ئەمەریکا فشارەکانی بۆ سەر چوارچێوەی هەماهەنگی چڕ دەکاتەوە
پرۆسەی پێکهێنانی حکوومەتی نوێی عێراق ڕووبەڕووی ئاڵۆزیی نوێ بووەتەوە، لە کاتێکدا واشنتن ئاستی گوشارەکانی بۆ سەر هێزەکانی نێو 'چوارچێوەی هەماهەنگی' چڕ کردووەتەوە بە ئامانجی دوورخستنەوەی گرووپە چەکدارەکان لە کایەی سیاسی و بڕیارە چارەنووسسازەکاندا. ئەم دۆخە هاوکاتە لەگەڵ هەوڵە ناوخۆییەکان بۆ یەکلاییکردنەوەی پرسی سەرۆک وەزیرانی داهاتوو.
لەسەر ئاستی ناوخۆیی، سەرکردەکانی چوارچێوەی هەماهەنگی لە کۆبوونەوەکانیان بۆ مەبەستی گەیشتن بە ڕێککەوتن لە بارەی دیارییکردنی کاندیدێک بۆ وەرگرتنی پۆستی سەرۆک وەزیرانی عێراق بەردەوامن.
لە هەوڵێکدا بۆ دوورخستنەوەی گومانەکان، عامر فایز، ئەندامی هاوپەیمانیی تەسمیم بە چەند میدیایەکی عەرەبی ڕاگەیاند: سەرکردەی گرووپە چەکدارەکان بەشدارییان لە دوا کۆبوونەوەی چوارچێوەی هەماهەنگی نەکردووە.
هاوکات، سەلام زوبەیدی، گوتەبێژی هاوپەیمانیی نەسر ئاشکرای کرد، کە بەهۆی گۆڕانکارییە هەرێمییەکان و گوشارەکانی ئەمەریکاوە، بازنەی گفتوگۆکان بۆ دیاریکردنی سەرۆک وەزیران بەرتەسک کراوەتەوە و ئاماژەی بە ئەگەری دیاریکردنی کاندیدێک کرد کە ڕەنگە بۆ زۆر لایەن جێگەی سەرسوڕمان (سوپرایز) بێت.
هۆشداریی ئەمەریکا: عێراق لە قۆناغێکی یەکلاکەرەوەدایە
مارک ساڤایا، نێردەی تایبەتی سەرۆکی ئەمەریکا بۆ عێراق، لە هەژماری خۆی لە تۆڕی کۆمەڵایەتی (ئێکس) لە پەیامێکی تونددا هۆشداری دا کە عێراق، بە قۆناغێکی یەکلاکەرەوەدا تێدەپەڕێت.
ساڤایا جەختی کردەوە کە هیچ وڵاتێک ناتوانێت سەرکەوتن بەدەست بهێنێت، ئەگەر گرووپی چەکداری تێدا هەبن کە ڕکابەریی دەسەڵاتی دەوڵەت بکەن.
هاوکات ئاماژەی بەوە کرد، کە بڕیارەکانی داهاتوو چارەنووسی عێراق دیاریی دەکەن لە نێوان 'سەروەری و بەهێزی' یان 'لێکترازان و ئاڵۆزی'.
هەروەها ڕوونی کردەوە، مانەوەی چەک لە دەرەوەی کۆنترۆڵی دەوڵەت، نەک تەنیا هەڕەشەیە بۆ سەر پێگەی نێودەوڵەتیی عێراق، بەڵکو دەبێتە هۆی خنکاندنی ئابووریی وڵاتەکەش.
دۆسیەی ئەمنی و پاراستنی ژێرخانی وزە
لایەنێکی دیکەی گوشارەکان پەیوەستە بە پاراستنی ژێرخانی ئابووریی عێراق. جۆشوا هاریس، هەڵسوڕێنەری باڵیۆزخانەی ئەمەریکا لە بەغدا، لە دیدارێکدا لەگەڵ قاسم ئەعرەجی، ڕاوێژکاری ئاسایشی نیشتمانیی عێراق، پەیامێکی ڕوونی گەیاندووە سەبارەت بە پێویستیی پاراستنی ژێرخانی هەستیار لە هێرشی ئەو گرووپانەی کە بە "میلیشیا" ناوی هێناوە.
ئەم هۆشدارییە دوای زنجیرەیەک هێرش دێت بۆ سەر کێڵگەی گازی کۆرمۆر لە هەرێمی کوردستان، کە زیانی دارایی گەورە و وەستانی بەرهەمهێنانی گاز و پچڕانی کارەبای لە سەرتاسەری هەرێمی کوردستان لێ کەوتەوە
لە لایەکی دیکەوە چاودێران پێیان وایە کە تێکەڵبوونی گوشارە نێودەوڵەتییەکان بۆ چەککردنی گرووپە چەکدارەکان، لەگەڵ ململانێ ناوخۆییەکانی پێکهێنانی حکوومەت، ئەرکی چوارچێوەی هەماهەنگیی سەختتر کردووە لە دۆزینەوەی هاوسەنگییەک لە نێوان ڕازیکردنی کۆمەڵگەی نێودەوڵەتی و پاراستنی یەکڕیزیی ناوخۆیی خۆیان.
ئاڵۆزیی دیپلۆماسی و وەڵامی بەغدا
لەسەر ئاستێکی دیکەی پەیوەندییەکان، لێدوانەکانی تۆم باراک، نێردەی تایبەتی ئەمەریکا بۆ کاروباری سووریا کە تێیدا دەسەڵاتی محەممەد شیاع سوودانی، سەرۆک وەزیرانی عێراقی خستبووە ژێر پرسیارەوە و بە "بێ دەسەڵات" پێناسەی کردبوو، کە کاردانەوەی فەرمیی بەغدای لێ کەوتەوە.
لای خۆیەوە فوئاد حسێن، وەزیری دەرەوەی عێراق، لە وەڵامی تۆم باراکدا جەختی کردەوە، کە بەغدا پابەندە بە سیستەمی دیموکراسی و فیدراڵی و ڕەتکردنەوەی دیکتاتۆرییەت.
ئەم قسەی فوئاد حوسێنیش، وەک ئاماژەیەک بوو بۆ ڕەتکردنەوەی دەستوەردان لە کاروباری ناوخۆیی.
