ایرانیان در حالی یلدا را جشن می‌گیرند که با مشکلات اقتصادی دست و پنجه نرم می‌کنند

شماری از ایرانیان در شمال تهران در حال برگزاری جشن یلدا، ۲۰ دسامبر ۲۰۲۵ – عکس: ای‌اف‌پی
شماری از ایرانیان در شمال تهران در حال برگزاری جشن یلدا، ۲۰ دسامبر ۲۰۲۵ – عکس: ای‌اف‌پی

اربیل (کوردستان۲۴) – ایرانیان از هر مذهب و قشری، شنبه شب ۲۰ دسامبر، شب یلدا، جشن باستانی ایرانی را گرامی ‌داشتند، هرچند بسیاری می‌گویند مشکلات اقتصادی ناشی از تحریم‌های بین‌المللی، جشن‌های امسال را تحت الشعاع قرار خواهد داد.

یلدا اولین شب زمستان و طولانی‌ترین شب سال است و با گردهمایی‌های خانوادگی و سرو آجیل، شیرینی و میوه برجسته می‌شود.

مارال باقرپور، دانش‌آموز ۱۶ ساله، در بازار تجریش در شمال تهران به خبرگزاری فرانسه گفت:«ما بیشتر وقت خود را با خانواده‌هایمان، پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌ها، عمه‌ها و عموزاده‌هایمان می‌گذرانیم.»

او گفت:«ما فال حافظ می‌گیریم، چای یا قهوه می‌نوشیم. مادربزرگم گاهی برای ما آواز می‌خواند.»

«گرفتن فال حافظ» یک سنت محبوب است که شامل استفاده از آثار حافظ، شاعر مشهور فارسی قرن چهاردهم، که از محبوب‌ترین شاعران ایران است، برای پیشگویی آینده و مقابله با موقعیت‌های دشوار می‌شود.

مری گودرزی، ۳۷ ساله، گفت:«شب یلدا تمام خانواده در خانه پدربزرگ و مادربزرگم دور هم جمع می‌شوند. ما خاطرات روزهای خوب گذشته را مرور می‌کنیم و آجیل و میوه‌های فصل را می‌خوریم.»

با این حال، تورم افسارگسیخته و کاهش شدید ارزش پول ملی در برابر دلار، قدرت خرید مردم را در این جشن کاهش داده است.

در اوایل دسامبر، بانک مرکزی اعلام کرد که تورم سالانه ۴۱ درصد است.

روز شنبه، دلار آمریکا در بازار غیررسمی حدود ۱.۳۲ میلیون ریال معامله می‌شد - تقریبا دو برابر نرخ مشابه در سال گذشته.

گودرزی، طراح داخلی، گفت:«متاسفانه، به دلیل وقایع اخیر مانند جنگ و افزایش شدید قیمت دلار، قدرت خرید مردم بسیار کاهش یافته است.»

او هنگام خرید برای یلدا گفت:«به همین دلیل است که واقعا نمی‌توانید بسیاری از اقلامی را که در سال‌های گذشته روی هر میزی می‌دیدیم، حال هم ببینیم.»

در ماه ژوئن، اسرائیل حمله بی‌سابقه‌ای به ایران انجام داد و به مراکز نظامی و هسته‌ای و همچنین مناطق مسکونی حمله کرد و بیش از ۱۰۰۰ نفر از جمله دانشمندان هسته‌ای و فرماندهان نظامی را کشت.

این حمله باعث درگیری ۱۲ روزه شد که در آن ایران با پهپادها و موشک‌هایی که اسرائیل را هدف قرار می‌دادند، پاسخ داد و در آن ایالات متحده به اسرائیل پیوست و مراکز هسته‌ای ایران را هدف قرار داد.

 

"تلاش برای مقابله"

برخی از مراکز خرید در تهران تزئیناتی را برای یلدا برپا کرده‌اند، از جمله درختان مصنوعی مزین به انارهای آویزان یا نمایش بشقاب‌های بزرگ میوه‌های مرتبط با این جشن.

علی‌اکبر محمدی، فروشنده میوه در یک غرفه پر از میوه، گفت:"یلدا مدت‌هاست که برای دور هم جمع شدن خانواده‌ها وجود دارد، اما با این قیمت‌های بالا، دیگر مثل گذشته نیست که مردم تمام خانواده را دعوت کنند."

او گفت که قیمت انار از سال گذشته دو برابر شده است و فروش به طور قابل توجهی کاهش یافته است.

روز شنبه، روزنامه اصلاح‌طلب «هم میهن» کارتونی با عنوان «شب یلدا» منتشر کرد که در آن مردی فقیر را نشان می‌داد که سعی دارد سبد میوه‌ای را که از ماه آویزان است، بگیرد.

پیامد این کارتون واضح بود، خرید میوه برای جشن برای برخی از خانواده‌ها غیرممکن است.

رحیمی، ۲۱ ساله و صاحب مغازه آجیل و میوه که فقط نام خانوادگی خود را ذکر کرد، گفت:«تورم بالاست، قیمت دلار بالا رفته و متعاقبا همه قیمت‌ها از جمله کالاها افزایش یافته است. برای مردم سخت است که آنچه را که می‌خواهند بخرند. وضعیت بازار و اقتصاد آشفته است. فروش امسال به طور قابل توجهی کاهش یافته است.»

ایران سال‌هاست که به دلیل برنامه هسته‌ای خود تحت تحریم‌های شدید بین‌المللی قرار دارد و غرب، جمهوری اسلامی را به تلاش برای ساخت بمب هسته‌ای متهم می‌کند و تهران به شدت این اتهام را رد می‌کند.

رحیمی گفت:«شرایط دشوارتر خواهد بود، اما ما سعی می‌کنیم با آن کنار بیاییم - چاره‌ای نداریم.»

یلدا از نظر تاریخی نماد پیروزی خیر بر شر است و در مناطق فارسی زبان برخی از کشورهای منطقه مانند افغانستان و تاجیکستان نیز جشن گرفته می‌شود.

هم یلدا و هم جشن آتش که در آخرین سه‌شنبه سال تقویمی ایرانی که در 20 مارس به پایان می‌رسد، جشن گرفته می‌شوند، به آیین زرتشت، دینی که تا قرن هفتم در ایران رواج داشت، برمی‌گردند.

ای‌اف‌پی/ب.ن