ڕوونکردنەوەیەک لە سەرۆکایەتی داواکاری گشتیی هەرێمی کوردستانەوە
لەسەر بنەمای چەسپاندنی تێگەیشتنێکی ڕاست و دروست لە ڕۆڵ و پێگەی داواکاری گشتی لە سیستەمی دادوەریدا، سەرۆکایەتی داواکاری گشتی ئەم ڕوونکردنەوەیە دەخاتەڕوو:
ئەمڕۆ دووشەممە، 6ـی ئۆکتۆبەری 2025، یەکەی ڕاگەیاندن و پەیوەندییەکانی سەرۆکایەتی داواکاری گشتیی هەرێمی کوردستان ڕایگەیاند، سەرۆکایەتی داواکاری گشتیی، وەک پێکهاتەیەکی سەرەکیی دەسەڵاتی دادوەری لە هەرێم، جەخت دەکاتەوە کە دادوەرانی داواکاری گشتیی بەشێکی ڕەسەن و گرنگ و کاران لە خێزانی دادوەری لە کوردستان و عێراق. ئەمەش بەپێی ماددەی 89ـی دەستووری عێراقی فیدراڵ و دەقی ماددەی یەکەمی یاسای پاشکۆی یاسای داواکاری گشتی ژمارە 18ـی ساڵی 2007 کە لە پەرلەمانی کوردستان دەرچووە، کە تێیدا هاتووە؛ "(يعد أعضاء الإدعاء العام المستمرون في الخدمة حكاماً وفق الدرجات والصنوف والأقدمية والمناصب التي هم عليها عند صدور هذا القانون وتسري عليهم الأحكام التي تسري على الحكام ويتمتعون بجميع حقوق الحكام وامتيازاتهم)" واتە: (ئەندامانی داواکاری گشتیی کە لە خزمەتدا بەردەوامن، بەپێی پلە و پۆلین و کۆنیی ئەو پۆستەی تێیدان، لە کاتی دەرچوونی ئەم یاسایەدا بە دادوەر دەژمێردرێن. هەمان ئەو حوکمانەی بەسەر دادوەراندا پیادە دەکرێت، دەیانگرێتەوە و هەموو ماف و تایبەتمەندییەکانی دادوەرانیش دەیانگرێتەوە).
بەم پێیە، ئەندامانی داواکاری گشتیی لە ڕووی ناونیشان و ئینتیماوە بە دادوەر هەژمار دەکرێن و هەمان بنەما و ڕێسای دادوەرانیان بەسەردا پیادە دەکرێت، هەر لە دامەزراندنیانەوە (کە هەردووکیان دەبێت دەرچووی پەیمانگەی دادوەری بن)، تاکو خانەنشینبوونیان. هەروەها هەموو ماددە و بڕگەکانی یاسای دەسەڵاتی دادوەری ژمارە 23ـی ساڵی 2007 بەسەریاندا جێبەجێ دەکرێت.
بەپێی ماددەی سێیەمی یاسای پاشکۆی یاسای داواکاری گشتیی، دادوەرانمان ئەرکە دادوەرییەکانی خۆیان جێبەجێ دەکەن کە لە چوارچێوەی یاسای داواکاری گشتیی ژمارە 159ـی ساڵی 1979ـی هەموارکراودا هاتووە. ئەم ئەرکانە تەواوی قۆناغەکانی پڕۆسەی دادوەری دەگرێتەوە، لە دەستپێکی داواکانەوە تاکو یەکلاییکردنەوە و جێبەجێکردنی بڕیار و حوکمەکان لە سەرجەم دادگاکانی هەرێمدا.
سەرۆکایەتییەکەمان بە نیگەرانییەوە دەڕوانێتە هەر نادیدەگرتنێک بۆ ئەرک و ڕۆڵی گرنگی دادوەرانمان و پێشێلکردنی ئەو دەقە یاساییانەی سەرەوە کە لە پەرلەمانی کوردستان دەرچوون، چ بە نووسراو، ڕوونکردنەوە یان لێدوان بێت. پێویستە هەموو لایەک ڕێز لە یاسا بەرکارەکان بگرین و پابەندیان بین.
ورووژاندنی ئەم بابەتە لە تۆڕە کۆمەڵایەتییەکان و شوێنەکانی تر هیچ خزمەتێک بە بەرژەوەندی گشتیی ناکات، بەڵکو زیان بە کۆی پڕۆسەی دادپەروەری و متمانەی گشتی بە سیستەمی دادوەری دەگەیەنێت. پێویستە زۆر بە بەرپرسیارانە و حەکیمانە مامەڵە لەگەڵ ئەم جۆرە بابەتانەدا بکرێت، چونکە دادوەرانی داواکاری گشتیی و دادوەران تەواوکەری یەکترین و ئامانجی پیرۆزی هاوبەش کۆیان دەکاتەوە بۆ پاراستنی مافەکان و هێنانەدی دادپەروەری و سەروەریی یاسا.
