Başbakan Barzani: Kalkınma Yolu güzergahının Dicle'nin doğusundan geçmesini önerdik

HABER MERKEZİ
Kürdistan Bölgesi Başbakanı Mesrur Barzani, Kalkınma Yolu çerçevesinde Bağdat'a daha az maliyetli ve ekonomik açıdan daha faydalı bir teklifi sunduklarını belirterek, projenin tamamlanmasıyla sadece ülkelere değil Irak halkına da fayda sağlaması temennisinde bulundu.
Başbakan Mesrur Barzani, bugün (12 Mayıs 2024) kuraklık ve iklim değişikliğinin Irak'taki siyasi, ekonomik ve demografik duruma etkileri konulu sempozyum çerçevesindeki bir panele katılarak Kürdistan Bölgesi, Irak ve bölgedeki son değişim ve gelişmelere değindi.
Kalkınma Yolu projesinde mevcut haritayı önerenlerin “yanıldığını” söyleyen Başbakan Barzani, “Biz Dicle'nin doğusundan daha az maliyetli, ekonomik açıdan daha faydalı bir kalkınma rotası önerdik. Bağdat'ın Dicle'nin batısından geçmesini önerdiği gibi değil, çünkü bölgedeki nüfus yoğunluğunun düşük olması halka ekonomik açıdan çok az fayda sağlanacak.” dedi.
Başbakan Mesrur Barzani, Kürdistan Bölgesi Hükümetinin Bağdat'a yaptığı teklife ilişkin, “Kalkınma Yolu projesi kapsamındaki yolun Duhok'un güneyinden ve Dicle'nin doğusundaki Semel'den Musul, Erbil ve Kerkük'e oradan da Basra'ya kadar gitmesini önerdik. Bunun faydası daha fazla, ancak onların yolun Dicle'nin batısından geçmesi konusunda hazırladığı plan yanlış.” ifadesini kullandı.
Başbakan Barzani, “Irak Başbakanı’na Dicle'nin doğusuna giden yolun daha masraflı olacağını anlatmışlar ama bu yanlış, umarım bu konu siyasileştirilmez ve sadece yabancı ülkelere değil Irak halkına da fayda sağlayacak bir proje yapılır.” açıklamasını yaptı.
Daha önce de Kürdistan Bölgesi Ulaştırma Bakanlığından bir heyet Bağdat'ı birçok kez ziyaret ederek Kalkınma Yolu projesinin Kürdistan Bölgesi'ndeki şehir ve kasabalardan geçmesini, bu bölgelerdeki vatandaşların da projeden faydalanmasını talep etmişti.
Basra Körfezi'ndeki Büyük Faw Limanı'ndan başlayıp Kürdistan Bölgesi’ne doğru devam ederek Türkiye'ye ulaşacak projenin 1200 kilometre uzunluğunda demir yolu ve kara yolu altyapısını içermesi planlanıyor. Bu projenin Basra, Bağdat ve Musul'u de içeren bir güzergahı takip ederek Türkiye'deki demir yolu ağına bağlanması hedefleniyor. Irak ve Körfez ülkelerini, Türkiye ve Avrupa’ya bağlayacak olan projeden 25’ten fazla ülke ticaret açısından yararlanabilecek.
Kalkınma Yolu Projesi, 1200 kilometrelik demir yolu ve otoyol ile Türkiye'yi Basra Körfezi'ndeki Faw Limanı'na bağlayacak. 17 milyar dolarlık projenin bu yıl başlaması ve 2050’de tamamlanması planlanıyor. Irak'ın 11 ili ve Kürdistan Bölgesi'nden geçen demiryolu uzunluğu 1175 kilometre, kara yolu uzunluğu ise 1190 kilometredir.
Projenin karşı karşıya olduğu iç engeller arasında orta ve güney Irak'taki ekonomik ve güvenlik durumu ile siyasi istikrarsızlık yer alıyor. Ayrıca yol haritasının Kürdistan Bölgesi'nden geçmeyecek şekilde hazırlanması nedeniyle, Kürdistan Bölgesi Hükümeti yolun güzergahının değiştirilip Kürdistan Bölgesi illeri üzerinden Türkiye’ye bağlanması önerisinde bulundu, ancak Bağdat henüz teklife resmi olarak yanıt vermedi.
Kürdistan Bölgesi Ulaştırma ve Haberleşme Bakanı Ano Cewher, 27 Temmuz 2023’te K24’e, “Kürdistan Bölgesi Hükümetinin sunduğu Kalkınma Yolu projesine ilişkin yol haritası hem daha kısa hem de maliyeti daha az. Irak Ulaştırma Bakanlığı güzergahın Sahela, Rebia, Telafer üzerinden Fişhabur’a oradan da Türkiye'ye ulaşmasını talep etmişti, bu durumda yaklaşık 11 milyon vatandaş projeden mahrum kalacak.” açıklamasını yapmıştı.
Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 22 Nisan 2024’te Bağdat’a yaptığı ziyaret kapsamında, Irak Kalkınma Yolu projesinde iş birliğine ilişkin Irak, Türkiye, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ve Katar arasında dörtlü mutabakat zaptı imzalanmıştı.
Daha önce 27 Mayıs 2023 tarihinde Suudi Arabistan, Türkiye, Suriye, Ürdün, Kuveyt, Bahreyn, Katar, BAE, Umman ve İran temsilcilerinin yanı sıra Dünya Bankası ve Avrupa Birliği temsilcilerinin katılımıyla Kalkınma Yolu projesi çerçevesinde atılacak adımların ele alındığı bir konferans düzenlenmişti.