به نظر میرسد تحریمهای ایران پس از آخرین رایگیری سازمان ملل متحد آماده بازگشت هستند

اربیل (کوردستان٢٤)- دیپلماتها میگویند، با وجود آخرین تلاش چین و روسیه در روز جمعه ۲۶ سپتامبر برای به تعویق انداختن بیشتر مذاکرات ، تحریمهای گسترده سازمان ملل متحد علیه ایران احتمالا بازخواهد گشت.
قدرتهای اروپایی از ایران میخواستند تا مجموعهای از اقداماتی را که پس از بمباران سایتهای هستهایاش توسط اسرائیل و ایالات متحده در ماه ژوئن انجام داده بود، لغو کند.
اروپاییها با شکایت از اینکه ایران به یک توافق تاریخی اما رو به زوال پایبند نبوده است، بازگشت تحریمهای گسترده سازمان ملل - به ویژه در بخشهای بانکی و نفتی - را آغاز کردهاند که قرار است از پایان روز شنبه اجرایی شوند.
چین و روسیه در جلسه شورای امنیت در امروز جمعه، پیشنویس قطعنامهای را که توسط خبرگزاری فرانسه مشاهده شده است، ارائه کردند که شش ماه دیگر برای مذاکرات یا تا ۱۸ آوریل ۲۰۲۶ فرصت میدهد.
اما دیپلماتها گفتند که انتظار ندارند این قطعنامه ۹ رأی از ۱۵ عضو شورای امنیت را برای تصویب به دست آورد.
امانوئل مکرون، رئیس جمهور فرانسه، روز چهارشنبه با مسعود پزشکیان، رئیس جمهور ایران، دیدار کرد و گفت که دستیابی به توافقی برای جلوگیری از تحریمها امکانپذیر است، اما ایران تنها چند ساعت فرصت دارد.
یک دیپلمات که نخواست نامش فاش شود، اواخر پنجشنبه گفت که اروپاییها معتقدند که "هر کاری برای تلاش برای پیشبرد امور انجام دادهاند" اما ایران انعطافپذیری مورد نظر را نشان نداده است.
فرانسه - به نمایندگی از خود، آلمان و بریتانیا - به ایران گفتهاند که باید به بازرسان هستهای سازمان ملل اجازه دسترسی کامل بدهد، مذاکرات هستهای را فورا از سر بگیرد و در مورد اورانیوم غنیشده با غنای بالا که محل نگهداری آن موضوع گمانهزنیها بوده است، شفافیت نشان دهد.
«غیرقانونی و غیرمسئولانه»
توافق سال ۲۰۱۵ که در دوران ریاست جمهوری باراک اوباما حاصل شد، در ازای کاهش چشمگیر فعالیتهای هستهای بحثبرانگیز ایران، تحریمها را لغو کرد.
دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، در دوره اول ریاست جمهوری خود از این توافق خارج شد و تحریمهای یکجانبه گستردهای را علیه ایالات متحده اعمال کرد، در حالی که اروپاییها را نیز به انجام همین کار ترغیب میکرد.
پیشنویس قطعنامه چین و روسیه، با اشاره به ایالات متحده، از همه طرفهای اولیه این توافق میخواهد که «فورا مذاکرات را از سر بگیرند».
روز پنجشنبه، عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، با همتای بریتانیایی خود، ایوت کوپر، برای بحث در مورد این اختلاف دیدار کرد.
وزارت امور خارجه ایران اعلام کرد که عراقچی «به شدت از موضع سه کشور اروپایی به عنوان غیرقابل توجیه، غیرقانونی و غیرمسئولانه انتقاد کرد.»
استیو ویتکاف، نماینده دونالد ترامپ که تا زمان حمله اسرائیل با ایران مذاکره میکرد، روز چهارشنبه گفت که ایران در «موقعیت سختی» قرار دارد، اما همچنین به یافتن راه حلی امیدوار بود.
ویتکاف در حاشیه اجلاس کنکوردیا گفت:«من فکر میکنم که ما هیچ تمایلی به آسیب رساندن به آنها نداریم. با این حال، ما تمایل داریم که یا به یک راه حل دائمی دست یابیم و یا در مورد مکانیسم ماشه مذاکره کنیم.»
ویتکاف گفت:«اگر نتوانیم، مکانیسم ماشه همان چیزی خواهد بود که هست. آنها داروی مناسب هستند.»
ایران مدتهاست که با اشاره به فرمانی از سوی علی خامنهای، رهبر آن کشور، ادعا میکند به دنبال سلاح هستهای نیست و اطلاعات آمریکا به این نتیجه نرسیده است که ایران تصمیم به ساخت سلاح هستهای گرفته است.
اما اسرائیل، ایالات متحده و کشورهای اروپایی مدتهاست که به دلیل فعالیتهای هستهای پیشرفته این کشور، در این مورد تردید دارند و معتقدند که اگر ایران تصمیم بگیرد، میتواند به سرعت به دنبال ساخت بمب باشد.
پزشکیان این هفته در تریبون مجمع عمومی، تصاویری از افرادی را که در عملیات نظامی ۱۲ روزه اسرائیل علیه ایران در ماه ژوئن کشته شدند، نشان داد. تهران میگوید این عملیات بیش از ۱۰۰۰ کشته برجای گذاشته است.
ایالات متحده در ۲۲ ژوئن به این عملیات پیوست و تاسیسات هستهای ایران را هدف قرار داد.
ایافپی/ب.ن