû, ku pismamê hunermendê komedyayê yê Sûrî Enwer El-Baba ye.

Tê gotin ku malbata Kurd li Misrê xwedî dîrokeke dirêj e, ji ber ku gelek Kurd ji demên kevnar ve ji ber koçberî û zewacan li wir bi cih bûne. Tevî ku Suad Husnî di jiyana xwe ya hunerî de zêde ev aliyê nasnameya xwe dernexist pêş, ew wek beşek resen ji kokên wê dimîne. Tê gotin ku ew nêzîkî derhêner Ehmed Bedirxan, bavê Elî Bedirxan bû, ji ber ku kokên wan ên Kurdî hevbeş bûn.

Jidayikbûna Stêrkekê

Suad Husnî di 26ê Çileya 1943an de li Qahîreyê jidayik bû. Di kariyera xwe ya hunerî de rolên berbiçav lîstin ku navê wê di bîra nifşan de çandin. Jiyana wê ya hunerî zû dest pê kir; helbestvan Ebdurehman El-Xemîsî ew di rola "Ofelya" de di şanoya xwe ya ji "Hamlet" a Shakespeare hatibû wergirtin de pêşkêş kir. Piştre ew ji bo derhêner Henrî Berekat pêşniyar kir, ku ew di fîlma xwe ya yekem "Hesen û Naîme" de di sala 1959an de pêşkêş kir, û ji wir ew ber bi cîhana stêrkiyê ve çû.

Wê bi derhênerên mezin ên wekî Selah Ebû Sêf, Îzedîn Zulfiqar, Yûsif Şahîn, Hesen el-Îmam û Kemal eş-Şêx re kar kir û bi stêrkên ji gelek nifşan re lîst, di nav wan de: Selah Zulfiqar, Ruşdî Ebaza, Nûr eş-Şerîf û Ehmed Zekî.

Berhemên Nemir

Berhemên Suad Husnî wek girîngtirîn berhemên sînemaya Misrê tên dabeşkirin, ji "Hesen û Naîme", "Mal û Jin", "Hevdîtinek li Bircê", "Ji Evînê re Biçûk", "Roava û Rojhilat", "Jina Duyemîn", "Gel û Nîl", "Aqilê Min li Kû ye", "Em ê Guleyan li Kê Bireşînin", "Şefîqa û Mutewelî", "El-Karnak", "Evîndara Min Mîrbanû", "Xelkê Lûtkeyê", "Xerîbek li Mala Min", heta "Hay ji Zûzû Hebe" ku fîlma wê ya herî navdar e û navê wê bi kesayeta "Zûzû" ve hat girêdan ku bû semboleke sînemayî ya nayê jibîrkirin. Heta fîlma wê ya dawî "Şivan û Jin" ku serkeftî nebû jî, tevî ku tê de hevkariya wê û derhêner Elî Bedirxan, hevjînê wê yê berê, ji nû ve dest pê kiribû.

Tişta ku wê dike stêrkeke taybet di nav hevdemên xwe de ew e ku wê zêdetirî 83 fîlmên sînemayê pêşkêş kirine, ku wê dike yek ji hunermendên herî berhemdar di dîroka sînemaya Misrê de. Ew bi şiyana xwe ya bêhempa ya ji bo canlidana kesayetiyên cihêreng dihat nasîn û ji aliyê temaşevan û rexnegiran ve bi heman awayî dihat hezkirin.

Koça bi Guman

Suad Husnî du caran zewicî: Yekem car bi nivîskar û derhêner Selah Kerîm re, ku bi hevberdanê bi dawî bû. Ya duyemîn, bi stêrk Ebdulhelîm Hafiz re bû, lê ev têkilî demek dirêj nekişand û gelek guman li ser wê hebûn.

Tevî serkeftina wê ya hunerî, jiyana wê ya şexsî tijî zehmetiyên derûnî û hestyarî bû, ku paşê bandor li tenduristiya wê kir.

Di 21ê Hezîrana 2001an de, nûçeya koça wê ya dawî şokek mezin çêkir, piştî ku ew ji eywana mala xwe ya li Londonê ket xwarê. Çîrok di navbera xwekuştin û bûyereke plankirî de cihê bûn, lê lêkolînên fermî bi encama nebûna gumana tawanê bidawî bûn. Lêbelê, hin kes, wek hunermend Husên Fehmî ku di fîlmên wekî "Evîndara Min Mîrbanû" û "Hay ji Zûzû Hebe" de pê re lîstibû, hîn jî israr dikin ku Suad Husnî di çarçoveya planekê de hatiye kuştin, ne ku xwe kuştiye.