Soruşturmalar sonuçlandı: Halkın işi ve Kürdistan’ın ekonomisi PKK ateşinin hedefi haline geldi
Erbil, Duhok ve Kerkük’teki tarihi çarşılarda çıkan yangınlarla ilgili açılan soruşturmalarda sona gelinip varılan sonuçlar kamuoyuyla paylaşılırken, hükümetin ihmaline işaret edenler gerçeğe karşı sağır oldu. Soruşturmalar, yangın olaylarının tek amacının vatandaşların ticari projelerine ve işletmelerine zarar vererek Kürdistan ekonomisini zayıflatmak olduğunu ortaya çıkardı.
Irak ve Kürdistan Bölgesi İçişleri Bakanlıklarının bugün (1 Temmuz 2024) Bağdat’ta gerçekleştirdikleri ortak basın toplantısında, yangınların birileri tarafından çıkarıldığını belirterek, zanlıların yakalandığını duyurdu.
Yangınların nedeninin ortaya çıkarılması için yapılan detaylı istihbarat çalışmalarına katılan kurumlar, Başbakan Mesrur Barzani ve Irak Başbakanı Muhammed Şiya Sudani’nin denetiminde tam bir koordinasyon kurdu.
Irak İçişleri Bakanlığı Sözcüsü Mikdad Miri, Kerkük ve Kürdistan Bölgesi'ndeki pazarlarda çıkan tüm yangınların arkasında PKK, Kürdistan Yurtseverler Birliği'ne (KYB) ait 70'inci Birlik ve Anti Terör Birimiyle bağlantılı iki kişinin olduğunu aktararak, "Kürdistan Bölgesi güvenlik teşkilatlarıyla koordineli olarak yürütülen soruşturmalarda varılan sonuçlara göre bu kişilerin Kerkük'teki Kayseri Çarşısı'nı, Erbil'deki Kayseri Çarşısı'nı, Erbil’deki Lenge Pazarı'nı, Duhok'taki Çelê Çarşısı’nı ve daha birçok yeri yakmadaki amacı bu illerin ekonomisini baltalamaktı. Çünkü yangınlar 300 milyon doların üzerinde ekonomik zarara yol açtı; Bir diğer hedef ise Kürdistan Bölgesi'ni istikrarsızlaştırmaktı." dedi.
Kürdistan Bölgesi İçişleri Bakanlığı Divanı Genel Müdürü Hemin Mirani ise “Geniş çaplı bir soruşturmanın ardından Erbil, Duhok, Kerkük ve daha birçok bölgede vatandaşlara büyük zarar veren bir suç örgütüne ilişkin bilgilere ulaşıldı. Yapılan incelemelerin ardından yangınların doğal bir olay olmadığı, amacın ekonomiyi baltalamak, insanları öfkelendirmek ve vatandaşların geçim kaynaklarını kesmek, vatandaşlarla devlet arasındaki ilişkileri bozmak olduğu ortaya çıktı." diye konuştu.
Soruşturmalar, Kürdistan Bölgesi Başbakanı Mesrur Barzani’nin 6 Mayıs 2024’te yangından bir gün sonra Erbil’deki Kayseri Çarşısı’nı ziyaret edip, malları zarar gören esnafla konuşmasının ardından ilgili taraflara verdiği talimatın ardından başlatıldı.
-Yakılan çarşılar
Duhok'taki Çelê Çarşısı’nda 1 Nisan 2024 sabahı 160 dükkan ve 20 deponun hasar gördüğü büyük bir yangın yaşanmıştı.
İki ayda kısa süre içerisinde Erbil’deki Lenge Pazarında birincisi 27 Şubat 2024, ikincisi 8 Nisan 2024’te olmak üzere iki yangın olayı yaşandı. İlk yangında 166, ikinci yangında da yaklaşık 50 dükkan zarar gördü.
Erbil'deki Kayseri Çarşısı'nın tarihi ve arkeolojik bölümünde 5 Mayıs 2024'te çıkan yangın, 228 dükkanın ve 7 deponun yanmasına neden oldu. Kürdistan Bölgesi Hükümeti, 5 milyar dinarı aşkın bir bütçe tahsis ederek söz konusu yangının oluşturduğu hasarı onarmak için başlattığı çalışmalarını sürdürüyor.
200 yılı aşkın bir geçmişe sahip olan ve Erbil şehrinin merkezinde, tarihi Erbil Kalesi'nin karşısında yer alan Erbil’deki Kayseri Çarşısı, yaklaşık 50 bin metrekarelik bir alanı kaplarken, içerisinde binlerce dükkan ve depoyu barındırmaktadır.
