کۆمپانیاکانی بواری نەوت: لەگەڵ هەرێمی کوردستان و عێراق بە شێوەیەکی بنەڕەتی ڕێککەوتین
هەشت کۆمپانیای نەوتیی نێودەوڵەتی (IOCs) ڕێککەوتنی کاتی لەگەڵ هەرێمی کوردستان و عێراق ڕادەگەینن و ئاماژەیان داوە، چاوەڕوان دەکرێت ڕێککەوتنی کۆتایی لە ڕۆژانی داهاتوودا واژۆ بکرێت، هەروەها کۆمپانیاکان لەگەڵ حکوومەتی هەرێمی کوردستان لە ماوەیەکی نزیک دا لەبارەی قەرزەکانیان کۆدەبنەوە، هاوکات ئەو کۆمپانیایانە ستایشی ڕۆڵی سەرۆکی حکوومەتی هەرێمی کوردستان لە چارەسەری ئەو کێشەیە دەکەن.
چوارشەممە 24ـی ئەیلوولی 2025 هەشت کۆمپانیای نەوتیی نێودەوڵەتی (IOCs) کە لەگەڵ پشکی حکوومەتی هەرێمی کوردستان (KRG) زیاتر لە 90% بەرهەمی نەوتی هەرێمی کوردستان پێکدەهێنن، ڕاگەیەندراوێکیان بڵاو کردووەتەوە و تێیدا ئاماژەیان داوە، لەگەڵ حکوومەتی هەرێمی کوردستان و حکوومەتی عێراق بە شێوەیەکی بنەڕەتی ڕێککەوتن، لەڕێگەی بەندەری جەیهان دەست بە هەناردەکردنەوەی نەوت بکەن؛ چاوەڕوان دەکرێت ڕێککەوتنی کۆتایی لە ڕۆژانی داهاتوودا واژۆ و پەسەند بکرێت.
هەروەها لە ڕاگەیەندراوەکەدا، کۆمپانیاکانی بواری نەوت ستایشی پشتگیری و هەوڵەکانی، مەسرور بارزانی، سەرۆک وەزیرانی هەرێمی کوردستان بۆ چارەسەرکردنی ئەو کێشەیە دەکەن.هاوکات هەوڵەکانی هاوبەشە نێودەوڵەتییەکان بۆ پێشخستنی چارەسەرێکی ڕەزامەندیی هاوبەش کە لە بەرژەوەندیی عێراق، هەرێمی کوردستان و بازاڕەکانی وزەی جیهانیدا بێت بەرز نرخاندووە.
ئەو هەشت کۆمپانیایانەی بواری نەوتە باسیشیان لەوە کردووە، هەر کە ئەو ڕێککەوتنە واژۆ و جێبەجێ کرا، پێویستە ڕێگە بدات هەناردەکردنەوەی نەوت لە ڕۆژانی داهاتوودا دەست پێ بکاتەوە، هاوکات ڕێگایەکیش بۆ ڕێککەوتنی درێژخایەن دابین دەکات، ئاماژەشی داوە، ڕێککەوتنەکە لەگەڵ یاسای بودجەی عێراق بۆ ساڵانی 2023-2025 دەگونجێت و دوای تەواوبوونی پێداچوونەوەی ڕاوێژکارێکی سەربەخۆ نوێ دەکرێتەوە.
هەروەها چوارچێوەی ڕێککەوتنەکە گرێبەستە کراوەکان دەپارێزێت و دڵنیاییی پارەدان بە کۆمپانیا نەوتییە نێودەوڵەتییەکان دەدات، هاوکات حکوومەتی هەرێمی کوردستان و کۆمپانیا نەوتییە نێودەوڵەتییەکانیش ڕێککەوتن لە ماوەی 30 ڕۆژدا لەبارەی دەستپێکردنەوەی هەناردەکردنی نەوت و کارکردن لەسەر دروستکردنی میکانیزمێک بۆ یەکلاییکردنەوەی ئەو قەرزی کۆمپانیاکان کۆببنەوە.
ڕاسل فریمان، بەڕێوەبەری جێبەجێکاری کۆمپانیای HKN لە ڕاگەیەنداوەکەدا ئاماژەی داوە: "ئێمە دڵنیا و گەشبینین کە چارەسەرێکی لە بەرژەوەندی هەمووان دۆزراوەتەوە، هەر کە ڕێککەوتنەکە بە تەواوی لەلایەن هەموو لایەنە پەیوەندیدارەکانەوە واژۆ کرا، هەناردەکردنی نەوتی خاو لە هەرێمی کوردستان لەڕێگەی بەندەری جەیهانەوە بە زووترین کات دەست پێ دەکاتەوە."
