هەوڵە شکستخواردووەکەی تیرۆری ترەمپ وەک بوومەلەرزەیەکی سیاسی لە ئەمەریکا
لە ڕووداوێکدا، کە بووەتە هۆی هەژانێکی سیاسیی لە ئەمەریکا، دۆناڵد ترەمپ، سەرۆکی پێشووی ئەمەریکا و کاندیدای کۆماریخواز بۆ هەلبژاردنی داهاتووی سەرۆکایەتیی ئەو وڵاتە، لە میانی گردبوونەوەیەکدا لەگەل جەماوەرەکەی لە ویلایەتی پێنسیلڤانیا بووە ئامانجی هەوڵێکی تیرۆرکردن. ئەم ڕووداوە کە لە 13ی تەمموزی 2024 ڕوویدا، کۆمەلگەی ئەمەریکای تاساندووە و لێکۆڵینەوەی فرەجۆری مێدیایی و شرۆڤەکارانی سیاسی بەدوای خۆیدا هێناوە.
ڕووداوەکە:
لەکاتێکدا ترەمپ خەریکی پێشکەشکردنی وتارێک بوو بۆ جەماوەرەکەی لە شای باتلێری ویلایەتی پێنسیلڤانیا، لە ناکاو دەنگی تەقە جێی دەنگی هەوادارانی ترامپی گرتەوە و ئاژاوەی لەنێو ئامادەبووان دروست کرد. شایەتحاڵەکان دیمەنێکی پڕ لە ترس و سەرلێشێواوییان باس کردووە. لە یەکێک لە گێڕانەوەکاندا هاتووە "تەنها خوێن لە هەموو شوێنێک هەبووە" (فۆکس نیوز). کارمەندەکانی سەر بە دەزگای "ئێف‌بی‌ئای- نووسینگەی لێکۆڵینەوەی فێدراڵ" بە خێرایی وەڵامیان دایەوە و ترەمپیان بەپەلە لەسەر سەکۆکە هێنایە خوارەوە بۆ شوێنێکی سەلامەت گواستیانەوە (USA Today).
تەقەکەرەکە:
تەقەکەرەکە ناوی تۆماس ماتیۆ کرۆکسە و بە خێرایی لەلایەن هێزەکانی جێبەجێکردنی یاساوە دەستنیشان کرا. سەرەڕای دەستنیشانکردن و دواتر کوشتنی ئەم تەقەکەرە، هێشتا ئێف‌بی‌ئای پاڵنەرێکی ڕوونی لە پشت هێرشەکەوە دیاری نەکردووە (نیویۆرک پۆست). پاشخانی کرۆکس و ئەگەری پەیوەندییەکانی لەگەل ڕێکخراوە تووندئاژۆکانی نێو ئەمەریکا لەژێر لێکۆڵینەوەی ورددایە، چونکە دەسەڵاتداران هەوڵدەدەن لەوە تێ بگەن کە چی بووەتە هۆی ئەوەی کرۆکس کردەوەیەکی توند و تیژ هاوشێوەی هەوڵی تیرۆرکردنی ترامپ بدات (پیپێڵ - People).
کاردانەوە و شیکارییەکان:
هەوڵە شکستخواردووەکەی تیرۆرکردن مانشێتەکانی ڕۆژنامەکانی ئەمەریکای داگیر کردووە و کاردانەوەی لە سەرانسەری پانتایی سیاسیدا بەدوای خۆیدا هێناوە. مایکل کۆهین، پارێزەری پێشووی ترەمپ، شۆک و نیگەرانی خۆی بۆ سەلامەتی سەرۆکی پێشوو دەربڕی و تیشکی خستە سەر سروشتی ناجێگیری کەشوهەوای سیاسی ئێستای ئەمەریکا (MSN). لەلایەکی دیکەوە، شیکارییەکانی دەزگا هەواڵییە جیاوازەکان، لەوانە سی ئێن ئێن و واشنتۆن پۆست، لێکەوتەکانی ئەم ڕووداوە لەسەر هەڵمەتی هەڵبژاردنی ترامپ و کاریگەرییە فراوانەکانی بۆ هەڵبژاردنەکانی ساڵی 2024 تاوتوێ کردووە (سی بی ئێس نیوز).
وەڵامی ترەمپ:
لە بەیاننامەیەکدا دوای ڕووداوەکە، ترامپ، لایەنگرانی دڵنیا کردەوە کە هیچ زیانێکی پێ نەگەیشتووە، هەرچەندە ئاشکرای کردووە کە یەکێک لە گولـلەکان گوێی بریندار کردووە (سی بی ئێس نیوز). سەرۆکی پێشووی ئەمریکا بەلێنی دا کە بێوەستان بەردەوام بێت لە هەڵمەتی هەڵبژاردنەکانی و ڕووداوەکەی وەک هێرشێک بۆ سەر خودی دیموکراسی ناو برد.
لێکەوتە سیاسییەکان:
هەوڵی تیرۆرکردنەکە وای کردووە کە کەشوهەوای سیاسی گەرموگوڕتر ببێت. ڕۆژنامەی وۆڵ ستریت جۆرناڵ (Wall Street Journal) بڵاویک ردەوە، شڵەژاوی و تووڕەیی لە ئەمەریکا هەستی پێ دەکرێت، ترسی ئەوە هەیە هەڵبژاردنەکە بەرەو کۆتایییەکی ناشرین بڕوات. ئەم ڕووداوە تیشکی خستۆتە سەر دووبەرەکی قووڵی ناو ئەمەریکا و ئەگەری ڕوودانی توندوتیژی لە چەند مانگی داهاتوودا.
پۆلیتیکۆ (Politico) شیکارییەکی قووڵی پێشکەش کرد کە چۆن تەقەکردنەکە دەتوانێت کاریگەری لەسەر هەڵمەتی هەڵبژاردن و میراتی سیاسیی ترامپ هەبێت. ئاماژەی بەوەش کردووە، ئەو هەوڵە شکستخواردووە بۆ سەر ژیانی ترامپ، ڕەنگە هەوادارانی ترامپ زیاتر برووژێنێت و پێگەی جەمارەیی ترامپیش بەرفراوانتر بکات". هاوکات ڕاپۆرتەکەی پۆلیتیکۆ نووسیویەتی کە نیگەرانییەکی بەرچاو هەیە لەبارەی ئاسایش و سەقامگیری کەشوهەوای سیاسی لە ئەمەریکا.
لەگەڵ بەردەوامبوونی لێکۆڵینەوەکان و دەرکەوتنی وردەکاری زیاتر، ئەمەریکا لە ئامادەباشییەکی دیار دایە. ئەم ڕووداوە جەختی لەسەر بەرزبوونەوەی مەترسییەکانی بەردەم کەسایەتییە ناودارەکانی نێو سیاسەتی ئەمەریکا کردووەتەوە کە لە ژینگەیەکی سیاسی جەمسەرگیر و بارگاویکراودا کاری سیاسیی و بەرنامەی سیاسیی خۆیان ئەنجام دەدەن، هەروەها ئەمەش ئاشکرا دەکات کە پێویستیەکی زیاتر هەیە بۆ زیادکردنی ڕێوشوێنی ئەمنی لە بۆنە سیاسییەکاندا.