10 soruda şarbon salgını
Günlerdir gündemde olan şarbon hastalığı herkesi çok korkuttu ve akıllarda “Nedir bu hastalık” soruları yer aldı.
HABER MERKEZİ
Günlerdir gündemde olan şarbon hastalığı herkesi çok korkuttu ve akıllarda “Nedir bu hastalık” soruları yer aldı.
Bir anda Türkiye’nin gündemine giren şarbon paniği Ankara’nın ardından İstanbul’a da uzandı.
“Şarbon hastalığı nedir?” sorusu, vakaların artması nedeniyle insanların cevabını en çok merak ettiği sorular arasına girdi.
Kurban Bayramı bittikten sonra birçok kişi hastanelere şarbon hastalığı şüphesiyle gitmeye başladı ve insanlar şarbon hastalığı hakkında detayları merak etti. Peki, şarbon nedir? Şarbon hastalığı nasıl, nereden bulaşır?
ŞARBON NEDİR?
Şarbon, özellikle sığır, koyun, keçi, deve gibi ot yiyen hayvanlardan insanlara bulaşan bir hastalıktır. Antraks olarak da bilinen şarbon hastalığı Türkiye’de çoban çıbanı ve karakabarcık gibi isimlerle anılmaktadır.
Etkeni Bacillus anthracis isimli sporlu bir bakteri olan şarbon, insanlarda ve hayvanlarda bilinen en eski hastalıklardan biri olmasına karşın, dünyada geri kalmış ve gelişmekte olan bazı ülkelerde hala görülen ve zaman zaman hayvanlarda salgın yapan bir hastalıktır.
NEREDEN BULAŞIYOR?
Hayvancılıkla uğraşanlar, çobanlar, kasaplar, mezbaha işçileri, dericilik sanayinde çalışanlar, veteriner hekimler, hastalığın yaygın olduğu bölgelerde ölen hayvanların kesildiği veya yerleşim birimlerine yakın ölen hayvanların gömüldüğü yerlerde oynayan çocuklar şarbon yönünden risk gruplarını oluşturmaktadır.
ŞARBON HASTALIĞI NASIL BULAŞIR?
Şarbon hastalığı çeşitli yollarla bulaşabilir.
– Şarbon hastalığı olan hayvanlarla doğrudan temas veya dolaylı olarak temas edilmesi,
– Bu hastalığı olan hayvanların etinin tüketilmesi, hayvanın kesilmesi anında temas edilmesi,
– Sanayi ürünlerinde kullanılan hayvan yünleri, derileri ve kılları,
– Şarbon hastalığın belirlendiği ülkeden hayvan ve hayvan ürünlerini ithal etmek,
ŞARBONUN KAÇ TÜRÜ VAR?
Şarbon hastalığı deri, akciğer ve bağırsak olmak üzere üç gruba ayrılıyor. Akciğer ve bağırsak yoluyla bulaşma durumunda ölümcül sonuçlar oluşabiliyor.
ŞARBONUN BULGULARI NELERDİR?
Şarbon hastalığı mikrobun vücuda girdikten yaklaşık 2-7 gün sonra ortaya çıkar. Belirtiler hastalığın şekline göre farklılık gösterir.
Deri Şarbonu: Türkiye’de görülen şarbon hastalığı genelde deri şarbonu şeklindedir. Şarbon sporlarının deriden girdiği yerde, ilk önce böcek ısırığına benzer biçimde kabarık, kaşıntılı bir şişlik oluşur.
Bağırsak Şarbonu: Bulantı, kusma, iştahsızlık, ateş gibi belirtilerle başlar, bunu karın ağrısı, kanlı kusma ve kanlı ishal izler. Daha sonra kan zehirlenmesi ve şok gelişerek ölüm meydana gelebilir. Bu tip şarbonda tedaviye rağmen ölüm oranı % 50 civarındadır.
Akciğer Şarbonu: Soğuk algınlığına benzeyen belirtilerle başlar. Yüksek ateş ve titremeler görülür. Birkaç gün sonra ağır solunum güçlüğü ve şok gelişir. Hastalık genel olarak ölümle sonuçlanır.
ŞARBON TEDAVİSİ NASIL OLUR?
Şarbon hastalığının tedavisi için kullanılan antibiyotikler vardır. Tedavinin başarılı olabilmesi için mümkün olan en kısa sürede tedaviye başlamak gerekir. Belirtiler görüldüğünde vakit kaybetmeden en yakın sağlık kuruluşuna başvurulması hayati öneme sahiptir.
ŞARBONDAN KORUNMAK İÇİN NE YAPILMALI?
-Şarbon hastalığı olduğundan şüphelenilen veya şarbondan telef hayvanlar asla kesilmemeli ve yüzülmemelidir.
-Şarbondan ölen hayvanlar mümkünse yakılarak imha edilmeli veya 2 metre derinliğinde çukurlar açılarak üzerine sönmemiş kireç dökülüp gömülmelidir.
-Hasta hayvanların bulundukları yerler ve taşındıkları nakil vasıtaları temizlenmeli ve dezenfekte edilmelidir.
-Hasta hayvanların temas ettiği yem maddeleri, altlıklar ve gübre gibi bulaşık materyaller yakılarak imha edilmelidir.
-Hastalık şüphesiyle yetkili birimler tarafından konulan müşahade ve karantina süresi sona ermeden hayvanlar kesilmemeli ve etleri tüketilmemelidir.
-Riskli bölgelerde, hayvanlar şarbona karşı aşılattırılmalıdır.
ŞARBONDAN KORUNMAK İÇİN NE YAPILMALI?
-Şarbon hastalığı olduğundan şüphelenilen veya şarbondan telef hayvanlar asla kesilmemeli ve yüzülmemelidir.
-Şarbondan ölen hayvanlar mümkünse yakılarak imha edilmeli veya 2 metre derinliğinde çukurlar açılarak üzerine sönmemiş kireç dökülüp gömülmelidir.
-Hasta hayvanların bulundukları yerler ve taşındıkları nakil vasıtaları temizlenmeli ve dezenfekte edilmelidir.
-Hasta hayvanların temas ettiği yem maddeleri, altlıklar ve gübre gibi bulaşık materyaller yakılarak imha edilmelidir.
-Hastalık şüphesiyle yetkili birimler tarafından konulan müşahade ve karantina süresi sona ermeden hayvanlar kesilmemeli ve etleri tüketilmemelidir.
-Riskli bölgelerde, hayvanlar şarbona karşı aşılattırılmalıdır.
HASTA HAYVANLA İLGİLİ YAPILMASI GEREKENLER NELER?
Böyle bir durumda hızlı bir şekilde olaya müdahale edilmesi gerektiğini belirten yetkililer, hayvanın hızla tüm organlarıyla beraber gömülmesi ve Tarım Bakanlığı yetkililerine durumun bildirilmesi gerektiğini kaydediyor.
TÜRKİYE’DE ŞARBON HASTALIĞI DAHA ÖNCE GÖRÜLDÜ MÜ?
Şarbon, Türkiye’de daha önce de görülen bir hastalık. Son yıllarda azalmakla birlikte zaman zaman şarbon çıkan bölgeler oluyor ve bu tür durumlarda bölge karantinaya alınıyor.