Öte yandan 19 Mayıs 2024’te Kerkük’teki tarihi Kayseri Çarşısı’nda 100 dükkan ve deponun yanıp, esnafın büyük maddi zarar uğramasına neden olan bir yangın çıktı.
Kürdistan Bölgesi ve Irak İçişleri Bakanlıklarının oluşturduğu ortak komite tarafından yangınların neden olduğu hasara ilişkin ortaya atılan tahminlere göre yangınlar 300 milyon dolardan fazla maddi hasra yol açarken, geçimini pazarda çalışarak sağlayan birçok aileyi sıkıntıya soktu.
-PKK halkın evine ateş salıyor
Irak ve Kürdistan Bölgesi’nin ortak araştırmasına göre yakalanan şüpheliler, Erbil, Duhok ile Kerkük’teki çarşılarda çıkan yangınları PKK'nin planladığını ve planı gerçekleştirmek için kundakçılara eğitim verdiğini itiraf etti.
Yangınların çarşılara bırakılan ve anında alev almayıp bırakıldıktan birkaç saat sonra yanmaya başlayan özel macunlar aracılığıyla çıkarıldığı bildirildi.
Irak İçişleri Bakanlığı Sözcüsü Mikdad Mir, PKK şüphelileri Bağdat, Kerkük, Erbil ve Duhok'ta çok sayıda işletme, pazar ve şirketi hedef almayı, Kürdistan Bölgesi-Irak ve Türkiye arasındaki küresel petrol boru hattını havaya uçurmayı planlıyordu.” diye konuştu.
Kürdistan Bölgesi İçişleri Bakanlığı Divanı Genel Müdürü Hemin Mirani ise her iki ortak soruşturma ekibinin yürüttüğü soruşturma sonucu olayların arkasında PKK'nin olduğu ortaya çıktığını dile getirerek, "Suçlulardan üçü burada; Bunlardan biri 70'inci Birlik mensubu Huner Fahrettin Ahmet, diğeri ise KYB'ye ait Anti Terör Biriminde görevli Muhammed Necat Hasan. Bunlar, Türkiye, Suriye ve Kandil'den gelen PKK'liler tarafından Kifri, Süleymaniye ve Sengeser'de bu terör eylemlerini gerçekleştirmek üzere eğitim aldı." sözlerini kullandı.
PKK'nin Kürdistan Bölgesi’nin ekonomisine yönelik eylemleri sadece çarşıları yakmakla kalmayıp, Kürdistan Bölgesi'nin sınır bölgelerinde üs ve karargah inşasını ve Türk ordusuyla sürekli çatışmayı da kapsıyor.
Yangın çıkararak Kürdistan Bölgesi ekonomisini hedef alan PKK, Kürdistan Bölgesi'nin sınır bölgelerinde üs ve karargah inşa edip, Türk ordusuyla sürekli çatışarak da Kürdistan’ın ekonomisine zarar veriyor. Söz konusu çatışmalar Kürdistan Bölgesi'nde çoğu Duhok ilinde olmak üzere 800'den fazla köy ve çok sayıda turistik alan yıkılıp boşaltıldı, bu durum bölgenin turizm ve tarım sektörlerine büyük zarar verdi.
Türk devleti ile Türkiye, ABD ve Avrupa Birliği tarafından terör örgütü olarak ilan edilen PKK arasındaki çatışmalar 1984 yılından bu yana sürüyor. Türk devleti ile PKK arasındaki çatışmalarda resmi olmayan rakamlara göre 60 binden fazla kişi hayatını kaybetti.
-Esnafa şikayette bulunun çağrısı
Erbil, Duhok ve Kerkük'teki çarşı yangınlarının ana şüphelilerin, bu yılki olayların yanı sıra bu şehirlerdeki çarşılarda 2022 ve 2023'te yaşanan yangın olaylarıyla da bağlantılı olduğunun ortaya çıkarılması nedeniyle Kürdistan Bölgesi ve Irak İçişleri Bakanlıkları mağdurlara şikayette bulunmaları çağrısını yaptı.
Erbil’deki Kayseri Çarşısı ile Lenge Pazarı ve Duhok’taki Çelê Çarşısı esnafı, Kurdistan24’e yaptığı açıklamada, şüphelilerin ortaya çıkarılması ve tutuklanmasından memnun olduklarını söyleyerek, yangınların çok sayıda maddi zarara yol açtığını, eylemlerin tek amacının ekonomiye ve esnafın çıkarlarına zarar vermek olduğunun altını çizdi.