ئەنجوومەنی وەزیران پێشوازیی لە ڕێککەوتننامەی سێ لایەنە بۆ هەناردەکردنەوەی نەوت دەکات
ئەنجوومەنی وەزیرانی هەرێمی کوردستان دووپاتی کردەوە، لە پێناو دابینکردنی مووچە و شایستەکانی مووچەخۆرانی هەرێم، ئامادەی جێبەجێکردنی پابەندییەکانین. هاوکات ئەنجوومەنەکە داوا دەکات پەلە بکرێت لە یەکلاییکردنەوەی دۆسیەی داهاتی نانەوتی بە ڕێککەوتنێکی هاوبەشی نێوان هەردوو حکوومەتی هەرێم و فیدراڵ.
ئەمڕۆ چوارشەممە 24ـی ئەیلوولی 2025، بە سەرپەرشتيی سەرۆک وەزیران مەسرور بارزانی، ئەنجوومەنی وەزیرانی هەرێمی کوردستان کۆبووەوە.
ڕێککەوتننامەی سێ لایەنە بۆ هەناردەکردنەوەی نەوت
بە پێی ڕاگەیەنراوی حکوومەتی هەرێمی کوردستان، بڕگەی یەکەمی کۆبوونەوەکەی ئەنجوومەن، تایبەت بوو بە خستنەڕووی بابەتی ڕێککەوتننامەی سێ لایەنەی نێوان حکوومەتی هەرێم و فیدراڵ و کۆمپانیا نەوتییەکان، تایبەت بە دەستپێکردنەوەی هەناردەی نەوتی هەرێم لەبەر ڕۆشنایی یاسای بودجەی گشتیی فیدراڵیی هەموارکراو و بڕیاری ئەنجوومەنی وەزیرانی هەردوولا.
لە ڕاگەیەنراوەکەدا هاتووە، هەر دوێنێ بە نووسراوی فەرميی وەزارەتی سامانە سروشتییەکان، ڕێکكەوتننامە سێقۆڵیيەکە بە واژۆی وەزیری سامانە سروشتییەکان و سەرجەم کۆمپانیا نەوتییەکان جگە لە کۆمپانیای (DNO)، ڕەوانەی حکوومەتی فیدڕاڵ کرد.
ئەنجوومەنەکە دووپاتی کردەوە، هیچ ئاستەنگێک نەماوە لەبەردەم هەناردەکردنەوەی تەواوی نەوتی بەرهەمهاتووی هەرێمی کوردستان و بەبازاڕکردنی لەلایەن کۆمپانیای سۆمۆوە جگە لەو بەشەی بە ڕێککەوتننامەی هاوبەش بۆ بەکارهێنانی ناوخۆ تەرخان کراوە.
"چاوەڕوان دەکرێت، مووچەی مانگی ئاب و مانگەکانی دیکەش بۆ هەرێمی کوردستان خەرج بکرێت"
لای خۆیەوە کەمال محەممەد ساڵح، وەزیری سامانە سروشتییەکان (بە وەکالەت)، ئاماژەی بەوە دا، ئێستا حکوومەتی هەرێمی کوردستان، چاوەڕێی واژۆی ئەو ڕێكکەوتننامە سێقۆڵیيەیە لەلایەن وەزارەتی نەوتی حکوومەتی فیدڕاڵیيەوە، تا لەم یەک دوو ڕۆژە، ڕێکكەوتننامەکە بکەوێتە واری جێبەجێکردن. هاوکات دڵنیایی بە هەموو لایەکیش دا، کە حکوومەتی هەرێم هەموو ئامادەکارییەکی بۆ جێبەجێکردنی ئەو ڕێکكەوتننامەیە كردووە.
هاوکات ئەنجوومەنەکە ڕایگەیاند: چاوەڕان دەکرێت بە جێبەجێکردنی ڕێککەوتننامە سێقۆڵییەکە ئیدی سەقامگیریی لە ناردنی ماف و مووچە و شایستە داراییەکانی هەرێمی کوردستان بێتە کایەوە و چیدیکە مووچەخۆرانی هەرێم بێبەش نەکرێن لە وەرگرتنی مووچەکانیان لە کات و ساتی خۆی هاوتای مووچەخۆرانی ناوچەکانی دیکەی عێراق.
هەر بە گوێرەی ڕاگەیەنراوەکە، ئەنجوومەنی وەزیران پێشوازی لە بڕیاری کۆبوونەوەی دوێنێی ئەنجوومەنی وەزیرانی فیدڕاڵ دەکات بە پەسەندکردنی ڕێكکەوتننامەی سێقۆڵی و خەرجکردنی مووچەی هەرێم بۆ مانگی تەمموزی ساڵی 2025، کە وا چاوەڕوان دەکرێت لێرە بەدواوە، مووچەی مانگی ئاب و مانگەکانی دیکەش بۆ هەرێمی کوردستان خەرج بکرێت.
ئەنجوومەنەکە وەک هەمیشە ئامادەیی خۆی دووپات کردەوە بۆ بەردەوامبوون لەسەر جێبەجێکردنی پابەندیەکانی خۆی لە پێناو دابینکردنی مووچە و شایستەکانی مووچەخۆرانی هەرێمی کوردستان.
"هەرێمی کوردستان 120 ملیار دینار، وەک داهاتی نانەوتی مانگی حەوت، بۆ بەغدا دەنێرێت"
لە بڕگەی دووەم و کۆتاییدا، گفتوگۆ لە بارەی دوا پێشهاتی دۆسیەی پۆلێنکردنی داهاتە نانەوتییەکان و دەستنیشانکردنی بەشی گەنجینەی فیدراڵی کرا.
لە ڕاگەیەنراوەکەدا ئاماژە بەوە کراوە، ئەنجوومەنی وەزیران، جارێکی دیکە ئامادەیی خۆی دەربڕی بۆ چارە ئەم بابەتە پشتبەست بە یاسای بەڕێوەبردنی دارایی فیدڕاڵ و یاسای بودجەی گشتی فیدڕاڵ و بڕیاری دادگای فیدڕاڵی، وەک لە دوا یاداشتی یاسایی شاندی دانوستانکاری هەرێم هاتووە و ئاراستەی ئەنجوومەنی وەزیرانی عێراق کراوە.
لە هەمان کاتدا ئەنجوومەنی وەزیران، وەزیری دارایی و ئابووریی هەرێمی کوردستانی ڕاسپارد کە بە زووترین کات، بڕی 120 ملیار دیناری دیکە، وەک بەشی گەنجینەی فیدڕاڵی بۆ مانگی تەمووزی ساڵی 2025 بخەنە سەر ئەژماری وەزارەتی دارایی فیدڕاڵ، بە هیوای ئەوەی پەلە بکرێت لەسەر یەکلاییکردنەوەی دۆسیەی داهاتی نانەوتی بە ڕێکكەوتنێکی هاوبەشی نێوان هەردوو حکوومەتی هەرێم و فیدراڵ، بۆ ئەم مەبەستەش، ئامادەیی نیشان درا بۆ هاوئاهەنگیکردن لەگەڵ ئەو لیژنە وەزارییە شەش کەسییەی، کە بۆ بابەتی داهاتە نانەوتیەکان لە بەغدا پێکهێنراوە.
