توافق بغداد و اقلیم کوردستان برای ازسرگیری صادرات نفت از خط لوله‌ی جیهان
تلاش‌های برای از سرگیری صادرات نفت کوردستان تشدید شده است
حیان عبدالغنی، وزیر نفت عراق، چهارشنبه ٨اسفند ۱۴۰۳ (٢٦ فوریه ۲۰۲۴) از توافق دولت فدرال عراق با دولت اقلیم کوردستان برای ازسرگیری فعالیت خط لوله‌ی نفت به بندر جیهان ترکیه خبر داد. این توافق پس از سلسله گفتگوهای فنی و سیاسی میان دو طرف حاصل شده است.
جزئیات توافق و مذاکرات
عبدالغنی در بیانیه‌ای اعلام کرد: «با همکاری وزارت منابع طبیعی اقلیم کوردستان، تفاهم‌نامه‌ای سازنده برای بازگشایی خط لوله‌ی جیهان امضا شد. این گام مهمی در راستای تثبیت همکاری‌های انرژی بین بغداد و اربیل است.» وی افزود که طی روزهای اخیر، نشست‌های فشرده‌ای با مسئولان اقلیم کوردستان برگزار شده و پیشرفت‌های قابل‌توجهی در حل اختلافات فنی و حقوقی به دست آمده است.
آمادگی زیرساخت‌ها و انتظار برای پاسخ ترکیه
وزیر نفت عراق دوشنبه ٦ اسفند (۲٤ فوریه) نیز با اشاره به «آمادگی کامل زیرساخت‌ها» از ادامه‌ی مذاکرات با مقامات ترکیه برای آغاز فوری صادرات نفت خبر داده بود. وی تأکید کرد: «در حال حاضر تنها منتظر پاسخ نهایی آنکارا هستیم. خطوط لوله آماده انتقال نفت از میادین اقلیم کوردستان به بندر جیهان هستند و امیدواریم ظرف دو روز آینده شاهد ازسرگیری صادرات باشیم.»
پیشینه‌ی اختلافات و اهمیت توافق اخیر
صادرات نفت اقلیم کوردستان از طریق خط لوله‌ی جیهان از مارس ۲۰۲۳ به دنبال اختلافات حقوقی بین بغداد و اربیل و نیز رأی دادگاهی در فرانسه، متوقف شده بود. این وقفه نه‌تنها باعث کاهش درآمدهای اقلیم کوردستان شد، بلکه خسارات اقتصادی قابل‌توجهی به دولت مرکزی عراق نیز وارد کرد. توافق اخیر در صورت عملیاتی‌شدن، می‌تواند سالانه میلیاردها دلار برای هر دو طرف درآمدزایی کند و تنش‌های دیرینه را کاهش دهد.
ناظران بین‌المللی این توافق را گامی مثبت برای تقویت ثبات منطقه‌ای و همگرایی عراق با اقلیم کوردستان ارزیابی می‌کنند، اما هشدار می‌دهند که اجرای کامل آن به همکاری همه‌جانبه‌ی ترکیه به‌عنوان حلقه واسط وابسته است.
