در عراق حدود هفت میلیون اسلحه از کنترل دولت خارج است

اربیل (کوردستان٢٤) – به گفته تحلیلگران امنیتی، دو دهه پس از حمله نیروهای ائتلاف به عراق به رهبری ایالات متحده، دولت این کشور همچنان به شدت ضعیف است و قادر به خلع سلاح شبکه گسترده‌ای از شبه‌نظامیان و غیرنظامیان مسلح نیست و هنوز تعداد هفت میلیون اسلحه، از کنترل دولت خارج است.

آخرین تلاش عراق برای مقابله با این هرج و مرج - طرح ثبت سلاح - با شکست چشمگیر روبرو شده است. وزارت کشور با وجود فعالیت بیش از یک سال، تنها ۱۲۵۰۰۰ سلاح گرم را ثبت کرده است که تنها بخش کوچکی از زرادخانه بدون مجوز است. این امر دولت را در مواجهه با گروه‌های مسلحی که به طور روزانه اقتدار آن را به چالش می‌کشند، عملا ناتوان می‌کند.

گسترش سلاح، میراث مستقیم درگیری‌های فرقه‌ای و فروپاشی دولت پس از سال ۲۰۰۳ است. در حال حاضر گروه‌های مسلح و شبه‌نظامیان، نه ارتش رسمی، در بسیاری از مناطق، دلالان اصلی قدرت هستند. این امر فرهنگی از مصونیت از مجازات ایجاد کرده است که در آن حاکمیت قانون جای خود را به حاکمیت اسلحه می‌دهد و غیرنظامیان را در معرض خطر دائمی قرار می‌دهد.

دولت‌های متوالی عراق متعهد شده‌اند که به این موضوع رسیدگی کنند، اما پیوسته شکست خورده‌اند، زیرا فاقد اراده سیاسی یا قدرت قهری برای مقابله با شبه‌نظامیانی هستند که اغلب بر فرآیندهای سیاسی تسلط دارند.

این بی‌قانونی داخلی، عواقب وخیم خارجی دارد. دولت عراق با نظارت و تهدیدهای شدید ایالات متحده روبرو است که بغداد را به دلیل ناتوانی در کنترل گروه‌های شبه‌نظامی مورد انتقاد قرار می‌دهد. شکست (طرح ثبت سلاح) به این نگرانی‌های بین‌المللی اعتبار می‌بخشد و تصویری از دولتی را ترسیم می‌کند که نمی‌تواند قلمرو خود را مدیریت کند.

این وضعیت اعتماد عمومی را از بین برده است. با توجه به اینکه سازمان‌های امنیتی ناکارآمد یا در معرض خطر تلقی می‌شوند، بسیاری از عراقی‌ها مسلح شدن خود را یک ضرورت برای بقا می‌دانند و این چرخه خشونت و بی‌تابعیتی را بیشتر تثبیت می‌کنند.

نتایج ناچیز (طرح ثبت سلاح)، یک واقعیت تلخ را تایید می‌کند؛ عراق همچنان یک ملت چندپاره و به شدت مسلح است، جایی که اقتدار دولت مرکزی در بهترین حالت صوری است. با وجود هفت میلیون سلاح ثبت نشده فعال، چشم‌انداز ثبات و حاکمیت به طور فزاینده‌ای تیره و تار به نظر می‌رسد.

ب.ن