Hitit kraliyet mührü gün yüzüne çıktı: "Bunu bozan ölecektir"

Kazı çalışmalarının yapıldığı alan (FOTO-İHA)
Kazı çalışmalarının yapıldığı alan (FOTO-İHA)

Kırıkkale’de Japon arkeolog Doç. Dr. Kimiyoshi Matsumura ve ekibi tarafından yürütülen kazı çalışmalarında gün yüzüne çıkarılan Hitit İmparatorluğu dönemindeki kraliyet ailesinin kullandığı çivi yazılı mührün üzerinde, "Bunu bozan ölecektir" ifadesi dikkat çekti.

Kırıkkale’nin Karakeçili ilçesinde yer alan Büklükale’de, 2009 yılında Türkiye Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından başlatılan kazı çalışmaları, her yıl mayıs ayında başlayıp temmuz ayının ilk haftasında tamamlanıyor.

Kazı çalışmaları, Japon Anadolu Arkeoloji Enstitüsü’nden Doç. Dr. Kimiyoshi Matsumura ve ekibi tarafından yürütülüyor.

Matsumura ve ekibi, geçen yıl Hitit İmparatorluğu dönemine ait çivi yazılı mühür baskısı bulmuş ve uzmanlar mührün üzerindeki çivi yazısının incelemeye almıştı. Tamamlanan işlemler sonucu mühürde, "Bunu bozan ölecektir." ifadesinin yer aldığı ortaya çıktı.

Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi ve Kazı Başkanı Doç. Dr. Kimiyoshi Matsumura, konuyla ilgili olarak yaptığı açıklamada, Hitit İmparatorluğu döneminde Büklükale’nin önemli bir şehir olduğunu, kral ve kraliçenin kullandığı mührün geçen yıl yapılan kazı çalışmalarında bulunduğunu ifade etti.

Çivi yazılı mühür ile ilgili bilgiler aktaran Matsumura, "Bu mührün üzerinde çivi yazısı bulunuyor. Orada, Büyük Kral Tabarna (Egemen Kral) ya da Tavananna (Egemen Kraliçe) ’Bunu bozan ölecektir’ diye yazılmış. Bu mühürler genellikle sözleşmelerin üzerine basılarak, sözleşmeye aykırı bir şey yapıldığında cezalandırılacağını ifade ediyordu. Hattuşa’dan kral ve kraliçe buraya bir şeyler göndermiş. Bu da bu şehrin Hattuşa ile kraliyet ailesi arasında yoğun ilişkiler içinde olduğunu gösteriyor." dedi.

Bu yılki kazı çalışmalarında da birkaç parçaya ayrılmış şekilde motifli pişmiş toprak mühür baskısı bulundu. Mühür baskısının ne anlama geldiği ise uzmanlar tarafından yapılacak inceleme sonrası netleşecek.

Bulunan mühür (FOTO-İHA)
Kazı çalışmalarının yapıldığı alan (FOTO-İHA)