Başbakan: Petrol ihracatının askıya alınmasının zararı 25 milyar dolar
Kürdistan Bölgesi Başbakanı Mesrur Barzani, petrol ihracatının askıya alınması nedeniyle Irak ve Kürdistan Bölgesi ekonomilerinin 25 milyar dolardan fazla zarar yol açtığını belirtirken, Bağdat'tan bir heyetin maaş sorununu çözmek için Erbil'e geleceğini bildirdi.
Başbakan Mesrur Barzani, 25 Haziran 2025 Çarşamba günü gerçekleştirilen Bakanlar Kurulu olağan toplantısına başkanlık etti. Toplantının ardından Başbakan Barzani, basın karşısına geçerek gazetecilerin sorularını yanıtladı.
Mesrur Barzani, Irak Hükümetinin Paris'te Türkiye aleyhine açtığı dava nedeniyle 2023'ten bu yana Kürdistan petrolünün ihracatının durdurulmasının, Irak ve Kürdistan Bölgesi ekonomilerine 25 milyar dolardan fazla zarar verdiğini dile getirdi.
Petrol ihracatının sadece Irak ve Kürdistan Bölgesi hükümetleri arasındaki bir konudan ibaret olmadığını bildiren Başbakan, “Oysa petrol ihracatçısı şirketler de sorunun içinde yer alıyor, dolayısıyla onlarla da bir anlaşma yapılması ve haklarının garanti altına alınması gerekiyor.” dedi.
Başbakan’a göre federal hükümet, Kürdistan Bölgesi halkının petrol ihracatının durdurulması nedeniyle yaşadığı ekonomik kayıpları henüz tazmin etmedi ve Kürdistan Bölgesi'nde petrol üretimi önemli ölçüde azaldı.
Mesrur Barzani, şirketlerin şu anda ürettikleri petrolün büyük kısmının, imzalanan anlaşmalar gereği Kürdistan Bölgesi iç pazarlarında satıldığı, büyük bir kısmının da Kürdistan Bölgesi'nin benzin ve iç ihtiyaçlarını karşılayan rafinerilere verildiği, bir kısmının da elektrik üretiminde kullanıldığı bilgisini paylaştı.
Kürdistan Bölgesi memur maaşları
Gönderilmeyen memur maaşları konusuna değinen Başbakan Barzani, “Kürdistan Bölgesi halkının hiçbir anayasal hakkından vazgeçmeyeceğiz ve yolumuza devam edeceğiz. Geçirdiğimiz süre zarfında bu krizi çözmek için çalışmadığımız bir gün olmadı. Yetkililerle iletişim halindeydik.” diye konuştu.
Maaş sorununun çözümü için Iraklı üst düzey yetkililerle görüşme halinde olduklarının altını çizen Başbakan, maaş sorununun çözümü için Iraklı bir heyetin 2 günlüğüne Kürdistan Bölgesi’ni ziyaret edeceğini aktardı.
“Irak Federal Yüksek Mahkemesinin Kürdistan Bölgesi Hükümeti çalışanlarının maaşları lehine bir karar vermesini bekliyorduk, ancak şimdi mahkeme feshedildi.” diyen Başbakan, sorunun çözümü için şu anda gözlerin Irak Yüksek Yargı Konseyine çevrildiğini belirtti.
Başbakan, Bağdat’la çözüme varılmadığı takdirde, iç gelirle ve harcamaları azaltarak Kürdistan Bölgesi halkının hak ve mali haklarını güvence altına almak için ellerinden geleni yapacaklarını söyledi.
“Bağdat’la müzakere kapısını kapatmayacağız”
Maaş sorununun çözümü için Bağdat ile diyalog kapısını kapatmayacaklarını kaydeden Başbakan, “Bağdat ile diyaloğun kapısını kapatmayacağız. Kürdistan çalışanlarının maaş sorununu çözmek için Erbil'e gelmesi planlanan heyet, üst düzeyde ve sadece teknik bir heyet olmayacak, gelip sorunu çözeceklerine ve bir karar vereceklerine söz verdiler.” ifadelerini kullandı.
ABD’li şirketlerle petrol anlaşmaları
Başbakan Barzani, ABD yönetiminin resmi daveti üzerine 17 Mayıs 2025 Cumartesi günü Washington'a gerçekleştirdiği ziyaret kapsamında, 19 Mayıs Pazartesi günü, Kürdistan Bölgesi Doğal Kaynaklar Bakanlığı ile ABD'li petrol şirketleri HKN Energy ve WesternZagros arasında değeri 110 milyar dolar olan iki enerji anlaşmasının imzalandığı törene başkanlık etti.
ABD'de imzalanan anlaşmaların Kürdistan Bölgesi'nin anayasal ve hukuki hakkı olduğunu savunan Başbakan, “Çünkü anlaşma daha önce iki ABD şirketiyle yapılmıştı. Ancak anlaşmayı uygulayamadılar ve anlaşmanın imzalandığı iki şirket de 15 yıldan fazla bir süredir Kürdistan Bölgesi'nde faaliyet gösteriyor, dolayısıyla anlaşma her açıdan yasal.” sözlerini sarf etti.
İsrail-İran savaşı
İsrail, 13 Haziran'da İran’ın çeşitli kentlerindeki nükleer tesisler başta olmak üzere ordunun üst komuta kademesini de hedef alan Yükselen Aslan Operasyonu kapsamında geniş çaplı saldırılar düzenledi.
İran'da Genelkurmay Başkanı, Devrim Muhafızları Genel Komutanı ve bazı üst düzey komutanlar ile 9 nükleer bilim insanı saldırılarda öldü. Bu saldırılara karşılık İran, Gerçek Vaat 3 Operasyonunu duyurarak İsrail’e misilleme saldırılar düzenledi.
ABD Başkanı Donald Trump, 22 Haziran’da İran'da Fordo, Natanz ve İsfahan olmak üzere üç nükleer tesise hava saldırısı düzenlediklerini açıkladı. Savaşın 12. gününde Trump, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımla, İsrail ile İran arasında ateşkes sağlandığını duyurdu.
İsrail-İran savaşının tüm bölgeye yayılma ihtimali olduğunu belirten Başbakan, şiddetli çatışmaların ABD Başkanı Trump’ın girişimiyle ateşkes ilan edildiğinin altını çizdi.
Ateşkesin tüm bölgenin çıkarına olduğunu aktaran Başbakan, ateşkesin tüm bölgeye barış ve istikrarı getirmesi temennisinde bulundu.
“Kürdistan Bölgesi olarak bu savaştan ve kaostan uzak durmaya çalıştık. Irak'ı bu savaşın dışında tutmaya çalışan Başbakan Muhammed Şiya Sudani’ye teşekkür etmek istiyorum. Ayrıca Irak Dışişleri Bakanı'na, Irak'ı bu savaşlardan ve kaoslardan uzak tutmak için diplomatik alanda üstlendiği etkili rolden dolayı teşekkür etmek istiyorum.” diyen Başbakan, bölgenin savaş ver gerginlikten uzaklaşıp, barış ve ekonomik iyileşmeye doğru ilerlemesini temenni etti.
